Optymalny antybiotyk na kiłę stanowi penicylina, jednak w przypadku uczulenia na lek dobierane są alternatywne środki. Szczególnej uwagi medycznej wymagają kobiety ciężarne. W kurację zakażonej matki angażują się lekarze specjaliści. Kiła u ciężarnej zwiększa ryzyko powikłań ciążowych i sprzyja rozwojowi przewlekłej kiły wrodzonej u dziecka.

Kiła – leczenie

W takiej chorobie jak kiła, tj. bakteryjnej, przenoszonej droga płciową, leczenie to przede wszystkim farmakoterapia z wykorzystaniem antybiotyków, najczęściej penicyliny podawanej domięśniowo lub dożylnie. Jeśli organizm nie toleruje tego typu środków, dobierany jest alternatywny lek na kiłę. Dawkowanie i długość kuracji zależy od stadium choroby. Objawy kiły nie są jednoznaczne, dlatego do rozpoznania schorzenia niezbędne jest wykonanie szczegółowych badań laboratoryjnych pod kątem obecności krętka bladego. Materiał do diagnostyki pobierany jest z wydzieliny owrzodzenia lub ze zmian skórnych przebiegających z ubytkami naskórka. Materiałem może być też krew i płyn mózgowo-rdzeniowy. Choroba charakteryzuje się szerokim zróżnicowaniem klinicznym: od miejscowych zmian narządów płciowych poprzez ogólne osłabienie i apatię aż po dolegliwości błony śluzowej gardła i oczu oraz owrzodzenia dłoni i deformacje twarzy. Pacjenci poddawani są licznym dodatkowym badaniom w kierunku zakażenia innymi patogenami przenoszonymi wenerycznie, takimi jak HIV, a także badaniom neurologicznym, okulistycznym, laryngologicznym i serologicznym przy podejrzeniu kiły zajmującej ośrodkowy układ nerwowy oraz sercowo-naczyniowej. Leczeniu sprzyjają opracowane wytyczne dotyczące dawkowania leków dostosowanego do rodzaju i fazy choroby. Ponadto kuracja schorzenia jest obowiązkowa i całkowicie bezpłatna bez względu na to, czy pacjent ma ubezpieczenie, czy nie. Przepisem regulującym tę zasadę jest „Ustawa o zapobieganiu i zwalczaniu chorób zakaźnych, Art. 40”.

Jak wygląda leczenie kiły?

Najbardziej skuteczny i powszechnie wykorzystywany antybiotyk na kiłę to penicylina. W zależności od kraju stosuje się inne odmiany preparatu. Przykładowo, w Polsce standardem jest penicylina prokainowa, która dodatkowo łagodzi dolegliwości bólowe. Jeśli wystąpią reakcje alergiczne, dobiera się leki z tej samej grupy, ale o innym składzie. Do niszczenia bakterii odpowiedzialnych za rozwój choroby wykorzystuje się także m.in. tetracyklinę, erytromycynę, doksycyklinę. Leczenie kiły wczesnej penicyliną prokainową obejmuje dawkowanie 2,4 mln j. domięśniowo w jednej iniekcji albo w dwóch po 1,2 mln j. (w każdy pośladek jednorazowo). W przypadku alergii zwykle podaje się azytromycynę po 2 g na dobę, doustnie. Terapia na tym etapie trwa ok. 20 dni. Z kolei leczenie kiły późnej wymaga podawania większych dawek leków i niemal 30 dni stosowania. Kuracja antybakteryjna zwykle odbywa się ambulatoryjnie i nie wymaga hospitalizacji. Szpitalne leczenie choroby odbywa się w przypadku kiły układu nerwowego, w której przebiegu pacjent wymaga specjalnej odmiany penicyliny podawanej dożylnie, zwykle po 600 000 mln j. 4 razy na dobę. Po agresywnej kuracji i wyjściu ze szpitala zmniejsza się dawkowanie, a antybiotyk na kiłę podawany jest domięśniowo. Specjalnego dawkowania wymagają osoby z wirusem HIV oraz kobiety w ciąży.

Leczenie kiły w ciąży

Leczenie kiły w ciąży jest konieczne, aby uchronić matkę przed poronieniem, a dziecko przed śmiercią lub kiłą wrodzoną. U większości płodów infekcja występuje po 20. tygodniu, a wczesne leczenie pozwala uniknąć groźnych powikłań. Antybiotyki na kiłę w ciąży są bezpieczne, podobnie jak kamienie piersią, gdyż choroba nie jest przenoszona przez pokarm. Dawkowanie jest takie jak w przypadku leczenia pacjentów we wczesnej fazie choroby. Po iniekcjach ciężarna pacjentka powinna być pod obserwacją medyczną ok. 30 minut.

Gdzie się zgłosić na leczenie?

W przypadku pojawienia się niepokojących objawów lub kontaktu płciowego z osobą zakażoną bakterią krętka bladego należy możliwie szybko zgłosić się do lekarza rodzinnego, który przeprowadzi testy fizykalne i zleci podstawowe badania laboratoryjne. Kobiety w ciąży powinny dodatkowo udać się na konsultację do ginekologa, który ustali sposób leczenia. W opiece nad ciężarną pomocna może być także położna. Również mężczyznom zaleca się wizytę u specjalisty urologa. Najważniejsze w terapii jest przejście pełnego cyklu leczenia, w innym przypadku istnieje duże ryzyko niewyleczenia kiły. W zależności od rodzaju choroby zaangażowani są różni specjaliści, np. neurolog czy otolaryngolog. Wszystkie przypadki kiły wrodzonej muszą zostać zgłoszone do państwowego inspektoratu sanitarnego. W razie naruszenia ustawy o leczeniu chorób zakaźnych pacjent powinien powiadomić najbliższą stację sanitarno-epidemiologiczną.

Zobacz film: Jak leczyć kiłę?

Bibliografia:

1. Jaier M., Europejskie zalecenia diagnostyczne i lecznicze dotyczące kiły 2014, „Przegląd Dermatologiczny” 2015, nr 102.

2. Wojdała E., Kiła, Lublin 2018.

3. Ustawa o zapobieganiu i zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, z dn. 5 grudnia 2008 r., Dz. U. 2008 Nr 234 poz. 1570.