Samobadanie piersi to konieczny elementem profilaktyki nowotworów piersi. Regularne badanie piersi pozwala na wczesne wyczucie guzka w piersiach i wdrożenie różnych metod terapeutycznych, co zdecydowanie poprawia rokowanie w przypadku zmian złośliwych. Oczywiście samobadanie piersi nie zwalnia kobiety z konieczności odbywania regularnych wizyt u lekarza i wykonywania badań dodatkowych, zalecanych w określonych grupach wiekowych.

Samobadanie piersi – na czym polega?

Samodzielne badanie piersi to najlepsza i najbardziej dostępna metoda diagnostyczna. Odpowiednio wykonane, pozwala na wczesne wykrycie guzka w piersiach. Biorąc pod uwagę częstotliwość, z jaką kobiety zazwyczaj chodzą do ginekologa, zmiany guzowate mogą zostać wykryte zbyt późno. Wizyty u ginekologa odbywają się średnio raz na rok. Wyjątkiem są kobiety mające problem z zajściem w ciążę lub miesiączkowaniem, a także ciężarne. Często kobiety, które urodziły już dzieci bądź po prostu miesiączkują regularnie, czy też są po okresie menopauzy, zapominają o wizytach u specjalisty. Tymczasem właśnie zaburzenia hormonalne czy menopauza to czas, kiedy często dochodzi do tworzenia się zmian guzowatych w piersiach.

Jak wykonać samodzielne badanie piersi?

Na początek kobieta powinna stanąć prosto przed lustrem z rękami opuszczonymi wzdłuż ciała. Jest to pierwsza pozycja, w której kobieta ogląda piersi. Następnie powinna oprzeć ręce na biodra, kolejno zakładając jedną i drugą rękę za głowę (palce ręki skierowane do przeciwległej łopatki). Należy w tych pozycjach zwrócić uwagę na symetrię piersi, obecność wszelkich wyniosłości, a także zmian w strukturze skóry. Szczególnie zmiany złośliwe mają tendencję do tworzenia przebarwień lub zaciągnięć skóry czy brodawki sutkowej.

Niepokojące są wszelkiego typu wycieki z brodawki. Kobieta powinna obejrzeć nie tylko same piersi, ale również pachy i okolice pod- i nadobojczykowe. Wyniosłości mogą oznaczać powiększone węzły chłonne. Drugim etapem samobadania piersi jest badanie palpacyjne. Prawą pierś bada się lewą ręką, a lewą pierś – prawą. Ważne, by używać do tego całej dłoni, a nie np. wyłącznie opuszków palców. Szczególnie w przypadku dużych piersi warto badanie wykonać również w pozycji leżącej, gdyż badanie na stojąco utrudnia wyczucie głębiej zlokalizowanych zmian. Pozycja do samodzielnego badania piersi jest taka sama jak przy oglądaniu. Dla przykładu: najpierw kobieta trzyma lewą rękę opuszczoną wzdłuż tułowia, a prawą ręką bada lewą pierś.

Następnie nadal do badania lewej piersi używa prawej ręki, jednak lewą rękę daje za głowę. Samodzielne badanie palpacyjne piersi powinno być wykonywane okrężnymi ruchami zgodnymi z ruchem wskazówek zegara. Zataczane koła powinny być coraz większe, aż dotrze się do pach. Piersi nie powinny boleć, nie powinno być między nimi różnic w zakresie wielkości, spoistości. Nie powinno być czuć żadnego bólu ani dyskomfortu przy dotyku. Najlepiej, by lekarz ginekolog pokazał, jak badanie wykonywać, by było ono jak najbardziej przydatne i wiarygodne.

Jak często wykonywać samobadanie piersi?

Tak naprawdę zawsze jest dobry czas na badanie piersi, jednak zaleca się, by wykonywać je przede wszystkim na kilka dni po miesiączce. U kobiet po menopauzie badanie może przypadać na dowolny dzień miesiąca. Ważne jest, by zostało ono wykonane przynajmniej raz w miesiącu.