Obecnie w mediach krąży często używane pojęcie „zakwaszenia organizmu”. Oznacza zachwianie równowagi kwasowo-zasadowej w organizmie. Nie jest to jednak prawidłowy medyczny termin. Kwasica metaboliczna polega na obniżeniu pH krwi, a tym samym jest stanem znacznego zaburzenia gospodarki kwasowo-zasadowej organizmu. Stanowi zagrożenie życia człowieka, wynika ze stanów dekompensacji takich chorób, jak cukrzyca czy niewydolność nerek. Gospodarkę kwasowo-zasadową organizmu regulują nerki, płuca oraz układ buforowy krwi i tkanek, które we współdziałaniu z układem pokarmowym i kostnym regulują pH krwi i innych płynów ustrojowych. Popularne  "zakwaszenie organizmu" nie jest równoznaczne z kwasicą. To stan mniej niebezpieczny, ale negatywnie wpływający na zdrowie w dalszej perspektywie.

Co to jest "zakwaszenie organizmu"? Regulacja równowagi kwasowo-zasadowej

Wprowadzenie do ogólnego użytku terminu „zakwaszenie organizmu” stanowi bardzo chwytliwe hasło będące zachętą, by namówić ludzi nie tylko na zmianę stylu życia, ale przede wszystkim na różnego rodzaju suplementy. Popularne określenie “zakwaszenie organizmu” z medycznego punktu widzenia nie jest prawdziwe. Bierze się jednak z tego, że nieprawidłowa dieta, obfitująca w tzw. produkty kwasotwórcze, ma negatywny wpływ na funkcje układów i narządów ludzkiego organizmu. 

Niektóre spożywane pokarmy mają właściwości tzw. zakwaszające, a dokładniej kwasotwórcze lub alkalizujące. Te drugie są bardziej pożądane do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Zła dieta generuje zbyt duże spożycie kwasotwórczych produktów w stosunku do alkalizujących. Określenie "produkty zakwaszające" nie oznacza jednak, że zmieniają odczyn naszej krwi, bo jak wspomniano wcześniej kwasicy nie można wywołać samą dietą. Jednak negatywnie wpływają na równowagę kwasowo-zasadową organizmu i powodują, że układy buforowe muszą włożyć więcej pracy w utrzymanie równowagi, czyli homeostazy. Muszą bowiem zneutralizować zbyt dużą ilość związków potencjalnie obniżających pH płynów ustrojowych. Jeśli energia zostaje spożytkowana właśnie na te procesy, to często brakuje jej na inne - bardziej pożądane, a w efekcie pogarsza się samopoczucie. “Zakwaszenie organizmu” objawia się szerokim spektrum dolegliwości. 

Zobacz także: Zakwaszenie organizmu a kwasica. Kiedy dochodzi do zaburzenia kwasowo-zasadowej równowagi organizmu

Zakwaszenie organizmu – objawy: złe samopoczucie, ogólny kiepski stan zdrowia

Spożywane w dużych ilościach produkty o działaniu potencjalnie zakwaszającym mogą powodować wystąpienie objawów, które często są bagatelizowane. Objawy tzw. "zakwaszenia organizmu" mogą występować z różnym nasileniem i nie wszystkie jednocześnie. Uważa się, że skutkami złego stylu życia są:

• duża podatność na infekcje bakteryjne, wirusowe i grzybicze – spadek odporności,
  
• przewlekłe zmęczenie i osłabienie,
  
• bóle mięśni oraz kości i stawów, bóle w okolicy lędźwiowej kręgosłupa, sztywnienie szyi,
  
• osłabienie kości i skłonność do osteoporozy,
  
• skurcze łydek, zapalenie ścięgien,
  
• łamliwe paznokcie z tendencją do rozdwajania płytek,
  
• skóra przesuszona, skłonna do podrażnień, często zaczerwieniona, wypryski skórne, zajady,
  
• duża łamliwość włosów, włosy matowe,
  
• skłonność do powstawania kamieni w woreczku żółciowym i w układzie moczowym,
  
• biegunki i zaparcia, wzdęcia,
  
• drażliwość, nadmierne pobudzenie, wahania nastroju,
  
• kłopoty z koncentracją, zapominanie,
  
• szybkie tycie i problematyczna redukcja masy ciała,
  
• duża chęć na słodycze,
  
• osad na języku,
  
• kwaśny lub gorzki posmak w ustach,
  
• brzydki zapach z ust,
  
• nudności,
  
• czasem bóle głowy,
  
• podkrążone oczy,
  
• cellulit,
  
• spadek libido.
  

Spożywanie dużej ilości kwasotwórczych produktów, a tym samym zaburzenie środowiska  wewnętrznego organizmu, może sprzyjać występowaniu cukrzycy, nadciśnienia, otyłości, osteoporozy czy miażdżycy. Pogorszenie stanu zdrowia wpływa na psychikę i może zwiększać ryzyko wystąpienia depresji.

Przyczyny “zakwaszenia organizmu”: produkty zakwaszające organizm

Co "zakwasza" organizm? Produkty kwasotwórcze, obciążające gospodarkę kwasowo-zasadową są w większości pochodzenia zwierzęcego, ale nie tylko. Do grupy tej należą:

• mięso w każdej postaci, szczególnie wieprzowina, wołowina i drób, przetwory mięsne, podroby,
  
• żółte sery, zwłaszcza dojrzewające, sery topione, pleśniowe, twaróg, masło,
  
• jajka, szczególnie żółtko,
  
• orzechy, pestki dyni, sezam, pestki słonecznika,
  
• ryby i owoce morza – szczególnie przetworzone, np. wędzona makrela, tuńczyk lub sardynki w oleju, śledź solony lub marynowany, krewetki, małże i inne,
  
• produkty zbożowe, takie jak otręby pszenne, płatki owsiane, kasza jęczmienna, ryż, amarantus, kukurydza, proso, różne rodzaje mąki ze zbóż, makaron, pieczywo - zwłaszcza pszenne,
  
• słodycze, słodkie napoje,
  
• żywność wysokoprzetworzona,
  
• kawa, herbata,
  
• alkohol.
  

Negatywny wpływ może wywierać również żywność zawierająca konserwanty i sztuczne barwniki. Nie wszystkie z powyższych produktów muszą być eliminowane z diety. Jednak należy zachować równowagę pomiędzy produktami kwasotwórczymi a alkalizującymi, czyli zasadotwórczymi.

Jak sprawdzić zakwaszenie organizmu? Test na zakwaszenie

Prawidłowe pH krwi wynosi od 7,35 do 7,45. Odczyn innych płynów różni się od siebie i jest to zjawisko fizjologiczne. Najniższe pH ma kwas solny w żołądku i wynosi ono około 2.

Na różnego rodzaju stronach internetowych można wykonać test składający się z kilku pytań. Często ma on za zadanie przekonać czytelnika bądź internautę do zakupu danego środka, suplementu czy diety, ponieważ wynik zwykle określa, że organizm jest „zakwaszony”. Można też zbadać pH krwi, jednak „zakwaszenie organizmu” to nie kwasica, a tym samym pH nie powinno odbiegać od normy. Podobnie z testem moczu: pH moczu zależy od wielu czynników. Duże spożycie słodyczy może zmieniać pH moczu, często na bardziej zasadowe, co sprzyja infekcjom. Nie ma to jednak nic wspólnego ze stwierdzeniem zakwaszenia całego organizmu.

Zakwaszony organizm: domowe sposoby i leki odkwaszające

Jeśli nie ma w medycynie określenia "zakwaszenie organizmu", to tym samym trudno mówić o jego leczeniu. Dostępne są różne środki potencjalnie regulujące gospodarkę kwasowo-zasadową, jednak podstawą walki z objawami "zakwaszenia organizmu" jest korekta diety i trybu życia.

Domowe sposoby na poprawę samopoczucia to zwiększenie aktywności fizycznej (ale nie należy doprowadzać do powstania tzw. zakwasów), ograniczenie w jadłospisie produktów o potencjale zakwaszającym oraz zwiększenie spożywania produktów alkalizujących. Za produkty zmniejszające zakwaszenie organizmu uchodzą m.in. owoce, szczególnie cytrusowe i warzywa.

Najlepiej, by warzywa i owoce stanowiły większą część każdego posiłku. Zaleca się także picie co najmniej 2 litrów wody mineralnej dziennie. Popularnym domowym sposobem na uregulowanie gospodarki kwasowo-zasadowej jest picie wody z cytryną.