Wśród najczęstszych przyczyn jednoczesnego bólu szyi i głowy wymieniane są: zmiany zwyrodnieniowe i pourazowe kręgosłupa szyjnego, infekcje ogólnoustrojowe i przewlekły stres. Dolegliwość ma tendencję do nasilania się i promieniowania w różne okolice głowy pod wpływem zmiany pozycji jej ułożenia lub pracy karku, co znacznie wpływa na jakość codziennej aktywności.
Ból szyi i głowy
Ból szyi i głowy to jedna z powszechnie spotykanych dolegliwości, stanowiąca najczęstszy powód konsultacji lekarskich i przyczynę zażywania środków przeciwbólowych. Tego typu objawy towarzyszą wielu przewlekłym chorobom o różnej etiologii oraz tymczasowym zaburzeniom pracy tkanek miękkich, struktur nerwowych i kostnych obszaru obręczy barkowej, karku i głowy, szczególnie jej tylnej części. Ból ma tendencję do nasilania się pod wpływem napięcia okolicy karku i zmiany pozycji ułożeniowej głowy. Zwykle utrzymuje się na jej tylnej powierzchni, choć nierzadko także promieniuje bokiem w kierunku skroni lub szczytem do czoła. Ból szyi i głowy wpływa na pogorszenie aktywności ruchowej, a towarzyszące mu zmęczenie oraz uczucie ciężkości głowy i sztywności szyi wywołują dodatkowo apatię, ogólne spowolnienie ruchowe i wzbudzają senność. Ze względu na wiele możliwości źródła pochodzenia dolegliwości bólowych oraz ich zbliżony przebieg do innych rodzajów bólów głowy, np. o charakterze napięciowym czy migrenowym, diagnoza przyczyn i ustalenie odpowiedniego leczenia często bywają utrudnione.
Jednoczesny ból szyi i głowy z tyłu
Ból z tyłu głowy i szyi może wskazywać na wiele schorzeń, których podłożem są problemy szyjnego odcinka kręgosłupa, infekcje ogólnoustrojowe czy przewlekły stres i przemęczenie. Do chorób i zaburzeń, które najczęściej wywołują ból tylnej części głowy i szyi, należą m.in. wady postawy i tzw. szyjnopochodny ból głowy. Tego typu objawy mogą pojawić się także przy wadach wzroku oraz po bezpośrednich uderzeniach w tył głowy, np. w wyniku wypadku komunikacyjnego. W zależności od etiologii schorzenia dolegliwościom bólowym często towarzyszą inne objawy, charakterystyczne dla danej jednostki chorobowej.
Kłopoty z kręgosłupem przyczyną bólu głowy i szyi
Jednoczesny ból szyi i głowy z tyłu to powszechny objaw problemów górnego odcinka kręgosłupa szyjnego. Dolegliwość tego typu określana jest jako szyjnopochodny ból głowy, migrena szyjna lub zespół szyjny górny. Przyczyny dotyczą różnego rodzaju patologii w obrębie tkanek miękkich i kostnych oraz struktur nerwowych. Efektem jest ucisk korzeni nerwowych kanału kręgowego przebiegających w szyjnym odcinku kręgosłupa, a także ograniczenie przewodnictwa elektrycznego na jego wysokości, przez np.:
- zmiany zwyrodnieniowe dotyczące kręgów, dysków i stawów kręgosłupa;
- stany zapalne i zmiany pozapalne stawów kręgosłupa;
- zmiany przeciążeniowe i pourazowe kręgosłupa, najczęściej powstałe w wyniku wypadków komunikacyjnych, upadków z wysokości, gwałtownej zmiany pozycji głowy, nieprawidłowego ułożenia szyi w trakcie odpoczynku, statycznych i dynamicznych przeciążeń fizycznych związanych z pracą zawodową, wadami postawy, nabytymi deformacjami kręgosłupa i niewłaściwym trybem życia.
Ból głowy i szyi z tyłu pochodzący od kręgosłupa zwykle stopniowo narasta i powoli ustępuje, ma tendencję do przemieszczania się i utrzymuje się przez wiele dni. W zależności od postaci, w jakiej się pojawia, charakteryzuje się dodatkowymi objawami klinicznymi, tzn.:
- postać prosta, najczęściej spotykana, to ból szyi i głowy za uchem lub w obszarze potylicy, może promieniować do okolicy oczodołu, co dodatkowo wywołuje ból zatok i uczucie ucisku gałek ocznych;
- postać naczyniowa, rzadziej spotykana, wzbudzająca dodatkowo uczucie ucisku okolicy nosa i prowokująca z niego wyciek wydzieliny;
- postać migrenopochodna, czyli atak objawiający się silnym i szybko postępującym bólem głowy i szyi, wywołujący zaburzenia wzroku, sztywność karku czy nudności, rozdrażnienie i spowolnienie aktywności ruchowej.
Ból głowy i szyi z tyłu – inne przyczyny
Ból szyi i głowy może towarzyszyć różnym rodzajom dolegliwości bólowych głowy lub promieniować w okolice potylicy z innych obszarów głowy. Tego typu dolegliwości występują zarówno w migrenie, jak i w napięciowym czy klasterowym bólu głowy. Pojawiają się również w przebiegu przeziębienia, grypy i przewiania organizmu. Wówczas poza sztywnością, bólem szyi i głowy występuje powiększenie węzłów chłonnych, infekcja górnych dróg oddechowych czy podwyższona temperatura ciała. Z kolei w wyniku pogorszenia kondycji stawu barkowego, szczególnie w przebiegu nerwobólu splotu barkowego, oprócz sztywności karku i bólu szyi i głowy pacjent ma trudności w poruszaniu kończyną górną, może odczuwać uczucie mrowienia i drętwienia promieniujące wzdłuż ręki do palców, a każdy ruch w stawie barkowym nasila dolegliwości.
Bibliografia:
1. Dietlemejer P., „Migrena i bóle głowy”, Medpharm Polska, Opiek Farmaceutyczna 2012.
2. Stępień A., „Bóle głowy. Patofizjologia, diagnostyka, leczenie”, Medical Tribune Polska, Warszawa 2010.