Zawał serca może wystąpić zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet, choć obraz kliniczny i patomechanizm zawału często różnią się w zależności od płci. Zawał mięśnia sercowego oznacza wystąpienie martwicy mięśnia sercowego, co spowodowane jest niedokrwieniem danej tkanki. Początkowo źle ukrwione kardiomiocyty (komórki mięśnia sercowego) po prostu przestają prawidłowo funkcjonować ze względu na brak tlenu i substancji odżywczych. Zaczynają się rozpadać, co w badaniach laboratoryjnych objawia się wzrostem poziomu troponin we krwi. Kiedy komórki obumierają, określa się to martwicą danej tkanki.

Przyczyny zawału serca u mężczyzn

Zawał serca u mężczyzn w głównej mierze wywołany jest przez pęknięcie blaszki miażdżycowej w naczyniu wieńcowym (naczyniu zaopatrującym serce w krew). Jest to najczęstsza przyczyna zawału u mężczyzn. Kiedy blaszka miażdżycowa pęka, zaczyna się tworzyć na niej skrzeplina złożona z płytek krwi i włóknika. Zamyka ona światło naczynia krwionośnego, bądź znacznie je ogranicza. Blokuje to napływ krwi do mięśnia sercowego. W zależności od poziomu, na którym doszło do zablokowania naczynia (średnica naczynia) i czasu niedokrwienia, różny jest stopień rozległości martwicy i szanse na uratowanie mięśnia sercowego. 

Polecamy: Arytmia - zaburzenia rytmu serca. Objawy, przyczyny, leczenie oraz skutki arytmii

Czas, w jakim mięsień ulega nieodwracalnej zmianie martwiczej, wynosi od 3 do 6 godzin. Zdarza się, że przyczyną zawału nie jest pęknięcie blaszki miażdżycowej, ale jest ona na tyle duża, że powoduje znaczne zwężenie światła naczynia krwionośnego. W miejscu występowania takiej blaszki naczynie nie jest tak elastyczne, w związku z tym w stanach zwiększonego zapotrzebowania na tlen i konieczności zwiększonego przepływu przez naczynia krwionośne, chory odczuwa objawy niedokrwienia mięśnia sercowego, który nie może otrzymać Polecamy: Arytmia - zaburzenia rytmu serca. Objawy, przyczyny, leczenie oraz skutki arytmiiwłaściwej dawki tlenu.

Do czynników ryzyka zawału serca u mężczyzn należą:

• nadciśnienie tętnicze,
  
• wysoki poziom triglicerydów oraz cholesterolu całkowitego we krwi,
  
• cukrzyca,
  
• otyłość i nadwaga,
  
• zła dieta,
  
• alkohol i papierosy,
  
• stresujący tryb życia.
  

Są to tzw. modyfikowalne czynniki ryzyka, na które mężczyzna ma wpływ. Druga grupa to niemodyfikowalne czynniki ryzyka związane z wiekiem, predyspozycją genetyczną itd.

Objawy zawału serca u mężczyzn

Najczęstszym objawem zawału serca u mężczyzn jest ból za mostkiem bądź pieczenie. Czasem jest to bardzo silny ból. Ma charakter rozlany, nie lokalizuje się w jednym punkcie. Trwa około 20 minut, choć może utrzymać się dłużej bądź kilkukrotnie nawracać. U mężczyzn chorujących na cukrzycę, a także ludzi starszych zawał może mieć bardzo niespecyficzny, a nawet bezobjawowy przebieg kliniczny. U takich osób może wystąpić jedynie duszność czy zasłabnięcie.

Możliwe objawy zawału serca u mężczyzn:

• ból za mostkiem,
  
• ból promieniujący z klatki piersiowej do żuchwy, pleców, rąk czy barków,
  
• bóle brzucha, nudności i wymioty,
  
• duszność,
  
• zlewne poty,
  
• zawroty głowy,
  
• uczucie lęku,
  
• osłabienie,
  
• utrata przytomności.
  

Stan przedzawałowy u mężczyzn

Czasami blaszka miażdżycowa blokuje tylko w pewnym odsetku przepływ krwi przez naczynie. Upośledzone krążenie wieńcowe określa się mianem choroby wieńcowej, która predysponuje do wystąpienia zawału serca. W zależności od stopnia upośledzenia przepływu krwi, mogą pojawić się objawy związane z niedokrwieniem mięśnia sercowego. Może mieć to miejsce np. przy wzmożonym wysiłku fizycznym, stresie czy upale, kiedy mięsień sercowy potrzebuje więcej tlenu ze względu na wzmożoną pracę. Właśnie w takich sytuacjach zwiększonego zapotrzebowania serca w krew mogą pojawić się objawy niedokrwienia mięśnia sercowego w postaci np. bólu za mostkiem. Objawy najczęściej ustępują w spoczynku i po podaniu nitrogliceryny. Można tę sytuację określić jako stan przedzawałowy. Jeśli utrzymuje się zbyt długo, może rozwinąć się pełny zawał mięśnia sercowego.

Postępowanie przy objawach zawału serca u mężczyzn

Jeśli występują objawy sugerujące zawał serca, konieczne jest wezwanie pomocy medycznej. Chory powinien przyjąć pozycję spoczynkową. W przypadku zawału serca istnieje określenie tzw. złotej godziny, czyli pierwszych 60 min, w których podjęcie działań medycznych ma kluczowe znaczenie w rokowaniu. Im wcześniej wdroży się leczenie, tym większa szansa na uratowanie jak największej części mięśnia sercowego, a tym samym lepsze jest funkcjonowanie chorego po zawale. Absolutnie nie powinno się przewozić chorego własnym środkiem transportu, tylko niezwłocznie wezwać pogotowie ratunkowe. Mimo iż objawy mogą być niezbyt nasilone, w zawale mięśnia sercowego zawsze należy liczyć się z ryzykiem wystąpienia zatrzymania krążenia i koniecznością wdrożenia działań ratunkowych. Dlatego najbezpieczniej dla chorego jest, by podczas transportu do szpitala znajdował się pod wykwalifikowaną opieką.