Trzustka znajduje się w górnej części jamy brzusznej, między żołądkiem a kręgosłupem. Do najważniejszych zadań trzustki należy wydzielanie insuliny, czyli hormonu, który reguluje poziom glukozy we krwi, oraz enzymów trawiennych. Ból trzustki bywa mylony z niestrawnością, czasem zdarza się, że promieniuje od kręgosłupa.

Rak trzustki - skąd się bierze?

Szacuje się, że rak trzustki stanowi zaledwie 2-3 proc. wszystkich nowotworów złośliwych. Mimo że badacze nie wiedzą, co przyczynia się do jego rozwoju, to przypuszcza się, że może mieć on związek z paleniem papierosów. Toksyczne substancje, które znajdują się papierosach mogą uszkadzać trzustkę i sprzyjać tworzeniu się zmian nowotworowych. Nie bez znaczenia są także złe nawyki żywieniowe. Dodatkowo badania pokazują, że u 10-15 chorych rak jest dziedziczony.

Jak rozpoznać raka trzustki?

Rak trzustki bardzo długo nie daje żadnych objawów. Dopiero kiedy choroba jest już zaawansowana pacjenci zaczynają odczuwać dyskomfort, ból w górnej części brzucha. Bardzo często mają wrażenie "przelewania", brakuje im apetytu. Częstym objawem raka trzustki jest pojawienie się cukrzycy, nieprawidłowej tolerancji glukozy. Wielu chorych cierpi również na zakrzepowe zapalenie żył. W zaawansowanym stadium choroby obserwuje się także zapalenie trzustki.

Jak wygląda leczenie raka trzustki?

Raka trzustki, niezależnie od stadium zaawansowania choroby, leczy się chirurgicznie. W zależności od stanu chorego wykonuje się radykalne resekcje leczące, zespolenia omijające nowotwór lub zabiegi paliatywne.

Jeszcze do niedawna uważano, że w leczeniu rak trzustki pomocna będzie immunoterapia, czyli leczenie farmaceutykami, które mają na celu pobudzić układ odpornościowy chorego do walki z rakiem. Niestety badania przeprowadzone przez Keisuke Yamamoto z centrum medycznego NYU Langone Health wykazały, że taka terapia jest nieskuteczna, gdyż rak potrafi "oszukać" układ immunologiczny pacjenta.

 Dlaczego trzustka choruje i jak leczyć? Dowiesz się tego z filmu:

Jak immunoterapia leczy raka?

Leczenie immunologiczne oddziałuje na dwa białka PD-1 i CTLA-4, które znajdują się na powierzchni limfocytów T, czyli komórek układu odpornościowego. Białka te hamują odpowiedź immunologiczną układu odpornościowego. Aby ponownie go uaktywnić lekarze wprowadzają do organizmu dwa przeciwciała, które niszczą białka i pobudzają układ odpornościowy do walki z rakiem.

W ocenie specjalistów brak reakcji na leczenie immunologiczne u pacjentów z rakiem trzustki ma związek z cząsteczką zwaną MHC klasy I, która "pokazuje" układowi immunologicznemu zagrożenie. Dlaczego cząsteczka tego nie robi?

Zdaniem Yamamoto i jego zespołu rak trzustki ogranicza ilość MHC klasy 1 na powierzchni swoich komórek za pomocą autofagii. Autofagia pozwala komórce zachować równowagę i pozbyć się uszkodzonych "elementów". Badacze rozpoznali receptor NBR1, który odpowiada za usuwanie cząsteczki MHC klasy 1 w procesie autofagii. Zatrzymanie tego procesu u badanych myszy (gryzonie otrzymały chlorochininę), ponownie aktywuje MHC klasy 1 na powierzchni komórek rakowych, a tym samym układ odpornościowy zaczynał zwalczać raka.