Objawy alergii na pyłki roślin chorzy zaczynają odczuwać już wczesną wiosną, a w przypadku uczulonych na pyłki leszczyny lub olchy nawet w lutym. Dolegliwości utrzymywać się mogą do późnej jesieni. Pylenie wrzesień–październik, mimo że nie jest już tak intensywne jak we wcześniejszych miesiącach, może powodować kichanie, pogorszenie samopoczucia, wodnisty katar, łzawienie i zaczerwienienie oczu.

Co pyli we wrześniu?

Intensywne pylenie we wrześniu odnotowuje się ze strony grzybów pleśniowych gatunku Cladosporium i Alternaria. Zarodniki tych grzybów są mikroskopijnych rozmiarów i z łatwością są przenoszone przez wiatr na duże odległości. Ich pylenie przybiera na sile, kiedy po okresie ciepłej i deszczowej pogody następują pogodne, wietrzne i suche dni. Alergia na grzyby współistnieje często z uczuleniem na alergeny pyłków traw, roztocza, sierść zwierząt.

Zarodniki grzybów pleśniowych gatunku Cladosporium pojawiają się w powietrzu od pierwszej połowy kwietnia i mogą wywoływać objawy alergii aż do końca października. Ich obecność stwierdza się zarówno na dworze, jak i w pomieszczeniach zamkniętych, które są źle wentylowane i zawilgocone. Grzybnia Cladosporium rozwinąć się może w łazience, kuchni, piwnicy, ale i w pomieszczeniach sklepów antykwarycznych, bibliotek czy archiwów. Najintensywniejszy okres pylenia trwa od połowy czerwca do połowy września. Z kolei zarodniki grzybów pleśniowych gatunku Alternaria według kalendarza pylenia uczulają od początku maja do pierwszych tygodni października. Oprócz tego, że unoszą się w powietrzu, ich obecność stwierdza się w górnych warstwach gleby, ale i na warzywach, owocach, roślinach. Dodatkowo pojawić się mogą w klimatyzacji, kanalizacji, zawilgoconych ścianach, na materiałach włókienniczych. Największe stężenie zarodników grzybów Alternaria występuje od drugiej połowy czerwca do pierwszej połowy sierpnia.

Wrzesień – co pyli prócz grzybów pleśniowych?

Wrzesień to czas, kiedy objawy alergii odczuwają osoby uczulone na chwasty, takie jak bylica pospolita i komosa. Bylica jest jednym z najpowszechniejszych chwastów w kraju, który pełni funkcję tzw. rośliny pionierskiej, gdyż pojawia się jako pierwsza. Rośnie zwłaszcza na przydrożach, nieużytkach rolnych, wysypiskach, terenach kolejowych, polach uprawnych, nad rzekami, w rowach. Roślina ta wydziela dość intensywny zapach. W większych ilościach jest trująca. Bylica pospolita pyli od końca czerwca do drugiej połowy września, a najwyższe stężenie jej alergenów występuje od drugiej połowy lipca i przez cały sierpień. Bylica odpowiada za zdecydowaną większość objawów alergii wziewnych w okresie późnego lata. Nierzadko magazynem alergenu bylicy jest kurz domowy, który może wchodzić w krzyżowe reakcje alergiczne z pyłkiem brzozy.

Na czym polega odczulanie? Odpowiedź znajdziecie w filmie: 

Dość intensywnie pyli we wrześniu komosa, której okres kwitnienia notuje się od końca czerwca do października. Największe stężenie jej pyłków odnotowuje się od lipca do połowy sierpnia. Najpowszechniej występującą w Polsce odmianą jest komosa biała, która porasta przydroża, pola uprawne i rowy. Pyłek komosy jest lubiany przez pszczoły, zatem uczulone na niego osoby nie powinny spożywać miodu wielokwiatowego. Komosa wykorzystywana jest w lecznictwie do łagodzenia uporczywego kaszlu.

Pod koniec sierpnia zaczyna pylić ambrozja, która uczula do końca października. Najwięcej pyłków ambrozji stwierdza się w centrum Polski i na Pomorzu. Roślina pyli najmocniej od drugiej połowy sierpnia do pierwszej połowy września. Może wchodzi w krzyżowe reakcje alergiczne z pyłkiem bylicy. Najszybciej objawy uczulenia na ambrozje znikają u alergików z południowo-zachodniej i północno-wschodniej części Polski.

Co pyli do przełomu września i października?

Na przełomie września i października pylenie kończy pokrzywa, lecz wyjątkowo już w drugiej dekadzie sierpnia objawy alergii ustępują wśród uczulonych mieszkańców południowej i północno-wschodniej części Polski. Objawy uczulenia na pokrzywę alergicy odczuwaj już od początku maja. Roślina pyli najmocniej od czerwca do początku sierpnia. Pokrzywa nie jest częstą przyczyną alergii wziewnych, ponieważ jej pyłki zawierają niewielkie ilości białek odpowiadających za powstawanie reakcji alergicznej. Rośnie głównie w zaroślach, na przydrożach, wysypiskach odpadów, przypłociach, ogrodach, sadach, wilgotnych lasach i na pastwiskach. Roślina ta ma wszechstronne zastosowanie. Wykorzystywana jest w kosmetyce, ogrodnictwie i lecznictwie. Jest rośliną paszową, produkuje się z niej barwnik i stanowi źródło włókien.

Od czerwca do września pyli pomurnik, znany też jako parietaria, który porasta zwłaszcza północno-zachodnią i zachodnią część Polski. Z kolei od kwietnia do września pyli babka szerokolistna i lancetowata, która rośnie niemal wszędzie. Stężenie pyłków babki we wrześniu jest niskie.

Polecamy: Jak sobie radzić z alergią w życiu codziennym? Poradnik alergika

Pylenie traw we wrześniu

Alergię we wrześniu powoduje pylenie traw, które trwa od drugiej połowy kwietnia do pierwszych tygodni października. Objawy uczulenia na trawy najmocniej dają się we znaki od końca maja do pierwszej połowy lipca. Jednakże przy sprzyjających warunkach pogodowych mocne pylenie traw występuje na przełomie sierpnia i września. Od drugiej połowy września ilość pyłków traw w powietrzu spada do niskiego poziomu.

Bibliografia:

1. Bogacka E., Jahnz Różyk K., Alergia na antygeny grzybów, „Polski Merkuriusz Lekarski”, 2003, XIV(83), s. 381-384.

2. Różańska-Kudelska M., Sieśkiewicz A., Południewska M. i wsp., Grzyby pleśniowe i rola alergii na grzyby w przewlekłym zapaleniu błony śluzowej nosa i zatok przynosowych, „Otolaryngologia Polska”, 2009, 63(3), s. 245-248.