Kamienie migdałkowe - przyczyny i objawy

Kamienie migdałkowe są jakby powikłaniem po licznych wirusowych i bakteryjnych infekcjach. Zdrowe migdałki są gładkie, tym samym brak zachyłków zapobiega zaleganiu resztkom pokarmu. Po licznych infekcjach powierzchnia migdałków ma zmienioną strukturę.. Występują częściej u dorosłych niż u dzieci. Mogą wskazywać na problemy z higieną jamy ustnej. Osoby, które nie szczotkują zębów, są bardziej podatne na pojawienie się kamieni migdałowych. Bakterie wywołujące kamienie migdałków mogą powodować próchnicę, choroby dziąseł i zakażenia jamy ustnej. 

Najczęstsze przyczyny powstawania kamieni migdałowych dotyczą:

•  słabej higieny jamy ustnej,
  
•  dużych migdałków,
  
•  przewlekłych problemów zatokowych,
  
•  przewlekłych zapaleń migdałków.
  

Nie zawsze łatwo rozpoznać kamienie migdałowe. Mogą osiągać wielkości od ziarenka ryżu do dużego winogrona. U niektórych osób mogą występować pojedynczo, a u innych - w większej liczbie. Wiele małych kamieni nie powoduje żadnych zauważalnych objawów. Nawet w przypadku dużych niektóre są rozpoznawane jedynie na zdjęciach rentgenowskich lub za pomocą tomografii komputerowej.

Najczęstsze objawy kamieni migdałkowych to:

•  nieświeży oddech z ust,
  
•  białe lub żółte grudki z tyłu gardła (jeśli spojrzysz w lustro i zobaczysz białą lub żółtą grudkę na migdałku, prawdopodobnie to kamień migdałowy),
  
•  ból gardła,
  
•  uczucie, że coś jest zablokowane w gardle lub w tylnej części gardła,
  
•  wzrost ciśnienia lub ból w uszach,
  
•  obrzęk i zaczerwienienie migdałków,
  
•  trudności w połykaniu,
  
•  ciągły kaszel,
  
•  krew w ustach.
  

Jak leczyć kamienie migdałowe?

Odpowiednie leczenie kamieni migdałkowych zależy od ich wielkości, odczuwania dyskomfortu lub nasilenia objawów. Zabiegi obejmujące domowe środki zaradcze oraz metody lecznicze dotyczą zapobiegania wystąpieniu kamieni migdałowych poprzez:

• dobrą higienę jamy ustnej, w tym: częstsze mycie zębów, oczyszczanie bakterii z tylnej części języka i używanie nici dentystycznych. Płukanie ust oraz gardła może usunąć kamienie i bakterie, zmniejszając ryzyko wystąpienia kamieni migdałowych,
  
• rzucenie palenia
  
• płukanie (1-3 razy dziennie) gardła ciepłą, słoną wodą lub wodą z octem jabłkowym. W sytuacjach, gdy kamienie migdałowe utrudniają przełykanie, może to pomóc w złagodzeniu dyskomfortu w gardle i zniwelować przykry zapach z ust,
  
• zabiegi chirurgiczne, np. laserowe usunięcie migdałków, kryptoliza migdałków - mogą być zalecane, jeśli kamienie są szczególnie duże, powodują ból lub nasilają objawy choroby. Kamienie migdałkowe częściej występują u osób z przewlekłym zapaleniem migdałków, dlatego jedynym sposobem profilaktycznym jest chirurgiczne usunięcie migdałków podniebiennych (tonsillektomia). Zabieg polega na całkowitym usunięciu migdałków, co eliminuje możliwość tworzenia się kamieni. Zazwyczaj wykonywany jest w znieczuleniu ogólnym. Pacjenci po zabiegu mają trudności z połykaniem i odczuwają ból gardła przez co najmniej kilka dni po zabiegu,
  
• doraźny sposób leczenia - usuwanie kamieni migdałkowych za pomocą szpatułki i codzienne, regularne płukanie jamy ustnej naparem z szałwii, roztworem z wody utlenionej lub płynami odkażającymi. Metoda ta nie jest w pełni skuteczna, gdyż kamienie będą się odnawiać co 1-20 dni, a nieumiejętne usuwanie ich może dodatkowo podrażnić śluzówkę i powodować ból, 
  
•  antybiotykoterapia - w niektórych przypadkach do leczenia kamieni migdałkowych można stosować antybiotyki,
  
•  picie dużej ilości wody - nawilża gardło i zapobiega powstawaniu kamieni migdałowych,
  
•  probiotyki - regularne spożywanie probiotyków z żywności (np. kefir, kozie mleko, jogurty naturalne) i suplementów może pomóc w zlikwidowaniu bakterii, które są odpowiedzialne za tworzenie się kamieni migdałkowych,
  
•  picie soku z cytryny lub limonki, bogatego w witaminę C jest pomocne w usuwaniu kamieni migdałkowych.

Należy pamiętać, że wiele kamieni migdałkowych, zwłaszcza tych, które nie dają objawów, nie wymaga chirurgicznego leczenia.

Choć powikłania kamieni migdałkowych należą do rzadkości, są one możliwe. Jednym z najpoważniejszych to zakażenie migdałków zwane ropniem. Ponadto duże kamienie migdałowe mogą uszkadzać normalną tkankę migdałków, doprowadzając do ich znacznego obrzęku, zapalenia i zakażenia.

Jeśli odczuwasz dolegliwości związane z kamieniami migdałkowymi, zgłoś się do laryngologa. Pomoże on uporać się z nieświeżym oddechem, bólem oraz dobierze odpowiednie leczenie do twoich potrzeb. Może się także okazać, że objawy są przyczyną innej choroby, dlatego najlepiej ją zdiagnozować, wykonując badania pod okiem lekarza.

Najlepszą metodą leczniczą jest zapobieganie pojawianiu się kamieni migdałkowych poprzez zachowanie odpowiedniej higieny jamy ustnej i zmianę nawyków żywieniowych.