Pomysłodawcą jogi śmiechu jest indyjski lekarz Madan Kataria. Wychodząc z założenia, że śmiech ma szeroki wachlarz właściwości terapeutycznych, w 1995 r. zaczął organizować sesje opowiadania dowcipów. Niektóre okazywały się nietaktowne, a pomysły wyczerpywały się nazbyt szybko, więc Kataria postanowił namawiać uczestników swoich spotkań, by udawali, że się śmieją. Swój pomysł oparł na tezie, że śmiech wymuszony ma takie same fizjologiczne i psychologiczne efekty, jak spontaniczny. Zaproponowane ćwiczenie przynosiło pozytywne rezultaty. Co więcej, przeradzało się zwykle w sesje szczerego śmiechu. Doktor Kataria rozwinął i szeroko spopularyzował swoją metodę. W Polsce pionierem i propagatorem jogi śmiechu jest jego uczeń, socjolog Piotr Bielski.

Na czym polega joga śmiechu?

Joga śmiechu polega na grupowym śmiechu bez powodu. Metodzie tej przyświeca myśl, że można stać się szczęśliwym człowiekiem, zachowując się jak osoba szczęśliwa. Hasyayoga ma niewiele wspólnego z jogą klasyczną, bazującą na asanach, kontemplacji. Niemniej metoda ta czerpie z technik jogi (np. ćwiczeń oddechowych) i służy niektórym spośród jej celów – poprawie kondycji, pozbyciu się napięć, oczyszczeniu umysłu.

Joga śmiechu ma charakter dziecięcej zabawy. To prosta aktywność ruchowa, która nie wymaga przygotowania ani wysokiej sprawności fizycznej. Wywołaniu śmiechu sprzyja kontakt z innymi ludźmi. Dzięki odpowiednim ćwiczeniom oraz obecności grupy śmiech wymuszony zwykle przekształca się w szczery i zaraźliwy. W uczestnikach zajęć wyzwala się pozytywna energia, która ma zbawienny wpływ na wszystkie aspekty ich życia.

Czym różni się ciało jogina od ciała zwykłego człowieka? Dowiesz się tego z naszego filmu

Joga śmiechu – ćwiczenia

Sesja jogi śmiechu może trwać od 20 do 60 minut. Pierwszym etapem jest zwykle przedstawienie zasad i celu zajęć, które mogą początkowo wzbudzać zmieszanie czy opór osób uczestniczących w nich po raz pierwszy. Zadaniem trenera jest wprowadzenie grupy w atmosferę warsztatu tak, by każdy mógł z niego optymalnie skorzystać. Zajęcia jogi śmiechu składają się z:

• ćwiczeń rozgrzewających, ułatwiających uczestnikom nawiązanie kontaktu,

• elementów tańca czy śpiewu,

• zaczerpniętych z jogi ćwiczeń rozciągających i oddechowych,

• tzw. ćwiczeń śmiechowych, czyli stymulujących śmiech (np. udawanie zwierząt),

• ćwiczeń relaksacyjnych, zamykających sesję.

Celem sesji jest jak najdłuższe praktykowanie głośnego, głębokiego śmiechu. W czasie zajęć uczestnicy powinni utrzymywać kontakt wzrokowy. Atmosferę podgrzewają wspólne okrzyki, oklaski. W przypadku dłuższego spotkania może odbyć się także tzw. coaching radości. Uczestnicy rozmawiają wówczas o tym, jak wprowadzić w codzienne życie więcej śmiechu i pogody ducha.

Co daje joga śmiechu?

Efekty jogi śmiechu – według jej propagatorów – obserwować można w kilku obszarach: zdrowotnym, duchowym, rozwojowym i społecznym. Są one następstwem fizjologicznych zmian, jakie zachodzą w organizmie pod wpływem śmiania się, a także konsekwencją przebywania w grupie, przełamywania własnych ograniczeń. Śmiech wpływa korzystnie na fizyczną kondycję i samopoczucie, ponieważ:

• rozluźnia napięte mięśnie, poszerza naczynia krwionośne,

• umożliwia silne dotlenienie organizmu i lepsze odżywienie komórek ciała,

• pobudza wydzielanie endorfin, a zmniejsza poziom adrenaliny i kortyzolu,

• wzmacnia układ odpornościowy, stymulując produkcję limfocytów,

• angażuje wiele mięśni, podobnie jak przy aktywności ruchowej, przez co m.in. przyspiesza przemianę materii,

• wykazuje działanie przeciwbólowe,

• stanowi doskonały masaż mięśni twarzy, oddziałując pozytywnie na jej wygląd.

Płynące z zajęć jogi śmiechu korzyści mają jednak dotyczyć przede wszystkim sfery ducha i służyć osobistemu rozwojowi. Śmiech skutecznie redukuje stres, pozwala wyrzucić z siebie tłumione emocje. Zwiększa poziom energii i motywacji do działania, podnosi nastrój, ułatwia optymistyczne spojrzenia na rzeczywistość. Trening uczy bezwarunkowej radości. Sprawia, że łatwiej jest roześmiać się na co dzień, często w obliczu trudnych czy irytujących sytuacji, które normalnie powodowałyby pogorszenie samopoczucia. Innymi słowy, pozwala zachować pogodę ducha mimo przeciwności losu.

Wśród zalet jogi śmiechu wymienia się także jej funkcje integracyjne. Zajęcia łączą ludzi, uczą otwartości na innych, okazywania sobie serdeczności. Pogłębiają kompetencje społeczne – ułatwiają nawiązywanie kontaktów, rozwijają zdolność współdziałania, umiejętność dzielenia się szczęściem.

Komu służą ćwiczenia jogi śmiechu?

Z pozytywnego oddziaływania śmiechu skorzystać mogą zarówno osoby szukające sposobu na radzenie sobie ze smutkiem i stresem, jak i zdeklarowani optymiści, którzy pragną nauczyć się dzielenia swoją energią z innymi. Joga śmiechu często prowadzona jest w formie otwartych zajęć, do których dołączyć może każdy zainteresowany. Ponieważ trening wskazany jest niemal dla każdego (odradza się go jedynie w przypadku niektórych schorzeń, np. padaczki, przepuklin, chorób serca), warsztaty organizuje się w szkołach, firmach, centrach zdrowia czy domach pomocy społecznej.

Skuteczność jogi śmiechu

Joga śmiechu jak dotąd nie stała się przedmiotem wielu naukowych badań. Istnieją jednak doniesienia (m.in. ze strony badaczy Towarzystwa Królewskiego w Londynie), że Hasyayoga może wpływać korzystnie na układ krążenia, podnosić próg bólu, poprawiać samopoczucie osób zmagających się z depresją. Niewątpliwie idea jogi śmiechu wpisuje się w trendy współczesnej psychoterapii. Coraz częściej odchodzi się bowiem od analizowania problemów i ich źródeł na rzecz wzmacniania jednostki treningiem przystosowawczych, pozytywnych zachowań.

Air joga, czyli co? Dowiesz się tego z naszego filmu