Masaż krocza wśród ciężarnych kobiet cieszy się ogromną popularnością. Korzystają z niego zwłaszcza kobiety spodziewające się dziecka po raz pierwszy, gdyż znacznie zmniejsza u pierworódek ryzyko powstania wymagających szycia urazów krocza. Masaż sprawia, że mięśnie wokół ujścia pochwy stają się bardziej miękkie. Krocze masować można olejkiem nagietkowym lub migdałowym. Ostatnimi czasy w sprzedaży pojawiły się także specjalne przyrządy do rozciągania tkanek krocza, które powinno się stosować na 3 tygodnie przed porodem.

Masaż krocza – w jakim celu się go wykonuje?

Masaż krocza przed porodem obok ćwiczeń mięśni Kegla to doskonały element przygotowawczy, który w przypadku rodzących siłami natury kobiet znacznie zmniejsza ryzyko samoistnego pęknięcia, ale i konieczność chirurgicznego nacięcia krocza, co dotyczy w sposób szczególny kobiet rodzących po raz pierwszy. Zmniejsza też u pierworódek ryzyko urazów krocza wymagających szycia. Masowanie krocza podnosi elastyczność tkanek znajdujących się w okolicy pochwy. Poprzez masaż skóra jest bardziej ukrwiona i lepiej się rozciąga. Dodatkowo część badaczy jest zdania, że masaż krocza przed porodem zmniejsza dolegliwości bólowe podczas porodu. Jednak należy mieć na uwadze, że taki masaż w żadnym stopniu nie gwarantuje lekkiego i bezbolesnego rozwiązania ciąży.

Jak donoszą specjaliści, masaż krocza nie ma żadnego wpływu na prawdopodobieństwo powstania odległych konsekwencji urazów porodowych, w postaci dysfunkcji seksualnych (słabsze odczuwaniem doznań seksualnych) czy nietrzymania stolca i moczu.

Zobacz film i sprawdź, na czym polega masaż szyjki macicy: 

Kiedy i jak często powinno się masować krocze przed porodem?

Masaż krocza należy rozpocząć już od drugiego trymestru ciąży. Powinno się go wykonywać co najmniej 3–4 razy w tygodniu, a najlepiej codziennie. Średni czas trwania masażu krocza to 5–10 minut. Tylko systematycznie wykonywany masaż krocza przed porodem przyniesie satysfakcjonujący efekt. Najlepszym momentem na przeprowadzenie masażu krocza jest czas kiedy ciało jest zrelaksowane i rozluźnione, a skóra i tkanki bardziej podatne. Na początku wielkość brzucha pozwala przyszłej mamie samodzielnie wykonywać masaż, jednak wraz z zaawansowaniem ciąży staje się to coraz bardziej kłopotliwe. Wówczas o pomoc przy masażu można poprosić położną lub zaufaną osobę.

Masowanie krocza należy wcześniej skonsultować z lekarzem prowadzącym ciążę. Z technikami masowania krocza ciężarne kobiety zapoznają się podczas kursów w szkołach rodzenia lub na wizytach kontrolnych u ginekologa.

Jaki wybrać olejek do masażu krocza?

Do masażu wykorzystuje się naturalne olejki, które nie wywołują podrażnienia śluzówki i skóry wokół pochwy. Najczęściej wybierane są olejki: migdałowy, nagietkowy, z awokado, z dziurawca, z kiełków pszenicy czy oliwa z oliwek. Dobrym pomysłem jest dodanie do olejku niewielkiej ilości płynnej witaminy E. W sprzedaży pojawiły się nawet olejki specjalnie przeznaczone do masażu krocza w ciąży. Średni koszt takiego olejku to 50 zł. Niektóre olejki powstają tylko z naturalnych składników i nie zawierają sztucznych konserwantów. Olejek taki może być np. kompozycją oleju z pestek winogron, jojoba, z awokado i witaminy E.

Jak wykonywać masaż krocza?

Masaż krocza przed porodem wykonywać można, klęcząc na jednym kolanie, a drugą nogę w lekkim wykroku opierając stopą o podłogę bądź w pozycji stojącej z jedną nogą opartą o stabilne i nieśliskie podłoże, jak brzeg łóżka czy siedzisko krzesła. Kolejną możliwą pozycją jest siad po turecku. To ułożenie jest jednak rzadziej praktykowane, ponieważ wymaga od kobiety pewnej gibkości, a dodatkowo może je ograniczać sporych rozmiarów brzuch.

Technika masażu krocza nie należy do skomplikowanych. Po dokładnym umyciu rąk kilka kropel olejku rozciera się w dłoniach oraz smaruje okolicę krocza i wewnętrzną część warg sromowych. Olejek nakłada się okrężnymi ruchami, zgodnie z kierunkiem wskazówek zegara, które wykonuje się do momentu całkowitego wchłonięcia preparatu. Do około 2 cm głębokości palcem wskazującym masuje się wnętrze pochwy i okolicę ujścia pochwy. Następnie kciukiem wywiera się delikatny ucisk w kierunku odbytu i na boki. Uciski wykonuje się także na zewnątrz. Uciska się wzdłuż linii między wejściem do pochwy a odbytem. Później delikatnie palcem wskazującym i kciukiem chwyta się tkanki pochwy w taki sposób, jakby się chciało je uszczypnąć. Ściska się i puszcza tkanki dokoła ujścia pochwy. Z biegiem czasu masaż można wykonywać większą ilością palców. Gdy dojdzie się do masowania czterema palcami, krocze rozciąga się już do 2/3 wielkości główki noworodka.

Polecamy: Ból krocza w trakcie ciąży lub pod koniec – co oznacza?

Kiedy nie powinno się masować krocza przed porodem?

Z masażu krocza przed porodem powinny zrezygnować kobiety, u których stwierdzono infekcję pochwy, której towarzyszą zwłaszcza upławy, uczucie swędzenia, zaczerwienienie. Masażu nie powinny podejmować kobiety z tendencją wystąpienia przedwczesnych skurczów.

Delikatne pieczenie podczas masażu krocza to naturalny objaw. Kiedy się je poczuje, należy na chwilę przerwać masowanie. Masaż należy zakończyć w przypadku, gdy odczuwa się dolegliwości bólowe.

Bibliografia:

1. Beckmann M.M, Garrett A.J, Antenatal perineal massage for reducing perineal trauma, “The Cochrane Database of Systematic Reviews”, 2006, (1), s. CD005123.

2. Czajkowski K., Dębski R., Markowska U. i wsp., Rekomendacje Zespołu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące zapobiegania śródporodowym urazom kanału rodnego oraz struktur dna miednicy, “Ginekologia Polska”, 2011, 82(5), s. 390-394.