Chlamydia u dzieci występuje nie tylko w przypadku zakażenia dziecka przez matkę podczas porodu. Druga możliwość zachorowania wiąże się z często lekceważoną bakterią Chlamydia pneumoniae, która przenoszona jest drogą kropelkową. W wyniku zakażenia może dojść do noworodkowego zapalenia spojówek, zapalenia płuc, zakażenia narządów płciowych.
Chlamydia u dzieci – co to za bakteria?
Chlamydia u dzieci może okazać się równie niebezpieczna jak u dorosłych. Chlamydie to bakterie gram-ujemne. Występują w kilku formach, przy czym najpopularniejsze są przede wszystkim dwa rodzaje:
- Chlamydia trachomatis,
- Chlamydia pneumoniae.
Pierwsza grupa odpowiada za wywołanie chlamydiozy, czyli choroby wenerycznej, natomiast druga atakuje głównie górne i dolne drogi oddechowe. Zarówno pierwszy, jak i drugi rodzaj bakterii może zaatakować nie tylko dorosłych, lecz także dzieci. Dotyczy to także bakterii gram-ujemnej, która uchodzi za przenoszoną jedynie podczas kontaktów seksualnych.
Zakażenie chlamydią u dzieci
Chlamydia u dzieci może pojawić się w wyniku zakażenia podczas porodu lub przez przeniesienie drogą kropelkową:
- Chlamydia trachomatis przenosi się w trakcie porodu;
- Chlamydia pneumoniae pojawia się dużo częściej; zarazić się nią można drogą kropelkową.
- noworodkowe zapalenie spojówek;
- jaglicę;
- zapalenie płuc (u noworodków);
- zakażenie narządów płciowych;
- ziarniniaka wenerycznego (Lymphogranuloma venereum, LGV).
Zakażenie Chlamydia trachomatis w trakcie ciąży może wywołać przedwczesny poród, jak również przyczynić się do poronienia. Z tych wszystkich względów zaleca się jak najszybsze wyleczenie zakażenia jeszcze w ciąży. Chlamydia trachomatis to najczęstsza przyczyna wystąpienia noworodkowego zapalenia spojówek. Jest ono wynikiem zakażenia okołoporodowego, które może wystąpić również w przypadku, gdy nienaruszone zostały błony płodowe. Podstawowe objawy chlamydii u dzieci to:
- obrzęk spojówek;
- przekrwienie;
- obecność wydzieliny – od wodnistej do śluzowo-ropnej;
- przy zakażeniu przewlekłym mogą pojawić się błony rzekome i krwista wydzielina.
Zapalenie płuc wywołane chlamydią u dzieci ma ostry przebieg. Noworodki co prawda nie gorączkują w tym przypadku, natomiast występuje u nich ostry, przerywany kaszel, trzeszczenie, rzężenie, rzadziej świszczący kaszel. Mogą pojawić się również katar, przekrwienie lub zapalenie spojówek, a u noworodków – bezdech.
Zakażenia narządów płciowych, przede wszystkim okolic pochwy i odbytu, do których doszło podczas porodu, mogą pozostać bezobjawowe aż do 18 miesięcy. Po tym czasie jako przyczynę infekcji lekarz musi wziąć pod uwagę również wykorzystanie seksualne.
Jaglica to najczęstsza zakaźna przyczyna ślepoty na świecie. Zakazić się nią można przez bezpośredni kontakt z wydzielinami z oka, nosa, gardła lub przedmiotami, na których znajduje się bakteria. U dzieci poniżej 10. roku życia zakażenie zwykle powoduje łagodne, samoograniczające się zapalenie spojówek. Często przebiega bezobjawowo, natomiast u dorosłych pojawia się postać przewlekła lub bliznowata, w wyniku której dochodzi do utraty wzroku.
Chlamydia pneumoniae u dzieci
Objawy zakażenia Chlamydia pneumoniae u dzieci obejmują:
- kaszel (nawet do 2–6 tygodni);
- ból gardła;
- zapalenie krtani;
- zapalenie gardła (bez wysięku);
- zapalenie oskrzeli;
- ostre zapalenie ucha środkowego;
Chlamydophila pneumoniae powoduje atypowe zapalenie płuc o łagodnym lub ciężkim przebiegu. Problemem jest odróżnienie go od innych atypowych postaci tej choroby, a także od wirusowego zapalenia płuc. Uznaje się natomiast, że chlamydia u dzieci odpowiada za około 6–22% zakażeń górnych dróg oddechowych.
Chlamydia u dzieci – leczenie i diagnostyka
Chlamydia u dzieci diagnozowana jest przede wszystkim na podstawie hodowli i diagnostyki serologicznej. Zastosowanie testów NAAT zwiększyło możliwość populacyjnych badań przesiewowych w kierunku zakażenia chlamydiami.
Leczenie zapalenia spojówek polega na doustnym podawanie erytromycyny. W przypadku zapalenia płuc jest to erytromycyna lub azytromycyna. Zakażenia narządów płciowych zwalcza się natomiast doksycykliną lub azytromycyną, z wyjątkiem dzieci poniżej 6. miesiąca życia. Im zaleca się erytromycynę.
W przypadku podejrzenia zakażenia Chlamydią pneumoniae wykonuje się badanie serologiczne, test mikroimmunofluorescencji (MIF). Jeśli jego wynik jest dodatni, stosuje się erytromycynę, azytromycynę, klarytromycynę, a u dzieci powyżej 8 lat – doksycyklinę.
Chlamydie - co to za bakterie?
Bibliografia:
1. L. Chandran, R. Boykan, Zakażenia wywołane przez chlamydie u dzieci i nastolatków, „Pediatria po Dyplomie” 2/2011.
2. R. Choroszy-Króla, T. Boberb, M. Frej-Mądrzak, D. Teryks-Włynieca, Wykrywanie antygenów Chlamydia trachomatis u dzieci w różnych materiałach klinicznych, „Family Medicine & Primary Care Review” 14/2012.