Skurcze żołądka są niezbędne w celu przesuwania pokarmu do dalszych odcinków przewodu pokarmowego. Nazywamy je perystaltyką przewodu pokarmowego i w warunkach prawidłowych są one zupełnie nieodczuwalne dla zdrowego człowieka. W stanach chorobowych (zapaleniach czy chorobach nowotworowych) mogą natomiast występować silne skurcze mięśniówki przewodu pokarmowego (które nie mają nic wspólnego z perystaltyką), co odczuwamy jako silne dolegliwości bólowe.

Skurcze żołądka w ciąży - powód do zmartwienia?

Odczuwalne skurcze żołądka w ciąży nie muszą być związane ze stanem chorobowym. Przyczyną może być zmieniający się smak i gust żywieniowy.

Kobiety w ciąży często wprowadzają zmiany w jadłospisie i odczuwają wzmożony apetyt. Kolejnym powodem kłopotów z żołądkiem jest powiększająca się macica, która naciska na narządy wewnętrzne, powodując odczuwalny i utrzymujący się dyskomfort, a niekiedy skurcze i ból.

Bolesne skurcze żołądka - przyczyny

Bolesne dolegliwości związane ze skurczami żołądka przybierają zazwyczaj postać nieprzyjemnego uczucia w okolicach dołka poniżej mostka. Objawiają się wrażeniem gniecenia, pieczenia lub kłucia. Znacznie częściej ból ma charakter ostry, chociaż zdarzają się skurcze żołądka o charakterze przewlekłym. Przyczyn o podłożu chorobowym może być wiele. Najczęściej dolegliwości wiążą się z:

• zapaleniem błony śluzowej żołądka i dwunastnicy wywołanej bakterią Helicobacter pylori (zapalenie może przebiegać bezobjawowo, ale często towarzyszą mu bóle i skurcze brzucha w połączeniu z wymiotami);
  
• chorobą wrzodową żołądka lub dwunastnicy (dolegliwości bólowe odczuwane są zwłaszcza na czczo, ale choroba ma groźne powikłania związane np. z możliwością wystąpienia krwawienia do światła przewodu pokarmowego);
  
• chorobą refluksową przełyku (bardzo charakterystyczne objawy związane ze zgagą);
  
• niedrożnością przewodu pokarmowego (bardzo silnym skurczom żołądka mogą towarzyszyć wymioty);
  
• chorobą trzustki;
  
• rakiem żołądka (ten typ nowotworu daje bardzo późne objawy, ale wczesne są podobne do problemów z niestrawnością czy zgagą, w niektórych przypadkach bóle mogą być też charakterystyczne dla niedrożności przewodu pokarmowego).
  

Przyczyn stanów chorobowych objawiających się bolesnymi skurczami żołądka może być wiele, ale są to głównie problemy z przewodem pokarmowym. Ze względu na wspólne unerwienie, takie objawy może powodować również zapalenie narządów rodnych, miesiączka, ciąża, silny stres (ucisk w dołku podsercowym), bóle brzucha bez określonej przyczyny czy ostry zawał mięśnia sercowego (jest to stan zagrażający życiu, który wymaga natychmiastowej interwencji lekarza).

Skurcze żołądka po jedzeniu

Mniej groźne w konsekwencjach, ale równie uciążliwe bóle, objawiające się skurczami żołądka, możemy odczuwać po zjedzeniu ciężkostrawnych, smażonych i tłustych potraw, również grzybów. Odczuwalne skurcze żołądka po posiłku często związane są z zaburzeniami prawidłowego trawienia pokarmów, czyli niestrawnością (tzw. dyspepsja), której objawami w pierwszej kolejności są dokuczliwe bóle i pieczenie w nadbrzuszu, zgaga, wczesne uczucie sytości oraz uczucie pełności po posiłku.

Następstwem przejedzenia bądź problemów z trawieniem mogą być wymioty, które są niczym innym jak nagłymi skurczami żołądka, w których efekcie treść żołądka wydalana jest na zewnątrz.

Skurcze żołądka - co pomaga w ich leczeniu?

Postępowanie w przypadku skurczów żołądka powinniśmy uzależnić od ich przyczyny. Z objawami niestrawności często możemy poradzić sobie domowymi sposobami (napar z mięty, czarna herbata, jogurty z kulturami bakterii, które poprawiają perystaltykę jelit).

Jeśli podejrzewamy podłoże chorobowe, konieczna jest konsultacja z lekarzem. Leczenie farmakologiczne przynosi efekty przy dolegliwościach związanych z refluksem i przy zapaleniach żołądka. Skuteczne jest wtedy stosowanie leków hamujących wydzielanie soku trawiennego. Należy mieć na uwadze tzw. objawy alarmujące (wymagające często pilnej konsultacji z lekarzem) powiązane z:

• niedrożnością przewodu pokarmowego (ostry ból żołądka, niemożność wypróżnienia się),
  
• krwawieniem przewodu pokarmowego (wymioty "fusowatą" treścią),
  
• częstą obecnością krwi w stolcu (podejrzenie chorób jelita grubego, w tym nowotworu),
  
• wyczuwalnymi guzami w brzuchu,
  
• przewlekłymi bólami brzucha (zwłaszcza w nocy), które są w stanie wybudzić nas ze snu.