Gronkowca złocistego w uchu można rozpoznać wyłącznie na podstawie badań laryngologicznych oraz posiewów bakteriologicznych. Są one niezbędne, jeśli leczenie farmakologiczne ma być skuteczne, ponieważ bakteria jest oporna na wiele antybiotyków.

Czym jest gronkowiec złocisty?

Gronkowiec złocisty to niezwykle złośliwa bakteria gram-dodatnia, która występuje w jamie nosowo-gardłowej oraz na skórze. Atakuje zarówno ludzi, jak i zwierzęta. Zakażenia gronkowcem szerzą się głównie na oddziałach szpitalnych i wśród personelu medycznego. Bakteria jest niezwykle odporna na działanie wysokiej temperatury. Namnażając się, wydziela enterotoksynę – toksynę niewrażliwą na wiele antybiotyków. Jej obecność w organizmie człowieka wywołuje szereg chorób, w tym trudną do wyleczenia sepsę.

Jak można się zarazić gronkowcem złocistym?

Gronkowiec złocisty przenosi się drogą kropelkową oraz w wyniku bezpośredniego kontaktu z przedmiotami dotykanymi przez nosiciela. Źródłem zakażeń gronkowcowych są też produkty spożywcze takie jak: wędliny, potrawy mięsne, ciastka, przetwory mleczne, kremy lub lody. Nie zmieniają one swojej barwy ani smaku, ponieważ toksyna gronkowca jest niewyczuwalna. Czas inkubacji bakterii wynosi zaledwie dwie godziny. Po jego upływie mogą wystąpić pierwsze objawy.

Gronkowiec w uchu, na skórze i w układzie oddechowym

Zakażenia gronkowcem złocistym prowadzą do infekcji, które mogą mieć charakter miejscowy lub uogólniony. Bakteria lubi mnożyć się w skórze i tkance podskórnej, co manifestuje się ropnymi zakażeniami lub stanami zapalnymi obejmującymi gruczoły. Rozwinięta w tkance podskórnej może spowodować martwicze zapalenie powięzi, które wymaga interwencji chirurgicznej.

Charakterystycznym objawem tej przypadłości jest ból płatka ucha o dużym nasileniu spowodowany stanem zapalnym ucha zewnętrznego. Małżowiny chorego są wrażliwe na dotyk, skóra zaczerwieniona i gorąca, niekiedy swędząca. W takich sytuacjach niezbędna jest pomoc lekarska i terapia farmakologiczna. Wdrożenie antybiotykoterapii może zapobiec powikłaniom. Bakterię gronkowca można spotkać też w jamie nosowej. Sprzyja to rozwojowi stanów zapalnych zatok i uporczywym dolegliwościom bólowym.

Szczególnie niebezpieczne jest zakażenie zlokalizowane w drogach oddechowych, ponieważ jego następstwem jest często zapalenie płuc lub trudna do wyleczenia sepsa.

Zobacz film i sprawdź jak jest zbudowane ucho: 

Jak rozpoznać gronkowca złocistego w uchu?

Podstawą do rozpoznania gronkowca złocistego w uchu jest konsultacja laryngologiczna i szczegółowy wywiad przeprowadzony z pacjentem. Chory powinien wykonać badania mikrobiologiczne, które potwierdzą lub wykluczą zakażenie. Od wyników wymazu pobranego z ucha zależy efektywność leczenia.

Leczenie gronkowca w uchu

Zakażenia gronkowcowego w uchu nie rozgrzewa się za pomocą ogólnodostępnych preparatów, ponieważ infekcja jest niewrażliwa na działanie wysokich temperatur. Efekt terapeutyczny może zapewnić jedynie właściwie dobrany antybiotyk.

Wybór leku nie jest łatwy, ponieważ bakteria bywa oporna na zawarte w antybiotykach substancje czynne, w tym np. na penicylinę. Przyczyną oporności jest wytwarzanie penicylinaz – enzymów z grupy beta-laktamaz, które podczas reakcji hydrolizy rozkładają naturalne penicyliny. Obecnie są one wytwarzane przez większość szczepów bakterii gronkowca, dlatego stosowanie antybiotyków zawierających je jest bezcelowe. Podobnie jest z cefalosporynami, które należą do tej samej grupy leków.

Gronkowce są też oporne na niektóre antybiotyki makrolidowe i fluorochinolony, dlatego znalezienie odpowiedniego preparatu może nastręczyć trudności, jeśli chory nie wykona antybiogramu. Jest to badanie mikrobiologiczne, które pomaga określić szczepy bakterii i ich wrażliwość na poszczególne antybiotyki. Kuracji nie wolno jej przerywać, ponieważ zakażenia gronkowcem mają tendencję do nawrotów i groźnych dla zdrowia powikłań. Jednym z nich jest półpasiec uszny, którego skutkiem jest często porażenie nerwu twarzowego i znaczne uszkodzenie słuchu. Wycofanie się paraliżu jest możliwie jedynie u niewielkiego odsetka pacjentów. Poprawę stanu zdrowia osiąga się co prawda u blisko 60% chorych, ale nie można mówić w ich przypadku o całkowitym wyleczeniu. Niedosłuch spowodowany chorobą jest zazwyczaj nieodwracalny.

Bibliografia:

1. D. Dzierżanowska, Antybiotykoterapia praktyczna, Alfa Medica Press, wyd. IV, Bielsko-Biała 2008.