Zagrożenia życia w przypadku sepsy u dzieci powodują szybko zachodzące po sobie uszkodzenia narządów, prowadzące do wielonarządowej niewydolności, a ostatecznie do wstrząsu i śmierci. Bakterie, które namnażają się w bardzo szybkim tempie, powodują „zatrucie” krwi i płynów tkankowych.

Co to jest sepsa u dzieci? Dlaczego jest tak niebezpieczna?

Do zakażenia organizmu, które wywołuje sepsę, może dojść na skutek zakażenia zewnętrznego, ale także przez bakterie, które u zdrowego człowieka nie są w stanie spowodować zagrożenia, a przy nagłym spadku odporności organizmu mogą odpowiadać za rozwój sepsy. W sytuacji osłabienia układu immunologicznego, groźne mogą okazać się niemal wszystkie bakterie - te, które bytują w przewodzie pokarmowym, błonach śluzowych jamy ustnej, na skórze czy w nosie. Wynika to ze zmniejszenia ilości krwinek białych lub ich nieprawidłowego działania.

Uszkodzenia organizmu na skutek rozwijającej się sepsy (posocznicy) następują bardzo szybko. Zaburzenie pracy narządów i zwiększająca się ilość toksyn w organizmie prowadzą do tzw. wstrząsu septycznego, w którego trakcie spada ciśnienie krwi i słabnie krążenie, powodując niedotlenienie tkanek. Organizm, podejmując walkę z zakażeniem, zaczyna produkować coraz większą ilość tzw. mediatorów zapalenia, które prowadzą do kolejnych uszkodzeń naczyń krwionośnych.

Sepsa u dzieci wymaga zawsze intensywnej terapii, która mimo że właściwie podjęta, nie zawsze oznacza pozytywne rokowania.

Objawy sepsy u dzieci – kiedy jechać do szpitala?

Pierwsze objawy sepsy u dzieci (również u dorosłych) mogą nie wydawać się aż tak poważne, jak rozwijające się wewnątrz organizmu zakażenie, dlatego często nie wywołują natychmiastowej reakcji rodziców. Pierwszymi symptomami są zazwyczaj stany gorączkowe, ale nie jest to regułą. W niektórych przypadkach zakażenia może dojść do nieznacznego obniżenia temperatury ciała. Jeżeli wystąpi gorączka, zazwyczaj przekracza 38,5°C. Pierwszą reakcją rodziców jest więc próba jej zbicia. Obniżenie temperatury ciała nie poprawia jednak samopoczucia chorego, który nadal będzie senny i apatyczny. W niektórych przypadkach pierwsze objawy sepsy u dziecka to: rozdrażnienie, niepokój i wymioty.

Jeśli zakażenie będzie się rozwijać, dojdzie do przedostania się bakterii do układu nerwowego, co powoduje zapalenie opon mózgowych, którego objawy są już bardzo charakterystyczne. Dziecko będzie odczuwało nudności połączone z wymiotami, będzie nadmiernie senne i odczuje charakterystyczną sztywnością karku. Mogą wystąpić tzw. niezborność ruchów i drgawki. Kolejne alarmujące objawy, które mogą towarzyszyć sepsie w ciężkim przebiegu choroby to: wysypka krwotoczna, czyli wybroczyny widoczne pod skórą przypominające bardzo małe sińce, które powstają na skutek zatorów spowodowanych przez bakterie, które namnażają się w naczyniach krwionośnych.

Oczywiście nie każdy stan gorączkowy jest objawem sepsy, ale jeżeli się utrzymuje lub towarzyszą mu niepokojące objawy dodatkowe, należy udać się z dzieckiem na konsultację lekarską. W przypadku podejrzenia sepsy lekarz kieruje dziecko do szpitala w trybie natychmiastowym.

Sepsa u dzieci – przyczyny

Sepsę u dzieci wywołują najczęściej bakterie, które są zawsze groźne dla ich jeszcze nie rozwiniętego układu odpornościowego, a zwłaszcza: Hemophilus influezna typu B, pneumokoki i meningokoki. Im młodsze jest dziecko, tym większe spustoszenia w jego organizmie mogą powodować wymienione bakterie. Dlatego też lekarze namawiają rodziców do zaszczepienia dziecka. Obowiązkowe są szczepienia jedynie na Hib, które podaje się już niemowlętom. Te przeciw meningokokom i pneumokokom są płatne, a rodzice często z nich rezygnują nie ze względu na koszt, ale przez obawę przed powikłaniami poszczepiennymi. Należy pamiętać, że lekarze zalecają szczepienie dzieci, aby uchronić je przed ryzykiem infekcji spowodowanych przez te bakterie, które mogą doprowadzić do zagrożenia życia.

Sepsa u dzieci – rokowania

Sepsa u dzieci wymaga leczenia polegającego na dożylnym podaniu antybiotyku. Rokowania są lepsze przy wczesnym rozpoznaniu choroby, zanim wystąpi wstrząs septyczny. Jeżeli do niego dojdzie, konieczna jest bieżąca obserwacja funkcji życiowych organizmu, aby w razie potrzeby wspomóc oddychanie dziecka bądź podać dożylnie niezbędne płyny. Organizm nie jest sobie w stanie sam poradzić z postępującym zakażeniem.

Wstrząs septyczny prowadzi do stanu bezpośredniego zagrożenia życia dziecka, w którym podaje się sterydy i immunoglobuliny, a także wymagana jest transfuzja i oczyszczanie osocza z toksyn (tzw. plazmafereza).

Skąd się bierze sepsa? Dowiesz się tego z naszego filmu