Zmiany w obrębie paznokcia klasyfikuje się w zależności od tego, czy dotyczą one morfologii (kształtu) czy zabarwienia płytki. Na płytce paznokcia, bez względu na jego kształt, mogą pojawić się białe plamki, zwane leukonychią. Czasem występują pojedynczo, tylko na jednym bądź na kilku paznokciach, a czasem namnażają się, gęsto pokrywając płytkę. Mogą mieć kształt kropek bądź poprzecznych wykwitów. Wraz ze wzrostem płytki przesuwają się ku zewnętrznej krawędzi paznokcia.

Co oznaczają białe plamki na paznokciach?

Białe plamy na paznokciach są defektem estetycznym, lecz przede wszystkim świadczą o tym, że z organizmem dzieje się coś niedobrego. Przyczyny ich występowania mogą być różne. Zazwyczaj jest to sygnał, że w organizmie brakuje witamin, mikro- i/lub makroelementów. Białe plamki pokrywające płytkę paznokcia najczęściej świadczą o niedoborze wapnia w diecie. Mogą również sygnalizować, że w codziennym jadłospisie brakuje cynku i żelaza. Rzadziej przyczyną ich powstawania jest niedobór witamin z grupy B.

Białych plam nie należy lekceważyć – są sygnałem, że organizm może mieć obniżoną odporność na infekcje. Mogą także oznaczać anemię, choroby żołądka i jelit, a nawet gruźlicę czy niewydolność nerek. Przyczyną powstawania białych plamek może być ponadto zatrucie metalami ciężkimi.

Zobacz także: Choroby paznokci u nóg i u rąk. Objawy, przebieg, leczenie

Warto przyjrzeć się swoim paznokciom – wszelkie zmiany morfologii czy zabarwienia płytki powinny wzbudzić czujność. Białe plamki mogą towarzyszyć takim chorobom paznokci, jak:

• Bielactwo prążkowane paznokci – pojawiają się szerokie, rozległe białe prążki. W chorobie często brakuje skórki paznokcia.
  
• Wewnątrzpłytkowa grzybica paznokci – jeden z typów grzybicy atakującej płytkę paznokcia. Grzybica najczęściej spowodowana jest przez dermatofity (mają zdolność do rozkładania keratyny, głównego budulca paznokcia). W wewnątrzpłytkowej grzybicy paznokci płytka ma białe, plamiste zabarwienie, co jest skutkiem zagęszczenia wydrążonych przez grzyb tuneli składających się na widoczny pod lupą objaw siatki poprzecznej, charakterystyczny tylko dla grzybicy dermatofitowej paznokci.
  
• Biała powierzchowna grzybica paznokci – ta postać grzybicy dermatofitowej występuje jedynie na paznokciach u stóp. Białe plamy na paznokciach u nóg mają postać zlewających się ze sobą białych plam, które podczas oglądania pod lupą nie dają obrazu siatki [3].
  
• Pleśnica paznokci (akaulioza paznokci) – wywołuje ją grzyb pleśniowy Scopulariopsiosis s. brevicaulis, który atakuje głównie paznokcie dużych palców u stóp. Rozwija się u osób w podeszłym wieku. Ma formę białożółtych, podłużnych pasm przeświecających przez nienaruszoną płytkę, z jednoczesną obecnością kruchych mas rogowych pod paznokciem.
  
• Paznokcie Muehrckego – na płytce parami pojawiają się białe, równoległe do siebie pasma, które nie przesuwają się ku górze w miarę wzrostu paznokcia. Są objawem hipoalbuminemii, czyli zmniejszenia albumin w osoczu. Paznokcie Muehrckego mogą być także efektem ubocznym chemioterapii.
  

Czasem białe plamy na paznokciach są skutkiem urazu mechanicznego, np. przytrzaśnięcia.

Białe plamki na paznokciach u dziecka (również u niemowlaka) najczęściej świadczą o niedoborach odżywczych i są wskazaniem do większego urozmaicenia diety. Warto skonsultować się z pediatrą. Być może zalecane będzie podanie dziecku preparatu witaminowego. Należy przy tym pamiętać, że u dzieci białe plamy nierzadko są efektem urazów mechanicznych.

Co wygląd paznokci mówi o zdrowiu? Dowiesz się tego z filmu:

Białe plamki na paznokciach – jak się ich pozbyć?

Ponieważ białe plamy szpecą paznokcie, można je zamaskować. Najłatwiej zrobić to, malując paznokcie lakierem w intensywnym kolorze albo przyklejając na płytkę ozdoby (np. naklejki, kamyczki, cyrkonie). Nie rozwiązuje to jednak problemu – najlepszym sposobem na pozbycie się z paznokci białych plamek jest leczenie przyczynowe.

Należy przede wszystkim zadbać o to, by w codziennej diecie nie brakowało poniższych składników odżywczych.

• Wapń – znajduje się w nabiale (mleko, jogurty, sery, kefir, maślanka), w zielonych warzywach liściastych, awokado, maku, soi, migdałach, suszonych figach, nasionach lnu.
  
• Cynk – jego źródła to jajka, orzechy, nasiona, wieprzowina, rośliny strączkowe, kakao, produkty zbożowe, ostrygi.
  
• Żelazo – można go znaleźć w natce pietruszki, pestkach dyni, kaszy gryczanej, jarmużu, szpinaku, maku, sezamie, soczewicy, ciecierzycy, czerwonej fasoli, jajkach.
  
• Witaminy z grupy B – znajdują się w zielonych warzywach liściastych, rybach, warzywach, owocach, drożdżach, jajkach, wątróbce, grochu, pestkach.
  

W przypadku dużych niedoborów (potwierdzonych badaniami laboratoryjnymi) można rozważyć suplementację.

Jeśli zmiana diety i/lub suplementacja nie rozwiążą problemu, należy zgłosić się do lekarza w celu zdiagnozowania ewentualnej choroby powodującej powstawanie białych plam na paznokciach.

Bibliografia

1. "Schorzenia paznokci a choroby układowe" The Journal of Family Practice 2008; 57 (8): 509–514
   
2. "Choroby paznokci w praktyce kosmetologicznej" Katedra i Klinika Chorób Skórnych i Wenerycznych Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie
   
3. "Muehrcke's Lines" Maya Morrison-Bryant, M.D., Jeremy D. Gradon, M.D., The New Eangland Journal of Medicine