Serce człowieka pracuje dzięki tzw. układowi bodźco-przewodzącemu serca. Ulega on pobudzeniu w węźle zatokowo-przedsionkowym, a wygenerowany impuls jest przewodzony dalej przez przedsionki, połączenie przedsionkowo-komorowe, aż do komór. Fizjologicznie krew napływa do przedsionków, skąd przepływa do komór w czasie ich rozkurczu. Kiedy komory kurczą się, krew zostaje wypompowana na obwód. Zdarzają się jednak dodatkowe pobudzenia, niebędące fizjologią, które powodują zaburzenia rytmu serca. Te dodatkowe skurcze mogą być nadkomorowe, czyli być generowane w obrębie przedsionków i połączeń przedsionkowo-komorowych, bądź mogą to być skurcze komorowe.
Rytm serca można rejestrować za pomocą elektrokardiografii (EKG). W prawidłowym zapisie po każdym pobudzeniu przedsionków następuje pobudzenie komór. Gdyby zmierzyć odległości pomiędzy kolejnymi załamkami w zapisie EKG, uzyskałoby się takie same odległości. Dodatkowe skurcze ujawniają się jako załamki powstające np. zbyt wcześnie niż należałoby się spodziewać. Ponadto nie każdy dodatkowy skurcz nadkomorowy powoduje następcze pobudzenie komór i nie każdy dodatkowy skurcz komór jest wynikiem przewodzenia impulsu z przedsionków.
Z filmu dowiecie się, jak wygląda leczenie arytmii serca:
Dodatkowe skurcze nadkomorowe serca – przyczyny
Dodatkowe skurcze nadkomorowe powstają na poziomie przedsionków bądź w węźle przedsionkowo-komorowym. Są dość często spotykanym zaburzeniem rytmu. Istnieje ścisła zależność pomiędzy wiekiem a częstością występowania arytmii. Mogą wystąpić nawet u zdrowych ludzi pod wpływem stresu, silnych emocji, leków, używek czy zaburzeń gospodarki elektrolitowej. Dodatkowe skurcze serca mogą wystąpić nawet po jedzeniu, zwłaszcza po obfitym posiłku, czy po intensywnych ćwiczeniach. Mogą być pojedyncze bądź występować jako kilka skurczów następujących po sobie. Wśród innych przyczyn skurczów nadkomorowych wyróżnia się nadmierne napięcie układu nerwowego, chorobę niedokrwienną serca czy nadczynność tarczycy. Niekiedy skurcze dodatkowe stanowią zapowiedź wystąpienia bardziej złożonych arytmii, jak np. migotanie przedsionków.
Dodatkowe skurcze komorowe serca
Dodatkowe skurcze komorowe serca to dodatkowe pobudzenia powstające w obrębie lewej bądź prawej komory serca. Przyczyny są podobne jak w przypadku skurczów nadkomorowych, czyli mogą do nich doprowadzić leki, stres, zaburzenia elektrolitowe, choroby serca. W przypadku wystąpienia dodatkowych skurczów komorowych istnieje ryzyko wystąpienia groźnych dla życia chorego arytmii w postaci częstoskurczu komorowego czy nawet migotania komór.
Objawy dodatkowych skurczów nadkomorowych
Dodatkowe skurcze nadkomorowe i komorowe często są niezauważalne. Niekiedy mogą być odczuwane jako nieprzyjemne wrażenie mocnego bicia serca, kołatania albo zbyt dużych przerw między skurczami. Chory często odczuwa niepokój, może również skarżyć się na duszność, osłabienie, zawroty głowy. Zdarzają się utraty przytomności.
Dodatkowe skurcze komorowe i nadkomorowe – diagnostyka i leczenie
Jeżeli dodatkowe skurcze nadkomorowe lub komorowe są pojedyncze, uchwycenie ich w zapisie EKG może okazać się trudne. Dlatego często wykorzystuje się tu metodę Holter EKG, czyli długotrwały rejestr akcji serca (np. przez 24 godziny). Pomocne bywa także wykonanie badanie echokardiograficznego, testu wysiłkowego bądź koronarografii. Niekiedy dodatkowe skurcze serca nie wymagają żadnego leczenia poza eliminacją czynników, które przyczyniają się do ich powstania. Czasami wdraża się leczenie z użyciem beta-blokerów bądź antagonistów wapnia. W pojedynczych przypadkach konieczne jest wykonanie zabiegu inwazyjnego.
Jakie są objawy zawału serca u kobiet? Zobaczcie na filmie: