Gastroskopia jest badaniem górnego odcinka przewodu pokarmowego. Wykonuje się ją przy podejrzeniu takich schorzeń jak rak żołądka, choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, zapalenie błony śluzowej, rak bądź żylaki przełyku. Badanie polega na wprowadzeniu endoskopu przez jamę ustną do żołądka. Zdarza się, że narzędzie może podrażnić błonę śluzową, czego skutkiem jest ból gardła po gastroskopii. Nieprzyjemne dolegliwości można złagodzić przy pomocy domowych sposobów lub leków.
Przeczytaj też: Jak się przygotować do gastroskopii? O czym warto wiedzieć przed badaniem?
Przyczyny bólu gardła po gastroskopii
Ból gardła po gastroskopii jest związany z przechodzeniem endoskopu przez kolejne odcinki przewodu pokarmowego. Mimo zastosowanego znieczulenia miejscowego (lidokaina w aerozolu) pacjent nie odczuwa nieprzyjemnych dolegliwości podczas badania, jednak narzędzie może podrażnić błonę śluzową gardła, co objawia się chrypką i bólem, zwłaszcza podczas przełykania.
Dolegliwości po gastroskopii występują także u dzieci oraz dorosłych, u których badanie przeprowadzone było w znieczuleniu ogólnym. Ból gardła utrzymuje się przez około 2–3 dni i ustępuje samoistnie, nie wywołując żadnych powikłań.
Leczenie farmakologiczne bólu gardła po gastroskopii
Ból gardła po gastroskopii może mieć różne nasilenie, a przez to być uciążliwy dla pacjenta i powodować trudności z mówieniem lub połykaniem pokarmów. W takim przypadku można złagodzić go dostępnymi środkami farmakologicznymi z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (np. ibuprofenem). W aptece warto nabyć też leki w formie aerozolu lub tabletek do ssania, które są skuteczne w zwalczaniu dolegliwości po gastroskopii.
Dostępne są także płukanki na ból gardła, które łagodzą podrażnienia i miejscowy stan zapalny oraz działają znieczulająco. Preparaty zawierają środki przeciwbólowe (flurbiprofen, chlorek benzalkoniowy, lidokainę) lub zioła. Należy stosować je 2–3 razy dziennie. Można wykonywać także inhalacje z soli fizjologicznej, która nawilży podrażnione śluzówki.
Domowe sposoby na ból gardła po gastroskopii
Na dolegliwości i ból po gastroskopii sprawdzą się również domowe sposoby. Pacjent może wykonywać 2–3 razy dziennie płukanie gardła samodzielnie przygotowanym ziołowym roztworem. W tym celu warto użyć roślin, które wykazują działanie antyseptyczne, przeciwbólowe i przeciwzapalne. Poleca się szałwię, tymianek oraz rumianek. Dobrze sprawdzi się również roztwór wody z solą lub miodem.
Na złagodzenie bólu gardła po gastroskopii można zastosować też napary do picia. Szczególnie polecane są: rumianek, lipa, imbir i czarny bez. Można przygotować roztwór z miodem, cytryną, czosnkiem lub sokiem z malin. Należy jednak pamiętać, że napar nie powinien być gorący.
Dobrym, naturalnym lekiem na podrażnione gardło jest siemię lniane, czyli nasiona lnu zwyczajnego. Zawierają one dużo składników odżywczych i witamin, a dodatkowo mają właściwości przeciwzapalne, zmniejszają ból i uczucie drapania w gardle. Ich lekko śluzowa konsystencja dobrze nawilża suchą błonę śluzową, co przyspiesza jej regenerację i chroni przed działaniem szkodliwych czynników zewnętrznych. Siemię lniane na ból gardła po gastroskopii należy pić 2–3 razy dziennie.
Osoby, u których wystąpił ból gardła po gastroskopii, powinny również powstrzymać się od palenia tytoniu i spożywania alkoholu. Substancje te mogą dodatkowo podrażnić błonę śluzową i nasilić nieprzyjemne dolegliwości. Warto zadbać także o odpowiedni mikroklimat w pokoju. Niewskazane jest przebywanie w klimatyzowanych lub ogrzewanych pomieszczeniach.
Sposoby na ból gardła po gastroskopii u dzieci
Na ból gardła po gastroskopii u dzieci można zastosować dostępne bez recepty środki o działaniu przeciwzapalnym, przeciwbólowym i nawilżającym. Mają one formę dostosowaną do wieku dziecka – syropy, żelki, lizaki, aerozole, tabletki do ssania. Polecane jest także wykonywanie inhalacji z soli fizjologicznej lub ziół i olejków eterycznych.
Do domowych sposobów na dolegliwości po gastroskopii u dzieci polecane są ziołowe napary do picia lub herbata z cytryną, miodem i sokiem z malin. Skuteczne bywają syropy z cebuli lub czarnego bzu. Wskazane są również naturalne płukanki, choć tylko dla starszych dzieci.
Ból po gastroskopii może być przyczyną problemów z połykaniem, dlatego przez 2 dni po badaniu można podawać dziecku pokarm w formie płynnej lub półpłynnej. Należy zwrócić uwagę na to, aby posiłek nie był zbyt gorący ani mocno doprawiony.
Ile trwa ból gardła po gastroskopii?
Ból gardła po gastroskopii trwa 2–3 dni, czyli do czasu, aż nie zagoi się podrażniona błona śluzowa. Jeżeli jednak dolegliwości nie ustępują, nasilają się lub towarzyszą im inne objawy (złe samopoczucie, podwyższona temperatura ciała, nudności i wymioty), należy udać się do lekarza pierwszego kontaktu.
Przeczytaj też: Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Bibliografia:
- M. Rygalski, E. Zawisza, Sprawdzone metody leczenia bólu gardła, http://www.lekwpolsce.pl/download.php?dokid=560bb9252796b, [dostęp: 09.08.2019].
- T. Marek, E. Nowakowska-Duława, Endoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego (ezofagogastroduodenoskopia, panendoskopia), [w:] „Medycyna Praktyczna 2018”, https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.V.26.2.1., [dostęp: 09.08.2019].
Zobacz, czym nawilżać suche i podrażnione gardło.