Nadmiar wody w organizmie objawia się często wzrostem masy ciała i obrzękami (zwłaszcza nóg). Problem zwykle spowodowany jest nieodpowiednim trybem życia. Może wynikać z niskiej aktywności fizycznej lub niezdrowego odżywiania się. Czasami nie mamy wpływu na zbieranie się wody w organizmie - u kobiet może to być spowodowane wahaniami hormonalnymi przed miesiączką.

W żadnym wypadku nie należy lekceważyć zatrzymania wody w organizmie, gdyż może to także być objaw poważnej choroby, takiej jak niewydolność serca, niewydolność żylna, choroby nerek, zakrzepica żył głębokich oraz schorzenia wątroby. Poza tym może to świadczyć zarówno o nadczynności, jak i niedoczynności tarczycy.

Zobacz, jak objawia się nadmiar wody w organizmie i jakie są przyczyny obrzęków

Normy wody w organizmie

Woda jest najważniejszym pojedynczym składnikiem wagi ciała. Jest to ponad połowa całkowitej wagi i prawie dwie trzecie masy tkankowej. Wyniki pomiaru wody w organizmie są zależne od proporcji mięśni i tłuszczu. Woda stanowi mniej więcej 50-55% wagi ciała kobiety, 60-65% wagi ciała mężczyzny i 65-75% wagi ciała niemowlęcia. Należy pamiętać o prawidłowym nawadnianiu organizmu.

Przyczyny zatrzymania wody w organizmie

Paradoksalną przyczyną zatrzymania wody w organizmie jest jej niedobór. Aby prawidłowo funkcjonować, organizm potrzebuje 2-2,5 l płynów dziennie. Jeżeli otrzymuje ich mniejszą ilość (poniżej 1 l), broni się przed ich całkowitą utratą – gromadzi płyny w tkance podskórnej, by uniknąć odwodnienia. Ograniczenie dziennego przyjmowania płynów wiąże się m.in. z restrykcyjnymi dietami odchudzającymi lub nadużywaniem alkoholu. Do odwodnienia organizmu może także dojść w wyniku upału – zaleca się picie wody przy wysokich temperaturach, gdyż pod ich wpływem rozszerzają się żyły, co prowadzi do odkładania się płynów w tkankach otaczających naczynia krwionośne.

Do zatrzymywania wody w organizmie prowadzi też nadmiar sodu (hipernatremia) i niedobór potasu w diecie. Sód najczęściej dostaje się do organizmu przez sól kuchenną (chlorek sodu). Należy zatem ograniczyć jedzenie zawierające duże ilości soli (1 g sodu odpowiada 2,5 g soli): pakowane próżniowo mięso i wędliny, sery dojrzewające, sery topione, paluszki, orzeszki i inne słone przekąski. Najbogatszymi źródłami potasu są z kolei: suszone morele i figi, awokado, banany, ziemniaki, seler, kiwi, pomidory i grejpfruty.

Kobiety są narażone na zatrzymanie wody w organizmie, kiedy zbliża się miesiączka. Dochodzi do zaburzeń hormonalnych – następuje zbyt wysoki wzrost estrogenów w stosunku do progesteronu. Wszystko wraca do normy w pierwszych dniach miesiączki. Poza tym woda może zatrzymać się w organizmie kobiety pod koniec ciąży. Może to być spowodowane wspomnianą hipernatremią, do której z kolei doprowadzają hormony.

Poza tym warto zmienić styl życia – zbyt częste siedzenie sprawia, że krew w naczyniach zaczyna krążyć wolniej. Prowadzi do tego także zbyt częste przebywanie w jednej pozycji, np. w czasie podróży samochodem lub samolotem.

Objawy zatrzymania wody w organizmie

Najbardziej powszechnym objawem zatrzymania wody w organizmie są obrzęki na całym ciele. Zanim jednak do nich dochodzi, można zaobserwować także wzrost wagi ciała, opuchliznę powiek (tzw. „worki pod oczami”) oraz uczucie ciężkich nóg pod koniec dnia. Miejscami, w których najczęściej pojawiają się opuchnięcia są palce u rąk, ale także kostki. U kobiet przed miesiączką obrzęki mogą pojawić się na piersiach. Innymi objawami zatrzymania wody w organizmie są: rozdrażnienie, trudności w koncentracji oraz ból głowy.

Jak pozbyć się nadmiaru wody z organizmu

W aptece można nabyć środki farmakologiczne, które regulują poziom wody w organizmie. Są to suplementy diety bazujące na ekstraktach z ziół, które wspomagają usuwanie płynów. Tymi ziołami są: mniszek lekarski, pokrzywa, zielona herbata i nawłoć. Dobrym sposobem na zatrzymanie wody w organizmie jest także picie naparów z tych ziół.

Na pozbycie się nadmiaru wody korzystna jest też poprawa stylu życia – należy zadbać o dzienne zapotrzebowanie na wodę (1,5-2 l), zbalansować dietę (szczególnie ograniczyć pokarmy zawierające sód, a częściej spożywać te bogate w potas) oraz rozpocząć regularną aktywność fizyczną. Pobudzone mięśnie reagują korzystnie na funkcjonowanie całego organizmu.

Można także podjąć się profesjonalnego zabiegu polepszającego krążenie krwi i limfy – drenażu limfatycznego. Inną korzyścią płynącą z tego zabiegu jest pozbycie się zbędnych produktów przemiany materii. Zazwyczaj pomaga w walce z cellulitem, żylakami itd. oraz w czasie rehabilitacji po urazach i trudnych operacjach. Należy pamiętać, że rozpoczęcie drenażu jest zależne od opinii lekarza ze względu na dużą liczbę przeciwwskazań do zabiegu.

Zobacz także: Pomarańczowa skórka czyli cellulit. Jak się jej skutecznie pozbyć?

Jeżeli żaden z wymienionych wyżej sposobów nie przynosi ulgi, a w organizmie wciąż zatrzymuje się woda, należy zgłosić się do lekarza, gdyż może to być objawem poważnego schorzenia.