Kompleksowa i wczesna rehabilitacja manualno-fizykalna umożliwia odzyskanie sprawności ruchowej stawu i powrót do pełnej aktywności sportowej pacjenta. Często uzupełnieniem terapii zachowawczej jest farmakoterapia. W przypadku uciążliwych i długo utrzymujących się objawów rozważa się zabiegi chirurgiczne i miejscowe iniekcje sterydowe. W celu uniknięcia nawrotów patologii prowadzi się edukację prozdrowotną pacjenta.
Zapalenie ścięgna mięśnia podkolanowego
Zapalenie ścięgna mięśnia podkolanowego oznacza stan, w którym dochodzi do pojawienia się zespołu objawów, takich jak: obrzęk, ból, zaczerwienienie i zaburzenia funkcji lokalnych tkanek. Schorzenie powstaje najczęściej w wyniku regularnie i długotrwale powtarzających się mikrourazów, m.in. z przeciążenia pracą fizyczną w nieodpowiednich pozycjach, przetrenowania sportowego czy nadwyrężenia stawu w wyniku niewłaściwej techniki ćwiczeń. Zapalenie mięśnia podkolanowego może stanowić również następstwo chorób na tle reumatoidalnym czy schorzeń o charakterze entezopatii. Na dolegliwości ze strony ścięgna biegnącego na wysokości dołu podkolanowego narażone są szczególnie osoby o słabej kondycji fizycznej lub sportowcy, którzy gwałtownie zwiększyli kilometraż biegowy lub nawierzchnię i ukształtowanie terenu treningu. Silne obciążenia tylnej ściany kolana zaburzają równowagę mięśniową kończyny dolnej i sprzyjają pojawianiu się dokuczliwych objawów. Tym samym utrudniają motorykę stawu, upośledzają biomechanikę chodu oraz uniemożliwiają komfortowy odpoczynek.
W schorzeniu, jakim jest zapalenie ścięgna podkolanowego, leczenie opiera się przede wszystkim na terapii zachowawczej z wykorzystaniem szeregu metod fizjoterapeutycznych. Uzupełnieniem rehabilitacji jest farmakoterapia przeciwbólowa. Interwencje chirurgiczne w kierunku zaopatrzenia zajętych stanem zapalnym tkanek stawu kolanowego rzadko są prowadzone. Jedynie w sytuacjach, kiedy leczenie nieinwazyjne jest niewystarczająco efektywne, a objawy nie ustępują i nasilają się, zaleca się iniekcje sterydowe oraz operacje. Wczesna i kompleksowa kuracja zapalenia ścięgna mięśnia podkolanowego umożliwia odzyskanie sprawności ruchowej stawu i powrót do pełnej aktywności sportowej. W celu uniknięcia nawrotów patologii prowadzi się edukację prozdrowotną pacjenta.
Zapalenie ścięgna mięśnia podkolanowego – objawy
Dominującym objawem zapalenia ścięgna podkolanowego jest ból w okolicy podkolanowej, czyli tylnej części kolana, wzmagający się w trakcie aktywności ruchowej stawu, szczególnie podczas kucania. Dyskomfort odczuwany jest również w czasie chodzenia. Objawom tego typu często towarzyszy uczucie niestabilności i tzw. uciekania kolana. Zapalenie ścięgna mięśnia podkolanowego charakteryzują również m.in.: wrażliwość na dotyk, miejscowe zaczerwienienie i podwyższona temperatura, obrzęk, ograniczenie ruchomości stawu oraz uczucie sztywności.
Jak leczyć zapalenie ścięgna mięśnia podkolanowego?
W rehabilitacji uwzględnia się przede wszystkim metody zachowawcze, tzw. bezoperacyjne. Celem kuracji jest łagodzenie dolegliwości, zatrzymanie rozwoju zapalenia oraz przywrócenie prawidłowej biomechaniki stawu kolanowego. Do sposobów leczenia zapalenia ścięgna podkolanowego należą m.in.:
- kinezyterapia, czyli ćwiczenia ruchowe ukierunkowane na rozciągnięcie mięśnia podkolanowego oraz sąsiednich struktur kurczliwych, a następnie wzmocnienie osłabionych mięśni, sprzyjające reorganizacji tkanki ścięgna, poprawie miejscowego ukrwienia oraz odbudowie uszkodzonych włókien;
- fizykoterapia, usprawniająca krążenie limfatyczne, zmniejszająca obrzęki czy przyspieszająca ustępowanie stanu zapalnego. W zależności od zaawansowania schorzenia poleca się np. ultradźwięki, falę uderzeniową, elektro- i laseroterapię oraz zimne i ciepłe kompresy;
- rozluźnianie mięśniowo-powięziowe, m.in. poprzez terapię manualną i relaksację poizometryczną czy masaż poprzeczny mięśnia podkolanowego, czyli punktowe rozcieranie podrażnionego ścięgna i brzuśca mięśnia w poprzek przebiegu włókien;
- terapia punktów spustowych, czyli bolesnych zgrubień występujących w formie guzków lub pasm mięśniowych. Metoda wykorzystuje szereg technik powięziowych, m.in. automasaż czy rollery, uciski punktowe, a także tzw. stretch and spray, polegający na dezaktywacji bolesności za pomocą aerozolu chłodzącego i intensywnego rozciągania;
- kinesiotaping stabilizujący struktury kolana;
- ortezy odciążające ścięgno podkolanowe. Kompresja, wywierana na struktury stawu i tkanki z tyłu kolana, zapewnia dogodne warunki do regeneracji mikrouszkodzeń poprzez ograniczenie mobilności mięśnia.
Zapalenie ścięgna mięśnia podkolanowego zwykle ustępuje po zastosowaniu wielu metod jednocześnie. Poza specjalistyczną rehabilitacją zaleca się ograniczenie aktywności fizycznej na czas leczenia oraz modyfikację sesji treningowych.
Zobacz wideo: Kolano skoczka - co to jest?
Bibliografia:
1. Klein C., „Ortopedia dla pacjentów”, Michels – Klein, Remagen 2014.
2. Kruczyński J., „Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja”, PZWL, Warszawa 2015.
3. Szczeklik A., „Choroby wewnętrzne”, Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.