Objawy guzów mózgu bywają rozmaite, ale nasz niepokój powinny wzbudzić m.in. długotrwałe bóle głowy, poranne nudności i zaburzenia widzenia, a także wszelkie objawy neurologiczne – zaburzenia mowy (afazja), zaburzenia koordynacji (ataksja), zmiany osobowości, zaburzenia hormonalne, napady padaczkowe a nawet utrata węchu. Nieznane są dokładne przyczyny guzów mózgu – najczęściej wymienia się obciążenie rodzinne, narażenie na promieniowanie czy wady genetyczne.

Wokół tego nowotworu narosło wiele, często niesłusznych mitów, budzi on również ogromny strach, jako jeden z najgorzej rokujących i najtrudniej leczonych typów nowotworu. Dość długo do dyspozycji lekarzy pozostawała wyłącznie jedna droga - interwencja chirurgiczna, po której następowała chemio- i radioterapia. Jednak współczesna medycyna oferuje kilka opcji leczenia, które jeszcze kilkanaście lat temu były niedostępne dla pacjentów.

Jak wygląda leczenie guza mózgu? Odpowiedź znajdziesz w filmie:

Protonoterapia

Radioterapia protonowa, popularnie zwana protonoterapią, jako teoretyczna koncepcja pojawiła się już w 1946 r., i jest stosowana od lat 60 XX w. Kraje takie jak USA i Japonia posiadają wysoko wyspecjalizowane ośrodki stosujące protonoterapię, ale również w Europie jest ich coraz więcej. U naszych południowych sąsiadów działa Proton Therapy Center w czeskiej Pradze, poza tym ośrodki oferujące tą metodę znajdują się między innymi w Berlinie i Monachium.

W Polsce działa, zbudowany w 2015 roku w Bronowicach pod Krakowem, Centrum Cyklotronowe, w którym oferowane jest m.in. refundowane leczenie glejaków 1 i 2 stopnia.

Protonoterapia może być stosowana w leczeniu guzów mózgu głównie ze względu na swoją precyzję. Pozwala na skoncentrowanie wiązki protonów na wybranym fragmencie tkanki wewnątrz ciała, nie niszcząc przy tym okolicznych tkanek, pozwala zawęzić pole promieniowania i zminimalizować uszkodzenia. Jednak wciąż nie jest to terapia uniwersalna.

Immunoterapia

To metoda, która w przeciwieństwie do tradycyjnej chemioterapii, nie wyniszcza komórek rakowych bezpośrednio za pomocą toksyn, ale odbudowuje odporność układu immunologicznego - naturalną siłę obronną organizmu.

Pierwsze badania łączące układ odpornościowy z nowotworami pojawiały się już w XIX w, ale dopiero w XXI w. zatwierdzone zostały pierwsze leki immunoonkologiczne. W 2018 roku Komitet Noblowski uhonorował prof. Jamesa P. Allisona z USA oraz Tasuku Honjo z Japonii nagrodą w dziedzinie medycyny za rozwój immunoonkologii. Immunoterapia w wielu typach nowotworów jest już zatwierdzoną metodą, stosowaną, również w Polsce, np. w przypadkach czerniaka, niedrobnokomórkowego raka płuca, raka nerki oraz chłoniaka Hodgkina.

Natomiast immunoterapia złośliwych guzów mózgu to wciąż obszar intensywnych badań klinicznych, które dają nadzieję na większe szanse wyleczenia. W ramach immunoterapii badane są m.in. szczepionki antyrakowe, inhibitory punktów kontrolnych czy wirusy onkolityczne.

Badania kliniczne są aktualnie dostępne poza granicami kraju, metoda jest dostępna również komercyjnie, m.in. w wyspecjalizowanym ośrodku w Kolonii. Należy pamiętać, że immunoterapia nowotworów mózgu jest wciąż metodą eksperymentalną.

Jak nowoczesna technologia pomaga w walce z nowotworami? Dowiesz się tego z filmu:

Inne terapie eksperymentalne

Istnieją inne metody leczenia, w różnych stopniach badań i zaawansowania, które w połączeniu z dotychczasowym opcjami medycznymi mogą okazać się szansą dla pacjentów z nowotworami mózgu.

Jedną z nich jest niemiecka terapia NanoTherm – stosowana pojedynczo lub łączona z chemioterapią i/lub radioterapią, polega na wstrzyknięciu do guza płynu o właściwościach magnetycznych, który następnie jest rozgrzewany. Pod wpływem ciepła komórki nowotworowe są niszczone lub osłabiane co wzmacnia skuteczność klasycznych metod. Wciąż trwają badania nad tą metodą, niedługo będzie dostępna również dla polskich pacjentów w ośrodku w Lublinie.

Kolejną opcję daje amerykański wynalazek – urządzenie Optune, które pozwala na wydłużenie czasu życia z chorobą. Niewielkie, przenośne urządzenie emituje pole magnetyczne, które zaburza proces dzielenia się komórek nowotworowych. Choć urządzenie nie leczy raka, to w badaniach klinicznych wykazano, że pozwala przedłużyć czas życia z chorobą. Metoda została zatwierdzona przez Amerykańską Agencję Żywności i Leków (FDA.)

Alternatywne metody leczenia raka. Czy są bezpieczne?

W natłoku informacji, w stresującej sytuacji, pełnej strachu i niepewności, ciężko odnaleźć wiarygodne, sprawdzone informacje. Szukając wiedzy na własną rękę można spotkać wiele różnych doniesień o „cudownych metodach” alternatywnych. Wszelkie decyzje o podejmowanej terapii należy konsultować z lekarzem. Warto sięgać do sprawdzonych źródeł wiedzy, portali towarzystw naukowych, stowarzyszeń i organizacji pacjenckich.

Fundacja Alivia wspiera pacjentów onkologicznych – sprawdź, jak możesz pomóc!

Źródła:

• Marcin Śniadecki “Kryteria rozpoznawania i wczesne objawy chorób nowotworowych”, Via Medica, Gdańsk 2015.

• onkologia.zalecenia.med.pl/pdf/PTOK_2013_02_Nowotwory%20OUN.pdf

• https://www.novocure.com/novocure-receives-fda-approval-for-second-generation-optune-system/

• https://www.magforce.com/en/studien/uebersicht.html

• https://www.esmo.org/content/download/102703/1814228/file/PL-Glejak-Poradnik-dla-Pacjento%CC%81w.pdf

• https://immuno-onkologia.pl/nagroda-nobla-immunoterapia/

• https://www.alivia.org.pl/wiedza-o-raku/radioterapia-protonowa-na-czym-polega-i-dla-kogo-jest-przeznaczona/