Propofol - jak działa i kiedy jest stosowany?

Fot: Thierry Dosogne / gettyimages.com

Propofol to związek chemiczny zaliczany do fenoli. Substancja służy jako środek usypiający. Działa stosunkowo szybko i krótko. Kiedy jest stosowany? Jak wpływa na organizm? 

Propofol zaliczany jest do fenoli. Propofol to lek usypiający, który stosowany jest jedynie w warunkach szpitalnych. Może być podawany zarówno dorosłym, jak i dzieciom.

Propofol - skład

Propofol dostępny jest w trzech wariantach - 20 ml, 50 ml i 100 ml. Ampułka 20 ml zawiera 200 mg propofolu, ampułka 50 ml zawiera 500 mg substancji czynnej, a butelka 100 ml -  1000 mg propofolu. Dodatkowo w składzie leku znajdują się olej sojowy, lecytyna jaja kurzego, glicerol, kwas oleinowy, sodu wodorotlenek oraz woda do wstrzykiwań. 

Propofol  - zastosowanie

Propofol to krótkodziałający lek usypiający. Stosuje się go w sytuacji, gdy konieczne jest wprowadzenie i podtrzymanie:

  • znieczulenia ogólnego u osoby dorosłej, młodzieży lub dziecka (może być stosowany od pierwszego miesiąca życia);
  • sedacji, gdy konieczny jest zabieg chirurgiczny lub wykonanie badania (może być podany sam lub w połączeniu z innymi lekami);
  • sedacji u pacjentów powyżej 16 roku życia, którzy są wentylowani mechanicznie na oddziałach intensywnej opieki medycznej.

Propofol - dawkowanie

Propofol podaje się dożylnie. Lek może być stosowany jedynie w warunkach szpitalnych lub na odpowiednio wyspecjalizowanych oddziałach. Jego aplikację może wykonać jedynie lekarz anestezjolog. Pacjent, który otrzymał lek musi być cały czas monitorowany i podłączony do EKG i pulsometru.

Schemat dawkowania zależy przede od tego w jakim celu ma być podany. Jeśli istnieje potrzeba podania znieczulenia ogólnego osobie dorosłej pacjentowi aplikuje się od 20-40 mg propofolu co 10 sekund. W przypadku osób powyżej 55 roku życia podaje się od 1,5 do 2,5 mg na każdy kilogram masy ciała.

Aby potrzymać znieczulenie pacjentom podaje się zazwyczaj od 4 do 12 mg propofolu co godzinę na każdy kilogram masy ciała. Jeśli zabieg jest mało inwazyjny stosuje się dawkę 4 mg na kilogram ciała.

Jeśli znieczulenia ogólnego wymaga dziecko powyżej 8 roku życia - podaje się 2,5 mg propofolu/kg mc. w przypadku młodszych dzieci tj. od 1 miesiąca do 3 roku życia stosuje się dawkę od 2,5 do 4 mg/kg mc. Przy podtrzymaniu znieczulenia podaje się od 9 do 15 mg/kg mc./godz. U młodszych dzieci dawka musi być odpowiednio zwiększona.  

W przypadku sedacji pacjentom dorosłym aplikuje się od 1,5 do 4,5 mg propofolu/kg mc./godz. W przypadku dzieci dawka leku powinna wynosić od 1,5 do 9 mg propofolu/kg mc./godzinę. U pacjentów powyżej 16 roku życia, którzy przebywają na oddziale intensywnej opieki medycznej stosuje się dawkę od 0,3 do 4,0 mg propofolu/kg mc./godzinę.

Propofol - przeciwwskazania

Mimo że propofol to stosunkowo często stosowany środek usypiający, nie można go aplikować wszystkim pacjentom. Przeciwwskazaniem do podania leku jest uczulenie na substancję czynną lub inny składnik leku. Ponieważ w skład leku wchodzi olej sojowy farmaceutyk nie może być podany osobom, które są uczulone na soję lub orzeszki ziemne.

Dodatkowo szczególną ostrożność przy podawaniu Propofolu trzeba zachować w przypadku pacjentów z padaczką (leku nie można podać osobą, które przechodzą terapię elektrowstrząsami), niewydolnością serca, krążenia lub oddechową, hipowolemią, zaburzeniami metabolizmu tłuszczów, podwyższonym ciśnieniem śródczaszkowym .

Propofolu nie można stosować do sedacji u pacjentów poniżej 16 roku życia podczas intensywnej opieki. Na tę chwilę nie ma badań, które dowiodłyby, że jego podanie jest skuteczne i bezpieczne dla pacjenta.

Lek nie może być podawany kobietom w ciąży. Farmaceutyk może przenikać do kobiecego mleka, dlatego kobiety, które karmią dziecko piersią nie powinny przystawiać dziecka do piersi przez 24 godziny od zakończenia aplikacji leku.

Skąd się bierze strach przed narkozą? Czy jest się czego bać? Odpowiedź znajdziesz w filmie:

Zobacz film: Strach przed narkozą czy jest się czego bać? Źródło: 36,6

Propofol - interakcje z innymi lekami

Propofol może być stosowany z innymi środkami nasennymi. Trzeba jednak pamiętać, że niektóre leki przeciwbólowe mogą pogłębiać znieczulenie i nasilać sercowo-naczyniowe działania niepożądane. Propofol może nasilić działanie niektórych leków narkotycznych i przeciwbólowych.

Propofol - działanie niepożądane

Podawanie propofolu - jak każdego innego leku - może wywołać działania niepożądane. Na szczęście zdarzają się one bardzo rzadko. Do najczęściej występujących należą bóle głowy, bradykardia, tachykardia, bezdech, kaszel, czkawka, nudności, wymioty, ból w miejscu aplikacji leku.

Data aktualizacji: 27.05.2020,
Opublikowano: 27.05.2020 r.

Komentarze (0)

Trwa dodawanie...
Komentarz dodany!
Komentarz nie mógł zostać dodany
Czy można przedawkować paracetamol? Jakie są objawy i skutki zatrucia paracetamolem?

Paracetamol jest łatwo dostępnym lekiem wydawanym bez recepty. Ma działanie przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Znajduje się w wielu powszechnie stosowanych preparatach złożonych, dostępny jest też w formie samodzielnej, dlatego bardzo łatwo go przedawkować.

Czytaj więcej
Farmaceuta: Trzymanie leków w plastikowych opakowaniach to nie najlepszy pomysł

Związki wydzielane przez plastik mogą być niebezpieczne nie tylko w opakowaniach żywności, ale także opakowaniach lekarstw - alarmuje Grzegorz Carowicz, farmaceuta. Specjalista radzi, jak przechowywać leki, by uniknąć ryzyka przedostania się do nich toksycznych substancji. 

Czytaj więcej
Jaka witamina C dla dzieci jest najlepsza?

Organizm dziecka potrzebuje witaminy C, aby prawidłowo się rozwijać i funkcjonować, a także mieć siłę bronić się przed infekcjami. Dlatego warto wiedzieć, w jakich pokarmach i jakiej formie witamina ta jest dostarczana do organizmu oraz kiedy warto ją suplementować.

Czytaj więcej
Antybiotyki dozwolone przy karmieniu piersią. Które są bezpieczne?

Antybiotyki bezpieczne przy karmieniu piersią to przede wszystkim penicyliny. Odpowiednie lekarstwo dobiera lekarz tak, by było ono bezpieczne dla matki i dziecka, a jednocześnie miało właściwe spektrum działania i było skuteczne.

Czytaj więcej
Izotretynoina – wskazania i skutki uboczne stosowania

Izotretynoina to preparat wprowadzony do lecznictwa w pierwszej połowie lat siedemdziesiątych. Jest skuteczna w leczeniu niektórych ciężkich i średniociężkich form trądziku, ale nie jest też lekiem obojętnym dla zdrowia. Szczególnie niebezpieczna może być w okresie ciąży.

Czytaj więcej
Czy Ketonal jest dostępny bez recepty?

Ketonal to środek przeciwbólowy, który należy do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Bardzo dobrze radzi sobie z dolegliwościami bólowymi o łagodnym i umiarkowanym nasileniu. Można po niego sięgać, gdy pojawia się ból zęba, głowy lub mięśni. Ketonal jest dostępny także w wersji bez recepty. Zobacz, jak go stosować.

Czytaj więcej
Psychobiotyki – jak działają i kiedy się je stosuje?

Psychobiotyki to bakterie probiotyczne, które wykorzystuje się w terapii chorób psychicznych. Przypisuje się im korzystny wpływ na oś mózgowo-jelitową, a dzięki temu na zdrowie psychiczne. Część badań sugeruje, że będzie można wykorzystywać je również w leczeniu chorób neurodegeneracyjnych.

Czytaj więcej
Metamizol – czym jest i jak działa?

Metamizol jest pochodną pirazolonu. Substancja występuje w postaci krystalicznie białego proszku; działa przeciwbólowo i przeciwgorączkowo. Po podaniu szybko się wchłania do przewodu pokarmowego i jest metabolizowana w wątrobie. Jednym z przeciwwskazań do jej przyjmowania jest ciąża.

Czytaj więcej
Antybiotyki i witamina C – czy dochodzi do interakcji? Jak bezpiecznie łączyć antybiotyk z suplementem?

Witamina C może obniżać stężenie antybiotyków z grupy aminoglikozydów. Nie jest przeciwwskazana przy stosowaniu innych antybiotyków, jednak należy stosować odpowiednie zasady przyjmowania. Witamina C może wchodzić w interakcje z wieloma związkami.

Czytaj więcej
Grejpfruty wchodzą w interakcje z lekami na nadciśnienie, cholesterol, cukrzycę... Dlaczego? Czym to grozi?

Leki na cholesterol, nadciśnienie czy na cukrzycę to jedne z najczęściej przepisywanych farmaceutyków. U pacjentów leczonych przewlekle odradza się spożywanie grejpfrutów. Dlaczego? Czy wszystkie leki wchodzą w interakcje z grejpfrutami?

Czytaj więcej