Ból głowy to niespecyficzny i subiektywny objaw. Odczuwany jest na powierzchni skóry głowy i we wnętrzu czaszki w wyniku podrażnienia struktur zewnątrz oraz wewnątrzczaszkowych. Ból głowy z lewej strony może mieć różne podłoże. Niekiedy jest objawem towarzyszącym innym chorobom, takim jak choroby laryngologiczne, okulistyczne, reumatyczne czy nadciśnienie tętnicze.
Ból oka i głowy z lewej strony – zespół Sjaastada
Ból oka i głowy z lewej strony może stanowić objaw zespołu Sjaastada, znanego częściej pod nazwą przewlekła napadowa hemikrania. Chorobę po raz pierwszy opisali w 1974 r. Sjaastad i Spierings. Jest to rzadka postać samoistnego silnego bólu głowy, który promieniuje do karku i ramienia. Zlokalizowany jest w okolicy okołooczodołowej i czołowo-skroniowej. Dolegliwości pojawiają się w formie napadowego połowiczego bólu głowy o dużej częstotliwości w ciągu dnia (przeciętnie 5–40 napadów) i stosunkowo krótkim czasem trwania jednego napadu (od 2 do 45 minut, średnio 15 minut).
Napadom towarzyszą: przekrwienie spojówek, łzawienie, obrzęk powiek, uczucie zatkania przewodu nosowego, zwężenie szpary powiekowej, nudności i wymioty oraz światłowstręt. Szacuje się, iż na zespół Sjaastada cierpi około 0,0005–0,002% ludności. Choroba częściej dotyka płci żeńskiej. Najczęściej ujawnia się między 20 a 30 rokiem życia. Leczenie opiera się na farmakoterapii. Zaleca się stosowanie indometacyny (lek z grupy niesterydowych leków przeciwzapalnych) dwa razy dziennie doustnie w dawkach 50–100 mg.
Ból głowy i oka po lewej stronie – klasterowy ból głowy
Ból lewej strony głowy i oka może być przyczyną klasterowego bólu głowy. Dolegliwość znana jest też pod nazwą choroba Hortona czy ból histaminowy. To rzadkie i napadowe schorzenie, w którym ból głowy jest niezwykle silny. Może rozpocząć się w każdym wieku, lecz większość chorych stanowią osoby młode i w średnim wieku. Częściej dotyczy mężczyzn. Dokładna częstość występowania klasterowego bólu głowy nie jest znana. Napady bólu występują okresowo i powracają o tej samej porze roku. Trwają zwykle 4–16 tygodni (zazwyczaj 8 tygodni). Ich długość jest różna – od kilku, kilkunastu minut do nawet 3 godzin. W ciągu doby występuje do 8 napadów.
Zobacz także: Ból głowy z prawej strony – jakie mogą być jego przyczyny?
Ból zlokalizowany jest w okolicy oczodołów, czoła i skroni. Może promieniować do szczęki, karku i ramienia. Towarzyszą mu objawy autonomiczne, takie jak łzawienie, zaczerwienienie oka, objaw Hornera (zapadnięta gałka oczna, zwężona szpara powiekowa, zwężona źrenica), pocenie twarzy, wyciek surowiczy z nosa, niepokój, pobudzenie ruchowe. Ból określany jest jako kłujący, świdrujący, palący. W leczeniu stosuje się farmakoterapię. Choremu zaleca się wdychanie czystego tlenu (przez 20 min w wyprostowanej pozycji siedzącej). Podaje mu się kwas walproinowy, werapamil, tryptany, glikokortykosteroidy i węglan litu. Rzadkością jest leczenie chirurgiczne i naświetlanie promieniowaniem gamma.
Przyczyny bólu głowy z lewej strony o podłożu neurologicznym
Ból lewej części głowy może mieć podłoże neurologiczne. W tym przypadku wymienia się dwa charakterystyczne schorzenia – neuralgia nerwu trójdzielnego i neuralgia Arnolda.
Neuralgia nerwu trójdzielnego to bardzo rzadkie schorzenie. Szacuje się, iż cierpi na nie 1:15000 osób. Występuje częściej u kobiet. Objawia się silnymi napadowymi bólami jednej strony twarzy, które trwają 1–2 minuty i powtarzają się kilka razy dziennie (czasem nawet 40 razy). Ból pojawia się samoistnie lub w wyniku podrażnienia tzw. stref spustowych. Może stanowić objaw kliniczny depresji maskowanej. W jego leczeniu stosuje się farmakoterapię. Choremu podaje się karbamazepinę, klonazepam, okskarbazepinę, kwas walproinowy, fenytoinę, topiramat, lamotryginę, gabapentynę i leki przeciwdepresyjne. Korzystne efekty przynosi leczenie operacyjne. Niekiedy stosuje się radioterapię promieniami gamma.
Zobacz także: Ból głowy z przodu czoła, po lewej stronie lub nad oczami – jakie może mieć przyczyny?
Ból głowy z tyłu z lewej strony może oznaczać neuralgię Arnolda, która dotyczy nerwu zlokalizowanego w wyższej części karku z lewej (a niekiedy prawej) strony, który biegnie przez czubek głowy po brew. Dolegliwość ma charakter stały z okresowymi napadowymi zaostrzeniami. Towarzyszą jej nudności, zaburzenia wzroku, światłowstręt, szum w uszach, wrażliwość na dotyk, drętwienie powłok głowy, dyskomfort podczas ruchów szyją. Za rozwój choroby odpowiada uraz nerwu, który wynika z długotrwale działającego silnego stresora lub jest spowodowany urazem kręgosłupa, przeżytą traumą, chorobą nowotworową, cukrzycą, podagrą, przewlekłym napięciem mięśni karku. Niekiedy towarzyszą dolegliwościom objawy mielopatii. Chory z neuralgią potyliczną często potrafi wskazać wrażliwy punkt, którego uciśnięcie wyzwala ból (objaw Tinela). W terapii neuralgii Arnolda stosuje się unieruchomienie, ciepłe okłady i farmakoterapię. Choremu podaje się leki przeciwbólowe, przeciwdepresyjne i sterydy. Bywa iż rozwiązaniem dokuczliwych dolegliwości jest leczenie chirurgiczne.
Bibliografia:
1. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne. Przyczyny, rozpoznanie i leczenie, tom II, Kraków, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2005.
2. Sawrasewicz-Rybak M., Chronic paroxysmal hemicrania, „Wiadomości Lekarskie”, 1999, 52(1–2), s. 56–60.
3. Sarlani E., Schwartz A.H., Greenspan J.D., Grace E.G., Chronic paroxysmal hemicrania: a case report and review of the literature, “Journal of Orofacial Pain”, 2003, 17(1), s. 74–8.
4. Szczeklik A., Gajewski P., Interna Szczeklika 2017, Kraków, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2017.
5. Malec-Milewska M., Woroń J., Kompendium leczenia bólu, Warszawa, Medical Education, 2012.
6. Turowski K., Occipital neuralgia, “Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin – Polonia Sectio D”, 2005, LX(XVI), s. 249–249.
7. May A., Cluster headache: pathogenesis, diagnosis, and management, “Lancet”, 2005, 366, s. 843–855.
8. Kozubski W., Liberski P.P., Neurologia. Podręcznik dla studentów medycyny, Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2006.
9. Krzemińska S., Co boli kiedy boli głowa?, http://www.aptekamedia.pl/files/UserFiles/file/2012/11/bol%20glowy.pdf