Zarówno niedobór, jak i nadmiar fenyloalaniny powoduje zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu. Niedobór tej substancji jest związany m.in. z: brakiem energii, zaburzeniami pamięci i koncentracji, wypadaniem włosów, impotencją i depresją. Z kolei jej nadmiar najczęściej występuje u chorych na fenyloketonurię i związany jest np. z zaburzeniami cyklu u kobiet, bezsennością, załamaniem emocjonalnym, a także ze zwiększonym niebezpieczeństwem dla rozwijającej się ciąży.
Fenyloalanina – co to jest i kiedy ją stosować?
Fenyloalanina to substancja organiczna, która buduje białko. Jest jednym z 20 aminokwasów kodowanych przez DNA. Znajduje się praktycznie w każdych organizmach – od roślinnych, poprzez zwierzęce i na ludzkich kończąc. Fenyloalanina jest niezbędna w organizmie człowieka, jednak z racji tego, że nie jest produkowana przez niego samodzielnie, to on musi zadbać o to, aby codziennie ją do niego dostarczać. Dlatego też kluczowym jest, aby była regularnie otrzymywana wraz z codziennym pożywieniem. Tylko w taki sposób możliwe jest prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Należy jednak podkreślić, że fenyloalaninę należy przyjmować z umiarem. Jej za duże stężenie może u niektórych powodować zaburzenia, np. u osób z problemami neurologicznymi może zaostrzać objawy depresji.
Gdzie można znaleźć fenyloalaninę?
Fenyloalanina ma swoje źródła w wielu ogólnodostępnych pokarmach. Ta substancja jest powszechna i zawierają ją np. produkty bogate w białko. Można ją znaleźć w serach, twarogu, mleku odtłuszczonym, śledziach, fasoli, orzechach ziemnych, sezamie, pestkach dyni, migdałach, awokado i bananach. Jest dostępna w wielu innych produktach, jednak w powyższych jej zawartość jest najwyższa. Osoby aktywne fizycznie mogą zwiększyć jej poziom, stosując odżywki dla sportowców. Inne źródło fenyloalaniny to aspartam, czyli kwas asparaginowy, który znajduje się na przykład w gumach do żucia.
Fenyloalanina – działanie i znaczenie dla organizmu
Fenyloalanina ma znaczące działanie dla ludzkiego organizmu. Przede wszystkim jest niezbędna do funkcjonowania układu nerwowego. To ona przenika barierę krew-mózg, przez co potrafi zneutralizować objawy stanów chorobowych. Umożliwia skupienie się i zapamiętywanie, pomaga w chronicznych bólach, a także zmniejsza ból po intensywnej aktywności sportowej. Jest również przydatna osobom, które chcą zrzucić zbędne kilogramy, ponieważ skutecznie zmniejsza łaknienie. Ponadto fenyloalanina jest również konieczną substancją umożliwiającą produkcję dopaminy, adrenaliny i noradrenaliny. Dodatkowo bierze czynny udział w syntezie hormonów tarczycy, hormonów nadnerczy, melaniny oraz białek. Jest również konieczna do utrzymania prawidłowego poziomu libido.
Czy fenyloalanina jest niezdrowa? Szkodliwość substancji
Fenyloalanina jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu, jednak należy podkreślić, że są osoby, dla których szkodliwość tej substancji jest wysoka. Przede wszystkim mowa tutaj o tych, którzy chorują na PKU, czyli dziedziczną chorobę – fenyloketonurię. U osób chorych stwierdza się brak enzymu, który odpowiada za przyswajanie tej substancji, przez co po wniknięciu do organizmu nie ulega ona przekształceniu w fenyloketony i nie jest wydalana z moczem. Dla tej grupy osób fenyloalanina jest toksyczna i powoduje poważne objawy, m.in. zaburzenia intelektualne u dorosłych. Z tego powodu chorzy na PKU muszą bezwzględnie unikać tej substancji. Dlatego też na przykład produkty zawierające w składzie aspartam (jej zawartość to aż 40%) opatrzone są dopiskiem: „Produkt jest źródłem fenyloalaniny”.
Fenyloalanina – suplementacja
Dostarczenie fenyloalaniny wraz z pożywieniem nie powinno stanowić problemu, gdyż jest ona dostępna w wielu produktach. Jeśli jednak badanie diagnostyczne stwierdza jej niedobór w organizmie, specjalista może zalecić suplementację. Na rynku obecnie dostępnych jest wiele suplementów diety, które umożliwiają przyjęcie określonej dawki. Warto jednak pamiętać, aby zażywać je zawsze po posiłku i najlepiej w obecności witaminy C. Suplementacja fenyloalaniną jest również częsta w przypadku osób borykających się z nadwagą i otyłością. Ponieważ jest ona odpowiedzialna za zmniejszenie łaknienia, często stanowi składnik preparatów na odchudzanie. Innymi środkami, w których składzie występuje, są na przykład suplementy diety zwiększające libido. Dzięki niej popęd seksualny skutecznie wzrasta.