Angina jest określeniem na zapalenie błony śluzowej gardła i migdałków. W zależności od etiologii może przebiegać bez wysokiej gorączki lub z bardzo wysoką temperaturą ciała. Różni się też natężeniem bólu gardła. Najczęściej angina ma przyczynę wirusową, tym samym większość przypadków nie rozwija zbyt wysokiej gorączki bądź ma prawidłową temperaturę ciała.

Angina – co to jest?

Angina jest ostrym zapaleniem błony śluzowej gardła i migdałków. Większość infekcji stanowią wirusy. Bakteryjne zapalenie gardła wywołane jest najczęściej przez Streptococcus pyogenes (paciorkowiec β-hemolizujący grupy A). Rzadką postacią jest angina Plauta-Vincenta u dorosłych mężczyzn. Źródłem zakażenia są chorzy ludzie poprzez kontakt bezpośredni lub drogą kropelkową.

Gorączka w przebiegu anginy

U dzieci większość zakażeń wirusowych rzadko przebiega bez gorączki. U dorosłych zależy to przede wszystkim od indywidualnych reakcji układu immunologicznego organizmu na infekcję. Gorączką określa się temperaturę ciała powyżej 38°C. Pomiędzy 37°C a 38°C temperatura określana jest jako stan podgorączkowy. W przeciwieństwie do gorączki, stanu podgorączkowego nie należy zbijać, chyba że samopoczucie ogólne chorego tego wymaga.

Nie jest regułą, że w infekcjach wirusowych gorączka jest niższa niż w infekcjach bakteryjnych, jednak akurat w przypadku anginy u osób z prawidłowymi funkcjami układu odpornościowego obserwuje się większą tendencję do wystąpienia gorączki w przebiegu infekcji paciorkowcowej niż w przebiegu wirusowego zapalenia gardła. W różnicowaniu zapalenia wirusowego i bakteryjnego istotnych jest wiele innych czynników.

Gorączka jest poniekąd pożądanym stanem organizmu ze względu na to, że wskazuje na reakcję układu odpornościowego na zakażenie. Oczywiście zbyt wysoka gorączka ma niekorzystny wpływ na organizm, szczególnie u dzieci, kobiet w ciąży, osób starszych i osób z chorobami układu krążenia.

Angina bez gorączki a inne objawy

Bez względu na czynnik zakaźny objawy są bardzo podobne. Wśród nich wymienia się ból gardła, ból podczas przełykania, zaczerwienienie gardła i migdałków, czasem dodatkowo nieżyt nosa czy kaszel. Węzły chłonne szyjne są powiększone. W większości przypadków osoby chorujące na anginę mają gorączkę. Zdarza się jednak, że infekcja przebiega bez gorączki. Może to się zdarzyć zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Jeśli u dziecka nie ma gorączki, a dodatkowo pojawiają się inne objawy, typu ból brzucha i wymioty, może to utrudnić wstępną diagnostykę. Najczęściej przy niektórych wirusowych zakażeniach gardła przebieg jest łagodniejszy, częściej zdarza się brak gorączki, czyli prawidłowa temperatura ciała lub stan podgorączkowy. Angina ropna rzadziej przebiega bez gorączki. Cechy odróżniające anginę bakteryjną od wirusowej są następujące:

• gorączka powyżej 38°C,

• brak kaszlu,

• powiększenie przednich węzłów chłonnych,

• obrzęk i wysięk na migdałkach,

• wiek szkolny.

Diagnostyka i postępowanie przy podejrzeniu anginy

Większość zapaleń gardła ma tendencję do ustępowania samoistnie. Należy jednak pamiętać, że w przypadku zakażeń bakteryjnych brak antybiotykoterapii wiąże się z ryzykiem powikłań w postaci gorączki reumatycznej. Możliwe jest wykonanie testu już w gabinecie lekarskim, pozwalającego na różnicowanie anginy paciorkowcowej od wirusowej. To znacznie ułatwia postępowanie i dobór właściwego leczenia.

Leczenie anginy bez gorączki

Bez względu na to, czy angina przebiega z gorączką czy bez, konieczne jest zastosowanie antybiotykoterapii po potwierdzeniu bakteryjnej etiologii zakażenia. Jeśli natomiast etiologia jest wirusowa, stosuje się wyłącznie objawowe leczenie. W obu przypadkach, jeśli nie ma gorączki, nie stosuje się leków przeciwgorączkowych. Nie trzeba też wtedy zbijać gorączki innymi domowymi sposobami. Jeśli gorączka narasta, a samopoczucie chorego znacznie się pogarsza, konieczna jest konsultacja lekarska.