Na raka szyjki macicy cierpi prawie półtora miliona kobiet na całym świecie.  Choroba jest poważna, jednak we wczesnym stadium rokowania są bardzo dobre. Stąd potrzeba profilaktycznych badań. 

W celu uświadomienia społeczeństwa i zachęcenia kobiet do profilaktycznych badań (wykonywania cytologii) każdego roku organizowany jest Europejski Tydzień Profilaktyki Raka Szyjki Macicy. W tym roku wypada on w dniach 20-26 stycznia 2020 roku.

Europejski Tydzień Profilaktyki Raka Szyjki Macicy: PINK LIPS PROJECT

W ramach kampanii studenci zrzeszeni w Międzynarodowym Stowarzyszeniu Studentów Medycyny IFMSA-Poland przeprowadzą akcję profilaktyczno-edukacyjną o nazwie PINK LIPS PROJECT. W myśl tej akcji kobiety powinny malować usta na różowo - na znak solidarności i szacunku do kobiet, które zmagają się z chorobą nowotworową. #pinkchallenge polega z kolei na dodaniu zdjęcia na swój profil społecznościowy, opisaniu akcji i nominowaniu kolejnej osoby do wzięcia udziału w akcji. Cel apelu jest jeden - kobiety powinny badać się częściej!

W tym roku akcji PINK LIPS PROJECT przyświeca hasło "Zostań bohaterką swojego życia".

Rak szyjki macicy

W Polsce na raka szyjki macicy umiera o 70 proc. więcej kobiet niż w krajach Europy Zachodniej. Pacjentki zgłaszają się do lekarza dopiero wtedy, kiedy nowotwór daje objawy, czyli w jego zaawansowanym stadium.

Rak szyjki macicy to nowotwór złośliwy. W pierwszej fazie jest wyleczalny w 99 proc. przypadków, natomiast w drugiej fazie już tylko w 50 proc. Za rozwój choroby odpowiada zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego HPV (w szczególności typami HPV16 i HPV18). Więcej o wirusie HPV dowiecie się z filmu:

Więcej dowiecie się tutaj: Rak szyjki macicy, rak trzonu macicy – objawy, przerzuty i leczenie

Jednak nowotwór nie ujawnia się od razu po zakażeniu. W pierwszej fazie choroby przyjmuje postać raka przedinwazyjnego, czyli tzw. śródbłonkowej neoplazji szyjki macicy (CIN). Dopiero nieleczony przybiera postać nowotworu inwazyjnego. Przedinwazyjny rak szyjki macicy może rozwijać się niezauważony od trzech do dziesięciu lat. Wraz z upływem czasu pacjentka może odczuwać:

• niespecyficzne objawy zapalenia szyjki macicy, czyli np. upławy, krwawienia między miesiączkami, czy po odbyciu stosunku,
  
• bóle podbrzusza lub pleców w okolicy lędźwiowo-krzyżowej.
  

Kolejne objawy to np. krew w moczu lub kale, wodo- lub roponercze czy  odmiedniczkowe, nawracające zapalenia nerek (objawy w dużej mierze zależą od naciekania na okoliczne tkanki).

O metodach leczenia raka szyjki macicy dowiecie się więcej z filmu:

Jak zapobiegać nowotworowi szyjki macicy?

Podstawą profilaktyki antynowotworowej jest regularne badanie cytologiczne, które w Polsce jest refundowane raz na trzy lata. Jednak badanie powinno się wykonywać raz do roku, aby szybko wykryć nieprawidłowości. 

Inną formą zapobiegania rakowi szyjki macicy jest szczepionka zmniejszająca ryzyko infekcji wirusem HPV. Szczepienie jest najskuteczniejsze, jeśli wykonuje się je u dziewczynek w wieku 10–13 lat, jeszcze przed podjęciem współżycia płciowego. 

Polecamy: Szczepionka HPV: szczepić się czy nie?

Ważne! Mężczyźni również mogą być nosicielami wirusa HPV, który nie pozostaje obojętny dla ich zdrowia. Więcej na ten temat znajdziecie na filmie:

Cytologia

Badanie cytologiczne jest refundowane przez NFZ dla kobiet między 25. a 59. rokiem życia, które w ciągu ostatnich 3 lat nie miały pobranego wymazu cytologicznego. Bezpłatne badania cytologiczne można wykonać w zakładach opieki zdrowotnej, które podpisały z NFZ umowę na realizację programu (każda poradnia ginekologiczna, która ma umowę z NFZ). Wystarczy zgłosić się osobiście lub umówić na wizytę telefonicznie. Skierowanie nie jest potrzebne.

Możesz zrobić badanie po roku, jeśli występują u ciebie czynniki ryzyka, takie jak zakażenie wirusem deficytu odporności typu ludzkiego (human immunodeficiency virus HIV), wirusem brodawczaka ludzkiego (human papilloma virus HPV) lub przyjmujesz leki immunosupresyjne - czytamy na stornie ministerstwa Program profilaktyki raka szyjki macicy (cytologia).

Jak przygotować się do badania?

• na badanie nie należy zgłaszać się w czasie krwawienia miesiączkowego
  
• na pobranie cytologii najlepiej zgłosić się nie wcześniej niż 4 dni po ostatnim dniu miesiączki i nie później niż 4 dni przed rozpoczęciem miesiączki
  
• co najmniej 4 dni przed pobraniem wymazu cytologicznego nie należy stosować żadnych leków dopochwowych
  
• od ostatniego badania ginekologicznego / USG przezpochwowego powinien upłynąć co najmniej 1 dzień
  

Więcej znajdziecie na: Kiedy wykonać badanie cytologiczne i jak zinterpretować wynik?