Zapamiętywanie ważnych informacji wymaga odpowiedniego skupienia uwagi. Ludzie często próbują wykonywać kilka czynności na raz, przez co ich wysiłki mają marną jakość, a sprawa jest załatwiona byle jak. Przyswojenie w takich warunkach jakiejś ważnej informacji jest więc bardzo trudne. Aby lepiej zapamiętać informacje, należy skupiać się na rzeczach najważniejszych w danej chwili. Poprawa pamięci wiąże się często z koniecznością przeorganizowania swojego życia codziennego w taki sposób, aby dana czynność było wykonywana jako jedyna.
Jak działa nasza pamięć i jak można ją ćwiczyć? Zobaczcie na filmie:
Techniki pamięciowe a relaks
Wiele osób zna tę sytuację, kiedy jest się zestresowanym i zabieganym, a trzeba przypomnieć sobie ważną informację. W takim stanie wszelkie wysiłki często spełzają na niczym. Dopiero stan uspokojenia i odprężenia zwiększa szansę na przypomnienie sobie danego faktu. Wyciszanie emocji jest więc jedną z technik ćwiczenia pamięci. Pod wpływem spokoju zapomniana informacja sama wraca. Pamięć wspomogą więc techniki relaksacyjne i medytacyjne, które ułatwiają odpoczynek. Kiedy próbujemy szybko przywołać jakąś informację, warto przypomnieć sobie sytuację, w której odczuwa się spokój, błogość i relaks. Może być to wspomnienie z wakacyjnego wyjazdu, świąteczny wieczór spędzony przy kominku lub pływanie w ciepłej, kojącej wodzie na basenie.
Ćwiczenia pamięciowe – podejście strategiczne
Kiedy zależy na zapamiętaniu ważnej informacji, warto wykorzystać kilka strategii zapamiętywania. Podane techniki pamięciowe znacząco ułatwią zapamiętanie ważnego faktu.
- Zabawa w skojarzenia. Metoda ta pozwala zapamiętywać nazwy miejscowości, imiona, nazwiska. Nazwa wsi Przedświt zostanie zapamiętana w prostszy sposób, kiedy skojarzymy ją np. ze świtem. Nazwisko nowo poznanego pana Iwańskiego skojarzyć możemy z rosyjskim imieniem Iwan. Imię zapamiętamy łatwiej, jeśli skojarzymy sobie nowo poznaną osobę z inną znaną już nam osobą o tym samym imieniu. Kiedy ktoś przedstawia się np. jako Anna, możemy skojarzyć sobie tę osobę np. z aktorką Anną Dymną.
- Wymyślanie historyjki. Ten trening pamięci pomoże zapamiętać np. listę zadań do zrobienia lub zakupów. Warto jest wymyślić sobie historyjkę, która opowiada o rzeczach do kupienia i zrobienia. Nie musi być logiczna, ale pomoże przyswoić liczbę i rodzaje zadań.
- Metoda szablonów – aby przypomnieć sobie dużą ilość informacji na raz, można spróbować techniki szablonowej. Wyobraźmy sobie sprzątanie dobrze znanego pomieszczenia, np. sypialni. Poszczególne informacje w myślach „porozrzucajmy” po pokoju i następnie zacznijmy je po kolei zbierać. Kilkukrotne powtórzenie ćwiczenia pomoże poukładać sobie w głowie informacje, przez co zostaną łatwiej zapamiętane.
Ćwiczenia pamięci krótkotrwałej
Pamięć krótkotrwała pozwala zapamiętywać szybkie i krótkie informacje potrzebne w danej chwili. Trening pamięci krótkotrwałej pozwoli lepiej zapamiętywać imiona, nazwy, liczby czy słowa, które są w danej chwili najbardziej potrzebne. Po uzyskaniu informacji dobrze jest kilkakrotnie ją powtórzyć w myślach lub na głos. Naukowcy udowodnili, że pamięć krótkotrwała o wiele lepiej reaguje na dźwięki, dlatego powtarzanie na głos jest bardzo skuteczne. Ważnym faktem jest to, że pamięć krótkotrwała potrafi dobrze zanotować nie więcej niż 7 szczegółów naraz.
Dobrym ćwiczeniem pamięci krótkotrwałej jest powyżej opisana metoda skojarzeń. Ćwiczeniem na poprawę pamięci krótkotrwałej jest wizualizacja. Dobrze jest zwizualizować sobie informację, którą chce się zapamiętać. Idąc do sklepu po wędlinę, masło, chleb i mleko, warto wyobrazić sobie stół i śniadanie złożone z tych składników. Przydatne jest też grupowanie informacji do zapamiętania. Sprawdza się to szczególnie dobrze w przypadku prób zapamiętania ciągów liczb, np. PESEL-u. Jeśli chce się zapamiętać ciąg cyfr 78541232258, dzielimy go: 785-412-322-58. Podzielenie ciągu nada mu pewnej „rytmiki”, dzięki której zostanie on szybciej zapamiętany.
Ćwiczenia pamięci długotrwałej
Dzięki pamięci długotrwałej pamięta się informacje przyswojone już dawno temu – krótki wiersz ze szkoły podstawowej, tabliczkę mnożenia czy choćby hasło do skrzynki mailowej. Ćwiczenia na poprawę pamięci długotrwałej przyniosą skutek dopiero po pewnym czasie. Aby skutecznie zapamiętać jakąś informację, dobrze jest ją usystematyzować w głowie i zrobić z niej logiczny ciąg danych. Dużo prościej będzie później odszukać w pamięci tę informację. Ciekawą i dość skuteczną techniką pamięciową jest codziennie zapamiętywanie jakiejś informacji z otoczenia – może być to czyjś numer telefonu, nazwisko, data urodzenia, prosty fakt o czymś lub słowa piosenki. Na drugi dzień warto wrócić do tej informacji – po prostu ją sobie przypomnieć. Takie ćwiczenie jest świetnym treningiem pamięci dla seniorów. Nie wymaga dużego wysiłku a jego wykonanie jest dość krótkie. Niezwykle pomocnym ćwiczeniem pamięci dla osób starszych jest rozwiązywanie krzyżówek.
Metodą na poprawę pamięci i koncentracji są prace ręczne. Szydełkowanie, dzierganie na drutach, rysowanie lub wyklejanie to metody, które aktywują obie półkule mózgu, przez co go rozwijają. Przy tego typu pracach konieczne jest używanie pamięci, aby odtworzyć dany rysunek, pracę, czy po prostu przenieść ją z wyobraźni na kartkę. Ćwiczy się także pamięć krótkotrwałą, ponieważ konieczne jest zapamiętanie kolejności danych działań, np. przy szydełkowaniu.
Ćwiczenia pamięci i koncentracji to nauka nowych rzeczy. Warto wybrać się na kurs językowy, nauczyć się rzeźbić lub tańczyć. Nauka nowych rzeczy bardzo pobudza pamięć długotrwałą, daje poczucie satysfakcji i samorozwoju.