Prohormony: czym są, jakie dają efekty i skutki uboczne?

Fot: Wataru Yanagida / gettyimages.com

Prohormony to grupa związków, które przyczyniają się do zwiększonej produkcji hormonów w organizmie. Znalazły zastosowanie jako suplementy diety wśród osób dążących do wywołania efektów podobnych do skutków stosowania hormonów steroidowych, zwanych potocznie sterydami.

Prohormony są stosowane najczęściej przez osoby dążące do rozbudowy masy mięśniowej, poprawy wydolności fizycznej organizmu. W ogólnym pojęciu traktuje się je jako tzw. legalne wspomaganie w sporcie.

Prohormony w przeszłości i obecnie

Obecnie termin „prohormony” ma nieco inne znaczenie niż przed laty. Kiedyś dotyczył naturalnego procesu syntezy hormonów peptydowych, a więc można było określić nim witaminę D3, która poddana procesowi hydroksylacji, staje się aktywnym hormonem – kalcytriolem. Znaczenie słowa „prohormony” odnosi się również do dziedzin sportowych, kiedy wraz z falą popularności sportów siłowych oraz kulturystyki na rynku zaczęły pojawiać się alternatywy nielegalnych hormonów sterydowych. Producenci tego rodzaju suplementów wprowadzali na rynek pochodne produktów niedozwolonych, spełniające normy prawne w zakresie swobodnej sprzedaży. W odróżnieniu od leków hormonalnych (hormonów steroidowych wykorzystywanych w kulturystyce jako doping) prohormony nie były dokładnie zbadane, co stanowiło duże ryzyko nieznanych skutków ubocznych.

W 2004 r. nastąpił pewien przełom w zakresie dostępności i handlu analogami, potencjalnie groźniejszymi od samych sterydów. Wszystkie pochodne testosteronu i innych substancji zbliżonych do hormonów steroidowych uznano za nielegalne sterydy anaboliczne. Co więcej, tego rodzaju prohormony potraktowano na równi ze związkami kodeiny oraz barbituranami, obecnie uznawanymi za narkotyki.

Współcześnie mianem „prohormonów” określa się naturalne związki lub ekstrakty roślinne, które przyczyniają się do anabolizmu, czyli regulacji gospodarki hormonalnej. Działanie tego rodzaju prohormonów mieści się w fizjologicznych granicach. Za prohormony uznaje się więc naturalne substancje anaboliczne.

Dostępne prohormony

„Prohormony” to zbiorowa nazwa grup związków roślinnych. Ze względów prawnych nie mogą być nazywane sterydami anaboliczno-androgennymi oraz ich analogami. Ma na to wpływ również ich naturalne pochodzenie. Prohormony mogą być natomiast określane naturalnymi substancjami anabolicznymi. Obecnie prohormony to najczęściej: fitosterole, flawony i izoflawony, saponiny trójterpenowe, saponiny steroidowe, buteiny, pochodne aminokwasów (DAA) oraz kwas ursolowy.

Efekty stosowania prohormonów

Mimo znacznych różnic pomiędzy dawnymi prohormonami a obecnymi, obie grupy wykazują korzystne działanie. Prohormony jako suplementy diety z komercyjnym przeznaczeniem dla np. osób intensywnie ćwiczących na siłowni i chcących zwiększyć masę mięśniową są określane również jako boostery testosteronu. Pierwszy człon tej nazwy pochodzi od angielskiego boost, co w tym kontekście może oznaczać "zwiększać", "podnosić". Zatem „zwiększacze testosteronu”, jako jedne z wielu form prohormonów, mają prowadzić do pobudzenia produkcji testosteronu, a w konsekwencji zwiększenia jego stężenia w organizmie, dzięki czemu następuje m.in. wzrost masy mięśniowej, wzrost produkcji plemników oraz utrzymanie właściwego popędu seksualnego.

Wśród popularnych prohormonów mających orientację okołotestosteronową bardzo często wykorzystuje się wyciąg z buzdyganka naziemnego (Tribulus terrestris). Jest on powszechnie stosowany zarówno w suplementach na potencję, jak i suplementach podnoszących poziom testosteronu. Zażywanie naturalnych prohormonów zdaniem producentów i części badaczy przyczynia się do efektu anabolicznego, czyli procesu prowadzącego do tworzenia i wzrostu organów oraz tkanek, w tym tkanek mięśniowych. Anabolizm ma także wpływ na wzrost siły. Część zwolenników suplementacji naturalnymi prohormonami uważa, że redukują one poziom estrogenów, co przyczynia się do zmniejszenia poziomu tkanki tłuszczowej.

Efekty uboczne stosowania prohormonów

Współcześnie stosowane prohormony są bezpiecznymi i przebadanymi suplementami diety. Mają pochodzenie naturalne, co również wpływa na ich przyswajanie. W odróżnieniu od prohormonów sprzed 2004 r. są mało toksyczne, jeśli ich dawkowanie opiera się na zaleceniach producenta. Ewentualne działanie niepożądane może opierać się na alergii lub wrażliwości na konkretne substancje zawarte w suplementach.

Zobacz film: Sposoby na podniesienie poziomu testosteronu. Źródło: 36,6

Data aktualizacji: 16.03.2018,
Opublikowano: 14.02.2018 r.

Polecamy

Komentarze (0)

Trwa dodawanie...
Komentarz dodany!
Komentarz nie mógł zostać dodany
Nowe badania w sprawie leczenia raka prostaty

Rak prostaty to jeden z najczęściej diagnozowanych nowotworów u mężczyzn. Jak wygląda leczenie? Co pacjentom oferuje współczesna medycyna?  

Czytaj więcej
Zmiana czasu na zimowy. Dlaczego przestawiamy zegarki? Jak zmiana czasu wpływa na organizm?

Zmiana czasu z letniego na zimowy odbywa się zawsze w ostatni weekend października - w 2023 r. dzień zmiany czasu wypada z soboty 28.10 na niedzielę 29.10. W nocy przesuwamy zegarki o godzinę do tyłu, czyli z 3.00 na 2.00.  Zmiana czasu ma wielu zwolenników, ale są i przeciwnicy, którzy podkreślają, że jest niekorzystna dla zdrowia.

Czytaj więcej
Brak snu – skutki, przyczyny. Jak sobie radzić z bezsennością?

Brak snu jest dość powszechnym problemem, z niektórych szacunków wynika, że dotyczy nawet co trzeciego dorosłego człowieka. Jego skutki mogą być bardzo poważne, zarówno dla zdrowia fizycznego, jak i psychicznego. Przeprowadzone na zwierzętach eksperymenty wykazały, że bezsenność prowadzi do śmierci.

Czytaj więcej
Otyłość brzuszna – jaką dietę stosować u kobiet i mężczyzn?

Dieta na otyłość brzuszną powinna być ubogokaloryczna, oparta na podstawowych zasad żywienia, bogata w warzywa, owoce, błonnik pokarmowy. Otyłość brzuszna występuje zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. Może być przyczyną wielu chorób cywilizacyjnych.

Czytaj więcej
Jak zatrzymać siwienie w młodym wieku? Poznaj przyczyny przedwczesnego siwienia

Siwienie włosów w młodym wieku to proces, na który mają wpływ geny, styl życia, niedobór witamin i substancji odżywczych oraz zaburzenia funkcjonowania tarczycy. W niektórych przypadkach przedwczesnemu siwieniu można zapobiegać lub skutecznie je spowolnić.

Czytaj więcej
Bezdech senny – przyczyny, objawy, rozpoznanie i sposoby leczenia

Bezdech senny to zaburzenia oddechu w czasie snu. Czynnikiem predysponującym do jego powstania jest otyłość. Około 70% osób z bezdechem sennym ma nadmierną masę ciała. W jego leczeniu stosowane są przede wszystkim specjalne aparaty wspomagające proces oddychania. Sprawdź, jak rozpoznać bezdech senny. 

Czytaj więcej
Leczenie stopy cukrzycowej - jak przebiega? Jakie są metody?

Leczenie stopy cukrzycowej jest trudne i wymaga zaangażowania interdyscyplinarnego zespołu specjalistów. Dobór metod terapeutycznych uzależniony jest od skali objawów, a rokowania co do wyleczenia stopy cukrzycowej wzrastają, jeśli interwencja medyczna zostanie wprowadzona na początkowym etapie rozwoju schorzenia.

Czytaj więcej
Choroba Hashimoto – objawy psychiczne. Jak zapalenie tarczycy wpływa na psychikę?

Objawy psychiczne choroby Hashimoto przypominają zaburzenia depresyjne. Początkowo osoba chora smutku, przygnębienia, niezdolności do radości, problemów ze snem i utraty energii nie wiąże z nieprawidłową pracą tarczycy. Wahania nastroju są wskazaniem do wykonania badań hormonalnych.

Czytaj więcej
Czym są modzele na stopie? Jak można je leczyć domowymi sposobami?

Modzele to odciski, które powstają w wyniku nierównomiernego obciążenia stopy. Są żółtawe i miękkie, często wywołują ból. Najczęściej tworzą się na podeszwie stopy, np. na pięcie. Wymagają leczenia, ponieważ mogą prowadzić do stanów zapalnych i w konsekwencji znacznie utrudniać poruszanie się.

Czytaj więcej
10 patentów na zdrowe święta

Święta to  okres radości i beztroski. Czasem jednak przygotowania do Bożego Narodzenia bywają bardzo stresujące. Dodatkowo czas obżarstwa nie sprzyja naszemu zdrowiu... Poznajcie 10 patentów na zdrowe i spokojne święta!

Czytaj więcej