Grypę żołądkową wywołuje kilka rodzajów wirusów: popularne rotawirusy, adenowirusy, sapowirusy oraz norowirusy. Rozprzestrzeniają się one w dużych skupiskach ludzkich, zwłaszcza w żłobkach, przedszkolach, szkołach i komunikacji miejskiej. Osoba chora błyskawicznie zaraża innych, choć u niej samej nie wystąpiły jeszcze żadne objawy. Jelitówka u dzieci ma o wiele cięższy przebieg, dlatego nie powinno się jej bagatelizować.
Czym jest grypa żołądkowa?
Grypa żołądkowa, nazywana jelitówką, to ostre wirusowe zakażenie przewodu pokarmowego. Jak sama nazwa wskazuje, wywołują ją wirusy, a dokładnie rotawirusy, adenowirusy, sapowirusy oraz norowirusy. Wnikają one w głąb ściany jelita i uszkadzają jego śluzówkę, co manifestuje się szeregiem uporczywych objawów. Choroba trwa od jednego do kilku dni i mija samoistnie. Osobie chorej trzeba zapewnić stałą podaż płynów, aby zapobiec zaburzeniom wodno-elektrolitowym.
Jak można się zarazić grypą żołądkową?
Wirusy, które są odpowiedzialne za rozwój jelitówki, przenoszą się drogą kropelkową, dlatego można zachorować, mając nawet niewielką styczność z chorym. Często są też przenoszone na przedmioty codziennego użytku, z którymi stykają się inni domownicy. Niekiedy znajdują się w pożywieniu lub skażonej wodzie.
Na zachorowanie na jelitówkę narażone są szczególnie dzieci, ponieważ patogeny szerzą się w dużych skupiskach ludzkich, najczęściej w szkołach i przedszkolach. U nich choroba ma też dużo cięższy przebieg i może doprowadzić do odwodnienia, które zakończy się utratą przytomności. Z tego powodu najmłodsi zakażeni rotawirusami są bardzo często hospitalizowani. Choroba bywa groźna również dla ludzi starszych, którzy szybciej się odwadniają oraz dla osób z obniżoną odpornością, ponieważ są bardziej podatne na różnego rodzaju zakażenia.
Grypa żołądkowa – zaraźliwość
Jelitówka jest niezwykle zaraźliwa. Osoba chora może zarażać innych, gdy sama nie ma jeszcze żadnych symptomów choroby, w trakcie trwania grypy oraz po ustąpieniu objawów. Dzieje się tak, ponieważ wirusy wywołujące tę chorobę mają niebywałą zdolność do przetrwania w nieprzyjaznym im środowisku zewnętrznym.
Objawy grypy żołądkowej
Grypa jelitowa manifestuje się szeregiem uporczywych objawów. Zalicza się do nich:
- biegunkę o zmiennym nasileniu,
- nudności i wymioty,
- wysoką gorączkę,
- dreszcze,
- bóle brzucha,
- osłabienie,
- złe samopoczucie ogólne.
Jelitówka powinna minąć samoistnie po kilku dniach. Jeśli objawy utrzymują się lub nasilają, należy udać się do lekarza.
Leczenie grypy żołądkowej
Kluczowym elementem w leczeniu jelitówki jest intensywne nawadnianie chorego. Dzięki temu można zapobiec ewentualnym zaburzeniom wodno-elektrolitowym. Terapię wspomaga się dietą. Powinna być lekkostrawna i nieobciążająca żołądka, aby nie prowokować dalszych wymiotów. Spożywane przez chorego pokarmy muszą być ugotowane. Posiłki należy dzielić na małe porcje.
W trakcie terapii można się wspomagać ziołami, doraźnymi lekami przeciwbiegunkowymi lub przeciwgorączkowymi. W aptekach dostępne są również elektrolity, które pije się, aby nie dopuścić do odwodnienia. Sprzedaje się je zarówno w postaci dla dorosłych, jak i dla dzieci.
Co zrobić, żeby nie zarazić się grypą żołądkową?
Przed grypą jelitową ciężko się niekiedy uchronić, ale ryzyko zachorowania można zmniejszyć, stosując się do kilku prostych zasad. Należy:
- przestrzegać zasad higieny – częste mycie rąk po kontakcie z innymi ludźmi to podstawa do uniknięcia zakażenia. Jeśli nie ma ku temu możliwości, warto użyć żelu lub chusteczek antybakteryjnych;
- unikać picia wody i napojów pochodzących z niewiadomego źródła, zwłaszcza podczas wycieczek turystycznych;
- dokładnie myć warzywa i owoce przed spożyciem;
- ograniczać styczność z chorymi domownikami;
- przyjmować probiotyki, aby wzmocnić układ odpornościowy.
U dzieci można złagodzić objawy jelitówki dzięki szczepionce na rotawirusy. Co prawda nie jest ona na tyle skuteczna, aby całkowicie wyeliminować chorobę, lecz może uchronić dziecko przed hospitalizacją. Zawiera żywe cząstki wirusa, a jej podstawową rolą jest zapobieganie ciężkim biegunkom. Podaje się ją dzieciom do 24 tygodnia życia, w 2–3 dawkach z zachowaniem czterotygodniowego odstępu pomiędzy szczepieniami. Nie zaleca się jej dzieciom z wgłobieniem jelita i poważnymi zaburzeniami systemu odpornościowego.