Czym jest schizofrenia paranoidalna? Przyczyny, objawy i leczenie

Fot: vchalup / stock.adobe.com

Przyczyną schizofrenii paranoidalnej są nieprawidłowości w budowie mózgu oraz wychowanie opierające się na dwuznacznych komunikatach. Objawy choroby to urojenia prześladowcze wielkościowe i owładnięcia oraz urojenia słuchowe, węchowe i czuciowe. Schizofrenik ma też niską motywację do działania i odczuwa stany depresyjne. Leczenie schizofrenii polega na podawaniu leków psychotropowych oraz stosowaniu psychoterapii.

Ślady świadczące o schizofrenii znajdują się już w czasach starożytnych. Jednak dopiero w 1911 roku polski lekarz Eugeniusz Bleuler stworzył to pojęcie, które pochodzi od słowa "schizo", co znaczy rozszczepiać.

Czym jest schizofrenia paranoidalna?

Schizofrenia paranoidalna jest odmianą schizofrenii, w której przeważają  omamy i urojenia. W przebiegu choroby objawy mają charakter paranoidalny. Istnieje większa szansa na zmniejszenie objawów lub wyleczenie się z tego schorzenia niż w przypadku innych typów schizofrenii. Choroba najczęściej występuje w okolicach 22. roku życia.

Przyczyny schizofrenii paranoidalnej

Przyczyny schizofrenii paranoidalnej są bardzo złożone i wynikają z relacji psychologiczno-neurologicznej. W mózgach chorych na schizofrenię występują liczne nieprawidłowości anatomiczne, takie jak powiększenie komór mózgu oraz inna objętość jąder podkorowych i hipokampa. Duże znaczenie przy rozwoju schizofrenii paranoidalnej ma zarażenie wirusem grypy w okresie niemowlęcym oraz mikrouszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego w czasie rozwoju płodowego. Jeśli w rodzinie ktoś cierpiał na tę chorobę, to istnieje 15 razy większe ryzyko wystąpienia jej w kolejnym pokoleniu.

Jeśli urodzi się dziecko z podatnością neuroanatomiczną na wystąpienie schizofrenii paranoidalnej, nie musi to oznaczać, że będzie cierpiało na tę chorobę w dorosłym życiu. Dużą rolę odgrywa bowiem styl wychowania. Dzięki zdrowemu i zrównoważonemu środowisku stworzonemu przez rodziców i otoczenie, dziecko może nigdy nie doświadczyć objawów schizofrenii paranoidalnej lub poczuć jej skutki w bardzo małym stopniu. Najgorszym schematem, który przyczynia się do rozwoju choroby, jest tzw. podwójny przekaz ze strony rodziców w okresie dojrzewania. Sytuacja ma miejsce gdy np. z jednej strony matka jest obojętna w stosunku do swojego dziecka, nie przytula go i nie zwraca się do niego czule, a z drugiej strony mówi, że go kocha. W związku z tym młoda osoba dostaje dwa różne komunikaty, których nie potrafi adekwatnie zinterpretować. Powoduje to u dziecka zamęt w głowie oraz brak poczucia bezpieczeństwa. Gdy taki stan utrzymuje się przez dłuższy czas, prowadzi to do upośledzenia psychiki i próby zrekompensowania tego na swój sposób.

Objawy schizofrenii paranoidalnej

Schizofrenik żyje w swoim świecie i tworzy własną rzeczywistość. Choroba rozwija się powoli, atakując coraz więcej obszarów psychicznych człowieka. Głównymi objawami schizofrenii paranoidalnej są urojenia i omamy słuchowe, węchowe lub czuciowe. Schizofrenik odczuwa urojenia: prześladowcze, wielkościowe, ksobne, odsłonięcia, owładnięcia, nasyłania lub hipochondryczne. Próbując opisać te stany, chory wypowiada się nielogicznie i niespójnie, przez co trudno go rozumieć. Osoba cierpiąca na tą chorobę zwykle nie dba o higienę oraz ubiera się nieadekwatnie do pogody i kultury. Schizofrenik cechuje się też nadmierną lub niską aktywnością ruchową, która przybiera często formę impulsywnych zachowań.

Objawy negatywne schizofrenii paranoidalnej to wrażenia i funkcje, które ograniczają osobę chorą. Schizofrenik często ma stany depresyjne oraz stale odczuwa lęk i przygnębienie. Przez to, że nie może nawiązać bliskiej relacji z ludźmi, czuje się osamotniony i apatyczny. Co więcej, pacjent nie ma motywacji do podjęcia nowych działań i jest otępiały emocjonalnie. Często mylnie określa się ich jako leniwych.

Do objawów poznawczych schizofrenii paranoidalnej zalicza się problemy z zapamiętywaniem zdań, brak zrozumienia ludzi i środowiska oraz trudności w przyswajaniu nowych informacji. Pacjent jest wycofany społeczne, a jego ciągły smutek i stany depresyjne często prowadzą do prób samobójczych.

Leczenie schizofrenii paranoidalnej - leki psychotropowe, psychoterapia

Leczenie schizofrenii paranoidalnej opiera się na podawaniu leków psychotropowych oraz psychoterapii. Metoda terapii powinna być dopasowana do rodzaju problemów psychicznych pacjenta oraz musi być oparta na relacji pełnego zaufania. W przypadku choroby należy udać się do najlepszego specjalisty, który czasami udzieli wskazówek oraz nie będzie się bał połączyć kilku nurtów terapeutycznych naraz. Psychoterapia powinna być czasami psychodynamiczna, poznawczo-behawioralna, a nawet systemowa (z udziałem innych członków rodziny).

Schizofrenia paranoidalna a geniusz

Naukowcy odkryli, że gen neuregulina1 powoduje zmianę w ilości warstw osłonek mielinowych, co zmienia prędkość przesyłania impulsów nerwowych w mózgu. Wiele osób ze stwierdzoną schizofrenią paranoidalną ma stwierdzone nieprawidłowości w syntezie mieliny. Mutacja tego genu może również wyzwalać kreatywność na znacznie wyższym poziomie niż przeciętni, zdrowi ludzie. Przykładem może być John Nash, który cierpiąc na tą chorobę, dostał nagrodę Nobla. Jego historia została przedstawiona w filmie "Piękny umysł". Inne znane osoby, u których podejrzewa się schizofrenię paranoidalną to Vincent van Gogh lub Salwador Dali.

Zobacz film: Depresja jako problem społeczny. Źródło: Dzień Dobry TVN

Data aktualizacji: 11.12.2017,
Opublikowano: 04.09.2017 r.

Komentarze (0)

Trwa dodawanie...
Komentarz dodany!
Komentarz nie mógł zostać dodany
Zmiana czasu na zimowy. Dlaczego przestawiamy zegarki? Jak zmiana czasu wpływa na organizm?

Zmiana czasu z letniego na zimowy odbywa się zawsze w ostatni weekend października - w 2023 r. dzień zmiany czasu wypada z soboty 28.10 na niedzielę 29.10. W nocy przesuwamy zegarki o godzinę do tyłu, czyli z 3.00 na 2.00.  Zmiana czasu ma wielu zwolenników, ale są i przeciwnicy, którzy podkreślają, że jest niekorzystna dla zdrowia.

Czytaj więcej
Stres maluje się na twarzy. Jak wygląda twarz stresowa? 

Silny stres może zaburzać działanie całego naszego organizmu. Bardzo często zdarza się, że jego nadmiar odbija się na wyglądzie skóry. Co powinni zwrócić naszą uwagę? 

Czytaj więcej
Depresja po rozstaniu z partnerem – jak sobie z nią poradzić?

Depresja po rozstaniu z życiowym partnerem przydarza się wielu osobom. Czas, w którym trzeba pogodzić się z utratą – często nagłą – kogoś, z kim dzieliło się życie, marzenia i plany na przyszłość, przypomina nieco żałobę. To często poważny powód głębokiego kryzysu psychicznego.

Czytaj więcej
Powstała pierwsza tabletka na depresję poporodową. Kiedy lek trafi na rynek?   

Szacuje się, że z powodu depresji porodowej cierpi 15 proc. kobiet. W walce z tym stanem już niedługo może im pomóc pierwsza na świecie tabletka łagodząca objawy depresji. Co o niej wiadomo i kiedy lek trafi na rynek?

Czytaj więcej
Co to jest stres oksydacyjny? Objawy, przyczyny, leczenie i diagnostyka

Stres oksydacyjny powstaje na skutek zaburzonej równowagi pomiędzy występowaniem wolnych rodników oraz przeciwutleniaczy. Przyczyny tego są związane z paleniem papierosów, zanieczyszczeniem środowiska, jedzeniem smażonych i wędzonych potraw oraz przewlekłym stresem. Stres oksydacyjny powoduje takie choroby, jak cukrzyca, nowotwory, miażdżyca czy reumatoidalne zapalenie stawów.

Czytaj więcej
Masz kłopoty z zasypianiem? Poznaj techniki, dzięki którym zaśniesz nawet w 10 sekund!

Oglądasz w łóżku telewizję, a może sprawdzasz coś w telefonie? Takie zachowania mogą utrudnić zasypianie. Na szczęście istnieją techniki, które pozwalają zasnąć nawet w 10 sekund. Sprawdź, jak szybko zasnąć? 

Czytaj więcej
Psychiczne i somatyczne objawy depresji – kryteria diagnostyczne

Depresja jest jednym z najczęstszych zaburzeń psychicznych, a przy tym dolegliwością współcześnie tak powszechną, że uznaje się ją za chorobę cywilizacyjną. Typowe objawy depresji to trwałe obniżenie nastroju, anhedonia i brak energii. Towarzyszą im zwykle różnego typu dolegliwości somatyczne.

Czytaj więcej
Choroba Hashimoto – objawy psychiczne. Jak zapalenie tarczycy wpływa na psychikę?

Objawy psychiczne choroby Hashimoto przypominają zaburzenia depresyjne. Początkowo osoba chora smutku, przygnębienia, niezdolności do radości, problemów ze snem i utraty energii nie wiąże z nieprawidłową pracą tarczycy. Wahania nastroju są wskazaniem do wykonania badań hormonalnych.

Czytaj więcej
Zatrucie alkoholowe – objawy i leczenie. Zatrucie alkoholem etylowym i metylowym

Zatrucie alkoholowe zaczyna się po przekroczeniu stężenia 0,3‰ alkoholu we krwi. Jego skutki mogą być bardzo poważne – w skrajnych przypadkach może skończyć się śmiercią. Osobie z objawami zatrucia alkoholowego trzeba udzielić pierwszej pomocy i bezzwłocznie skontaktować ją z lekarzem.

Czytaj więcej
10 patentów na zdrowe święta

Święta to  okres radości i beztroski. Czasem jednak przygotowania do Bożego Narodzenia bywają bardzo stresujące. Dodatkowo czas obżarstwa nie sprzyja naszemu zdrowiu... Poznajcie 10 patentów na zdrowe i spokojne święta!

Czytaj więcej