Agrest jest owocem sezonowym i jest dostępny w sprzedaży na ogół tylko przez kilka tygodni. Można jednak kupić go w formie przetworzonej – na przykład soku.

Agrest i jego odmiany

Porzeczka agrest jest krzewem owocowym często uprawianym w polskich ogrodach. W stanie dzikim występuje w Europie, Azji i Afryce. W Polsce występują jego następujące odmiany:

• agrest czerwony – krzew słabo kolczasty, owoce o czerwonym zabarwieniu, niepokryte włoskami;
  
• agrest dziki – silnie kolczasty krzew, owoce nagie, najczęściej skarłowaciałe;
  
• agrest żółty – krzew słabo kolczasty, owoce o żółtym zabarwieniu, owłosione;
  
• agrest biały – krzew słabo kolczasty, owoce o białym zabarwieniu, owłosione.
  

Istnieje także mieszanka agrestu z czarną porzeczką, czyli porzeczkoagrest.

Jakie wartości odżywcze ma agrest? Kalorie i witaminy.

Agrest jest średniokaloryczny – 100 g świeżych owoców zawiera 46 kalorii. Poza tym dostarcza:

• białko (0,8 g),
  
• tłuszcze (0,2 g),
  
• wodę,
  
• przyswajalne węglowodany (9 g),
  
• sporo błonnika (3 g),
  
• dużo potasu (230 g),
  
• fosfor (26 g),
  
• wapń (20 g),
  
• żelazo (0,5 mg),
  
• cynk (0,09 mg),
  
• miedź (0,19 mg),
  
• mangan (0,05 mg),
  
• jod (0,9 mg),
  
• dużo witaminy C (25,9 mg),
  
• dużo β-karotenu (160 µg),
  
• witaminę A (27 µg),
  
• witaminę E (0,58 mg).
  

Jakie właściwości ma agrest?

Agrest, dzięki dość dużej zawartości błonnika, kwasów owoców i pektyn, poprawia perystaltykę jelit, usprawnia trawienie i zapobiega powstawaniu zaparć. Zimą można sięgnąć nawet po herbatę z suszonych owoców, która również wspiera procesy trawienne.

Agrest posiada właściwości, dzięki którym pozytywnie wpływa na serce i układ krążenia – pektyny obniżają poziom cholesterolu we krwi, a duża ilość potasu wspiera prawidłową pracę serca i uszczelnia naczynia krwionośne.

Owoc ten zawiera także bardzo duże ilości luteiny, która jest naturalnym filtrem chroniącym oczy przed promieniowaniem ultrafioletowym. Polecana jest osobom, których oczy narażone są na duże przemęczenie – pracującym wiele godzin przy komputerze lub w sztucznym oświetleniu, dużo przebywającym na słońcu czy korzystającym z solarium oraz palaczom. 

Dodatkowo agrest oczyszcza organizm, wykazując silne działanie moczopędne i alkalizujące.

Agrest polecany jest również osobom, które dotknęła cukrzyca, ponieważ zawiera stosunkowo dużo błonnika przy małej ilości cukru. Picie soku z owoców jagodowych zmniejsza też ryzyko rozwoju tej choroby.

Roślina ta zawiera także spore ilości wapnia i magnezu, dlatego polecana jest osobom cierpiącym na niedobory tych mikroelementów, na przykład chorych na osteoporozę. Ze względu na zawartość żelaza warto ją spożywać przy anemii.

Agrest – przeciwwskazania do stosowania

Agrestu powinny unikać osoby cierpiące na wrzody żołądka i zapalenia w obrębie przewodu pokarmowego – żołądka, dwunastnicy i jelit.

Hodowla agrestu – kiedy sadzić? Gdzie kupić sadzonki?

Porzeczka agrest jest stosunkowo mało wymagającym krzewem, który można posadzić w ogródku. Najlepiej jednak owocuje na żyznych glebach próchniczych. Większość odmian jest mrozoodpornych.

Sadzonki agrestu są łatwo dostępne – często można kupić je w większych supermarketach i sklepach ogrodniczych, można je też zamówić z internetu. Krzewy należy zakopać jesienią i porządnie udeptać ziemię. Najlepiej posadzić koło siebie kilka odmian tej rośliny – zapewni to większe plony i owocowanie bardziej wydłużone w czasie. Pielęgnacja opiera się głównie na corocznym przycinaniu krzewów.

Agrest – co z niego zrobić?

Świeży agrest dostępny jest tylko przez kilka tygodni w roku, ale można przygotować z niego przetwory, które umożliwią korzystanie z jego dobrodziejstw również po sezonie.

Owoce agrestu można z powodzeniem zamrozić, aby później wykorzystać je do robienia ciast, deserów czy kompotów. Syrop wykonany z owoców zasypanych cukrem (lub zalanych miodem) i zapasteryzowanych jest doskonałym dodatkiem do herbaty – podobnie jak sok z agrestu wykazuje on działanie przeciwzapalne.

Dzięki dużej zawartości pektyn agrest doskonale nadaje się do wyrobu dżemów, galaretek i frużelin, a równocześnie nie trzeba do ich wykonania wykorzystywać żelfiksu, żelatyny, agaru ani innych substancji żelujących. Żeby przyrządzić galaretkę z agrestu, wystarczy zagotować wodę z cukrem do uzyskania syropu, a następnie dodać oczyszczone owoce. Po 15 minutach całość należy zblendować i przetrzeć przez sito w celu pozbycia się pestek, których owoc ten zawiera dość dużo. Całość należy przelać do wyparzonych słoików, a następnego dnia zapasteryzować. Taką galaretkę można wykorzystać do ciast, deserów, naleśników lub herbaty.

Z agrestu można przygotować również nalewkę, która jest pomocna przy przeziębieniach – działa przeciwzapalnie, wzmacnia organizm i nieco obniża gorączkę. Pół kilograma zmiażdżonych owoców należy zalać syropem sporządzonym z 250 g cukru i pół litra wody oraz połową litra 70% alkoholu. Po trwającej tydzień maceracji nalewkę należy przecedzić. Dawkowanie to 1 łyżka 2 razy dziennie.

Bibliografia:

Fiedoruk Ł., Nalewki lecznicze. Tradycyjne i sprawdzone przepisy, 2012.