Obrzęk w obrębie ucha może być spowodowany m.in. podrażnieniem skóry, infekcją lub urazem. Często towarzyszą mu inne objawy, takie jak zaczerwienienie skóry, uczucie ciepła, swędzenie w kanale usznym oraz wyciek przejrzystej, bezzapachowej wydzieliny z ucha. Bez podjęcia leczenia stan ucha może pogorszyć się – pojawiają się wtedy dodatkowe dolegliwości: ból promieniujący od ucha do twarzy, problemy ze słuchem oraz gromadzenie się ropy w uchu.

Spuchnięte ucho w środku

Obrzęk w środku ucha może mieć wiele przyczyn, w tym infekcję (bakteryjną lub wirusową) oraz stan zapalny zatok. Spuchnięte i obolałe ucho można leczyć domowymi sposobami, ale nie dłużej niż przez cztery-pięć dni – po tym czasie przy braku efektów należy skonsultować się z lekarzem, ponieważ źródło dolegliwości może być poważniejsze.

Wśród domowych sposobów na obrzęk w kanale usznym wymienia się:

• przykładanie ciepłych okładów do spuchniętego ucha – ciepło łagodzi ból, zmniejsza obrzęk i może przyczynić się do odetkania ucha, jeśli obrzęk ma związek z jego zatkaniem;
  
• stosowanie leków o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym – szczególnie dobre efekty przynoszą środki zawierające ibuprofen, które znoszą ból i łagodzą obrzęk; po przyjęciu leku przeciwbólowego warto dodatkowo przyłożyć do ucha ciepły okład, aby zoptymalizować jego działanie;
  
• wkraplanie soku z czosnku do ucha – wystarczy kilka kropli, można też użyć białego octu lub soku z bazylii; czosnek działa jak naturalny antybiotyk i może zwalczyć niewielką infekcję o podłożu bakteryjnym (brak efektu to wskazanie do wizyty u lekarza).

Polecamy: Czosnek na ból ucha – czy działa? Jak można go wykorzystać?

Spuchnięte ucho na zewnątrz

Do najczęstszych przyczyn obrzęku zewnętrznej części ucha należą: infekcje bakteryjne i grzybicze, częste pływanie w basenie (wilgoć zwiększa podatność na zakażenia), choroby skóry, takie jak egzema lub łojotokowe zapalenie skóry, podrażnienie skóry patyczkami kosmetycznymi, częste korzystanie z małych słuchawek, niedostateczna produkcja wydzieliny z ucha (ma ona działanie ochronne), oraz styczność z szamponami, farbami do włosów lub chlorowaną wodą (skutkiem jest podrażnienie ucha).

Spuchnięte ucho zewnętrzne może wywoływać ból, dlatego warto sięgnąć po lek przeciwbólowy, który dodatkowo złagodzi obrzęk. Sposób leczenia należy dostosować do przyczyny dolegliwości:

• Podrażnienie i stan zapalny (np. po ukąszeniu przez owada) można zmniejszyć za pomocą leków o właściwościach przeciwzapalnych. Jeśli źródłem problemu jest styczność z kosmetykami lub farbami do włosów, konieczne jest chronienie uszu przed ich działaniem.
  
• Gdy obrzęk i podrażnienie ucha zewnętrznego wynikają z kontaktu z wilgocią, należy szczególnie zadbać o suchość uszu – w trakcie leczenia i po jego zakończeniu.
  
• Jeśli przyczyną obrzęku ucha jest infekcja, należy podjąć stosowne leczenie pod okiem lekarza. Być może konieczne będzie odessanie nadmiaru wydzieliny i ropy, jeżeli jednocześnie doszło do nagromadzenia się jej w kanale usznym. Z reguły w przypadku zakażenia grzybiczego lub bakteryjnego dobre efekty przynosi zastosowanie leków o działaniu miejscowym, ale czasem, gdy infekcja jest poważna, konieczne jest włączenie antybiotyku doustnego.
  

Jak chronić słuch dziecka? Odpowiedź znajdziesz w naszym filmie:

Spuchnięte ucho u dziecka

Obrzęk kanału usznego u dziecka to najczęściej jeden z objawów infekcji ucha. Przypadłość ta powoduje również ból, gorączkę, bezsenność, pogorszenie słuchu, trudności z utrzymaniem równowagi, wydzielinę z ucha, płacz oraz marudzenie. U małych dzieci można zaobserwować pociąganie za ucho, brak apetytu i wyjątkowe rozdrażnienie, natomiast starsze maluchy narzekają na ból i uczucie pełności w uchu dotkniętym infekcją.

Zakażenie ma na ogół podłoże bakteryjne i rozwija się w wyniku nagromadzenia płynu w bębenku usznym (np. po przebytej wcześniej infekcji górnych dróg oddechowych). Opuchnięte uszy to problem, który teoretycznie może dotknąć osoby w każdym wieku, ale znacznie częściej występuje u dzieci, ponieważ ich trąbki słuchowe są mniejsze i ułożone bardziej poziomo niż u dorosłych. W praktyce oznacza to, że wypływanie wydzieliny z uszu dzieci jest utrudnione, a nawet niewielkie komplikacje (obrzęk lub zablokowanie trąbek słuchowych w związku z przeziębieniem lub inną infekcją dróg oddechowych) mogą skutecznie uniemożliwić naturalne usuwanie jej z ucha.

W rozwoju infekcji ucha nie bez znaczenia jest fakt, iż układ odpornościowy dzieci dopiero się rozwija i funkcjonuje mniej skutecznie niż układ immunologiczny osoby dorosłej. Słabiej radzi sobie nie tylko z zapobieganiem, ale także ze zwalczaniem infekcji.

Mimo iż opuchnięte uszy u dziecka to bardzo często wynik zakażenia, w razie wątpliwości odnośnie do przyczyny niepokojących objawów lekarz może wstrzymać się z wprowadzeniem antybiotyku. Jeśli po upływie 48–72 godzin od wystąpienia przykrych dolegliwości stan dziecka nie poprawia się, rozpoczęcie antybiotykoterapii wydaje się uzasadnione. Jeżeli jednak obrzęk ucha i inne symptomy ustępują, zaleca się niepodawanie leków tego typu, szczególnie w przypadku dzieci w wieku od pół roku do 2 lat.

Bibliografia:

https://www.buoyhealth.com/symptoms-a-z/swollen-ear/

https://www.treatnheal.com/ear/swollen-ear/swollen-ear-canal-causes-treat-shut-outer-painful-allergies-pimple/