Audiologia – jedna z dziedzin otolaryngologii. Czym dokładnie zajmuje się lekarz audiolog?

Fot. PeopleImages / Getty Images

Na całym świecie żyje ponad 42 miliony osób z upośledzeniem zmysłu słuchu, z czego około 12 milionów jest głuchych całkowicie. Mimo rozwoju nauki, wprowadzenia nowoczesnych technik obrazowych oraz nowych badań audiologicznych dla osób niedosłyszących liczba 

Audiologia jest nauką, która zajmuje się psychologią, fizjologią, zaburzeniami oraz leczeniem patologii w obrębie narządu słuchu. Żeby zostać specjalistą w tej dziedzinie, trzeba ukończyć studia na kierunku lekarskim oraz następnie zrobić specjalizację. Jakie badania może wykonywać ten lekarz?

Czym jest audiologia?

Audiologia kliniczna to dziedzina nauk medycznych zaliczana do otolaryngologii. W jej zakres wchodzi fizjologia, diagnostyka zaburzeń oraz leczenie nieprawidłowości w obrębie zmysłu słuchu. Można ją łączyć z innymi specjalizacjami, np. z foniatrią. Popularnym kierunkiem jest też logopedia z audiologią, która dotyczy rozpoznawania przyczyn wad wymowy, ich usuwania oraz umiejętności prowadzenia terapii zaburzeń mowy u osób niesłyszących.

Polecamy: Dyzartria – jakie są potencjalne przyczyny zaburzeń mowy?

Czym jest afazja motoryczna? Zobaczcie na filmie:

Zobacz film: Afazja motoryczna. Źródło: 36,6

Kto może zostać specjalistą audiologiem?

Audiologiem może zostać:

  • lekarz, który ukończył studia I lub II stopnia i nie wybrał specjalizacji – program specjalizacji trwa wtedy 5 lat i jest podzielony na kurs podstawowy oraz staże kierunkowe. Kończy się egzaminem państwowym. Zadaniem lekarza jest poznanie tajników wykonywania badań audiologicznych i opanowanie umiejętności rozpoznawania oraz leczenia zachowawczego zaburzeń zmysłu słuchu, węchu oraz mowy;
  • lekarz, który ukończył studia ze specjalizacją I stopnia w dziedzinie laryngologii lub otolaryngologii – nauka trwa 3 lata i jest zakończona egzaminem państwowym. Po ukończeniu nauki lekarz może przyjmować i diagnozować pacjentów z zaburzeniami słuchu, mowy i połykania, przeprowadzać podstawowe zabiegi chirurgiczne, wydawać orzeczenia i opinie w sprawie patologii dotyczących zmysłu słuchu, węchu oraz zaburzeń równowagi.

Specjalistą audiologiem dziecięcym i osób dorosłych może zostać również lekarz posiadający specjalizację II stopnia lub tytuł specjalisty w następujących dziedzinach: audiologia i foniatria, laryngologia, otolaryngologia dorosłych i dziecięca oraz otorynolaryngologia (zarówno dorosłych, jak i dzieci). Czas trwania szkolenia to 2,5 roku. Obejmuje ono moduł podstawowy oraz staże kierunkowe i kończy się egzaminem państwowym złożonym z testu pisemnego zawierającego zbiór pytań wielokrotnego wyboru oraz egzaminu ustnego opartego na pytaniach problemowych dotyczących wybranych zagadnień.

Logopedia z audiologią

Studia licencjackie na kierunku logopedia z audiologią trwają 3 lata. W czasie nauki student zdobywa wiedzę z zakresu diagnozowania przyczyn powstawania wad wymowy, umiejętności diagnozowania tych patologii oraz prowadzenia terapii zaburzeń mowy zarówno z dziećmi, jak i z dorosłymi. Połączenie logopedii z audiologią pozwala na dodatkowe poszerzenie wiedzy w zakresie usprawniania aparatu mowy u chorych z niedosłuchem lub całkowitą głuchotą.

Student, który ukończył studia z oceną pozytywną, może podjąć zatrudnienie w placówkach ochrony zdrowia, placówkach oświatowych lub domach pomocy społecznej. Niektórzy logopedzi pracują także w mediach jako trenerzy emisji głosu i technik mówienia.

Poradnia audiologiczna – co to jest? Jakie badania diagnostyczne wykonuje się w tej placówce?

Do poradni audiologicznej kierowani są pacjenci z niedomogą słuchu, u których podstawowe badanie uszu jest niewystarczające do zdiagnozowania nieprawidłowości. Mając skierowanie do placówki specjalistycznej, mogą wykonać następujące badania:

  • audiometrię tonalną – badanie polega na odbieraniu sygnałów dźwiękowych o różnym natężeniu usłyszanych w słuchawkach. Jest bezbolesne i trwa około kilkunastu minut. Pozwala określić stopień ewentualnego niedosłuchu oraz tzw. próg słyszenia (określenie najniższego dźwięku słyszanego przez pacjenta);
  • tympanometrię – badanie diagnostyczne umożliwiające ocenę ucha środkowego. Specjalista sprawdza stan błony bębenkowej chorego, zawartość płynu w jamie i ocenia kondycję oraz układ kosteczek słuchowych. Może również sprawdzić odruchy mięśnia strzemiączkowego, co pozwoli na rozpoznanie możliwych patologii w obrębie ucha wewnętrznego;
  • badanie BERA – nazywa się je także badaniem ABR. Pozwala określić czynność wywołanych potencjałów słuchowych pnia mózgu. Pacjent musi założyć słuchawki, a na głowie ma umieszczane dodatkowe elektrody połączone z systemem komputerowym. Chory jest stymulowany przy pomocy dźwięków słyszalnych w słuchawkach, a jego reakcje rejestrowane przez komputer.

Skierowanie do poradni audiologicznej wystawia lekarz laryngolog, o ile sam nie jest audiologiem–foniatrą. Badania diagnostyczne słuchu zleca się też osobom, które chcą podjąć pracę wymagającą noszenia słuchawek lub na wysokości powyżej 3 metrów.

Bibliografia:

  1. Modułowe programy specjalizacji (od 1.10.2014) – aktualizacja 2018, Audiologia i foniatria, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego.
  2. A. Pruszewicz, A. Obrębowski, Audiologia kliniczna – zarys, wyd. IV rozszerzone i poprawione, Wydział Nauk Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego, Poznań 2010, s. 23.
Data aktualizacji: 23.04.2019,
Opublikowano: 23.04.2019 r.

Polecamy

Komentarze (0)

Trwa dodawanie...
Komentarz dodany!
Komentarz nie mógł zostać dodany
Zapalenie ucha - domowe sposoby na ból. Jak leczyć naturalnie zapalenie ucha u dziecka i u dorosłego?

Ból ucha najczęściej jest spowodowany stanem zapalnym, który z kolei jest następstwem kataru, przeziębienia lub infekcji dróg oddechowych. Przed zgłoszeniem się do laryngologa warto spróbować domowych sposobów na zwalczanie dolegliwości.

Czytaj więcej
Powikłaniem po grypie może być ostre zapalenie ucha środkowego – ostrzegają eksperci

Niebezpieczne ostre zapalenie ucha środkowego może być powikłaniem po grypie – ostrzega prof. Piotr H. Skarżyński z Centrum Słuchu i Mowy w Kajetanach pod Warszawą. Najczęściej dochodzi do niego u dzieci, ale może się zdarzyć u dorosłych, szczególnie seniorów. Najlepszą ochroną jest szczepionka przeciwko grypie

Czytaj więcej
U laryngologa w czasie pandemii. "Nie sposób zbadać pacjenta zaglądając mu w gardło przez kamerkę"

Ból gardła czy ból uszu potrafi być czasami nie do wytrzymania. Niestety pandemia koronawirusa spowodowała, że dostęp do specjalistów jest dość ograniczony. Przychodnie lekarskie wprowadziły konsultacje online. Co jednak zrobić w sytuacji, kiedy domowe sposoby zawodzą i niezbędna jest wizyta w gabinecie lekarskim? Zapytaliśmy o to specjalistę chirurgii głowy i szyi, otolaryngologa – dr n. med. Michała Michalika.

Czytaj więcej
Szumy uszne - skąd się biorą i jak skutecznie je leczyć?

Szum uszny to każdy dźwięk, który słyszymy, a którego obiektywnie nie ma. Może przypominać szum morza, nastrajanie starego radia lub inne trzaski i piski. Może występować ciągle lub tylko w niektórych sytuacjach. Nie powoduje bólu, ale utrudnia koncentrację. Nasila się w ciszy, dlatego może być przyczyną zaburzenia zasypiania i snu. Szumy uszne nie są chorobą, ale dolegliwością o dość dużym stopniu dyskomfortu.

Czytaj więcej
CAPD, czyli centralne zaburzenia przetwarzania słuchowego. Co jest charakterystyczne dla tej przypadłości?

Centralne zaburzenia przetwarzania słuchowego (CAPD) to zaburzenia zmysłu słuchu spowodowane nieprawidłowościami na poziomie centralnego układu nerwowego. Ich istotą są trudności w słyszeniu dźwięków w hałaśliwym środowisku oraz niezdolność do ich prawidłowego różnicowania. 

Czytaj więcej
Czym jest audiometria impedancyjna? Wskazania do badania oraz interpretacja wyników

Zaburzenia w zakresie słuchu mogą być mierzone za pomocą metod subiektywnych (ocenianych przez osobę badaną) lub obiektywnych. Audiometria impedancyjna, należąca do tej drugiej kategorii, to powszechnie wykorzystywane w gabinetach audiologicznych badanie, które składa się z kilku etapów.

Czytaj więcej
Gronkowiec w uchu – przyczyny, objawy i leczenie zakażeń bakteryjnych

Gronkowiec złocisty należy do grupy bakterii rozprzestrzeniających się drogą kropelkową. Można się nim zarazić także poprzez styczność z przedmiotami używanymi przez nosiciela. Zakażenie nim wywołuje szereg jednostek chorobowych. Bakteria atakuje drogi oddechowe, skórę i narząd słuchu. Umiejscowienie się gronkowca w uchu manifestuje się bólem i obrzękiem małżowiny. 

Czytaj więcej
Co to jest paracenteza? Jakie są wskazania do laryngologicznego nacięcia błony bębenkowej ucha?

Paracenteza należy do podstawowych zabiegów laryngologicznych. Wskazania do jej wykonania występują zarówno u dorosłych, jak i dzieci. Może być wykonywana ze względów diagnostycznych lub terapeutycznych. Zabieg nie jest bolesny i zaliczany jest do bezpiecznych. Powikłania występują rzadko.

Czytaj więcej
Aparat słuchowy – na jakiej podstawie się go dobiera?

Aparat słuchowy jeszcze do niedawna kojarzył się większości ludzi z urządzeniem przeznaczonym dla osób starszych. Sytuacja ta jednak diametralnie się zmieniła, ponieważ aparatów słuchowych potrzebują coraz młodsi pacjenci.

Czytaj więcej
Eksperyment: Jak hałas wpływa na nasz mózg? Jak ochronić słuch?

Na hałas jesteśmy narażeni wszędzie, także w domu - dźwięk odkurzacza to prawie 100 decybeli, a używanie wiertarki może nawet przekroczyć 100 decybeli! Jak wpływa hałas na nasz organizm? 

Czytaj więcej