Grzybica pochwy wywołana jest w większości przypadków przez chorobotwórcze drożdżaki z rodzaju Candida, głównie Candida albicans, które występują w obrębie naturalnej mikroflory pochwy. Drożdżaki te wywołują chorobę, która w nomenklaturze medycznej nosi nazwę kandydoza. Grzybica pochwy atakuje, gdy dochodzi do zachwiania naturalnej flory bakteryjnej stanowiącej barierę ochronną. W grzybicy pochwy stosuje się domowe sposoby leczenia, które uzupełniają terapię specjalistyczną.

Grzybica pochwy

Zidentyfikowano około 200 szczepów Candida albicans zdolnych do kolonizacji narządu płciowego. Grzybica pochwy i sromu występuje u 20–25% kobiet w wieku rozrodczym. Szacuje się, iż 3/4 kobiet przynajmniej raz w życiu doświadczyło grzybiczego zapalenia pochwy, zaś u 5–8% kobiet zostanie rozpoznana nawrotowa postać schorzenia. W większości przypadków jest to zakażenie o charakterze endogennym drożdżakami, które pochodzą z dolnego odcinka przewodu pokarmowego, jako konsekwencja transmisji grzybów do pochwy. Kobiety ciężarne są szczególnie narażone na infekcje ze względu na zmiany w gospodarce hormonalnej, spadek odporności, zaburzenia naturalnej mikroflory pochwy oraz zaburzenia tolerancji glukozy.

Nie tylko domowe sposoby leczenia grzybicy pochwy

Domowe sposoby leczenia grzybicy pochwy stanowią formę wspomagającą dla leczenia specjalistycznego, opierającego się na farmakoterapii. Nie mogą być podstawową formą leczenia. Chorym na grzybicę pochwy zaleca się środki przeciwgrzybiczne o miejscowym stosowaniu – leki dopochwowe, globulki, maści, kremy, które mogą wywołać podrażnienie i pieczenie w miejscu aplikacji, albo leki doustne, które z kolei mogą odpowiadać za nudności, bólu brzucha, wymioty i bóle głowy. W profilaktyce nawracających grzybiczych zakażeń wartościowym uzupełnieniem wydają się być także preparaty dopochwowe zawierające kwas hialuronowy. Powoduje on naturalną aktywację mechanizmów przeciwzapalnych organizmu, prowadząc do regeneracji uszkodzonego nabłonka pochwy.

Jak wygląda grzybica pochwy w ciąży? Jakie leczenie się wtedy stosuje? Zobacz film: 

Domowe sposoby na pielęgnację miejsc intymnych podczas grzybicy pochwy

Domowe sposoby na grzybicę pochwy w pierwszej kolejności opierają się na przestrzeganiu zasad higieny osobistej i częstej zmianie bielizny. Do osuszania miejsc intymnych należy używać osobnego ręcznika. W drogeriach i aptekach jest duży wybór płynów przeznaczonych do higieny intymnej, zawierających w składzie pałeczki kwasu mlekowego. Należy zrezygnować ze stosowania myjek czy gąbek, które mogą być źródłem grzybów. Najlepiej zakładać przewiewną, bawełnianą bieliznę. Należy unikać majtek wykonanych z poliestru, gdyż nie przepuszcza on powietrza. Nie zaleca się zakładania rajstop i obcisłych spodni. Niewskazane jest uczęszczanie podczas grzybicy na basen czy saunę. Kobiety chore, które mają menstruację, powinny używać podpasek lub tamponów bawełnianych, a nie tych wykonanych ze sztucznych włókien. 

Pozytywne efekty przynosi zażywanie probiotyków, które zawierają drobnoustroje poprawiające lub przywracające równowagę w biocenozie mikroflory pochwy. Najlepiej sprawdzają się środki zawierające szczep Lactobacillus, który wykazuje cechy podobne do prawidłowej flory pochwy. Najczęściej mają postać preparatów dopochwowych lub doustnych. Przywrócenie równowagi mikrobiologicznej wydaje się być niezbędnym elementem profilaktyki i leczenia nawrotowych zapaleń pochwy.

Leczenie grzybicy pochwy – domowe sposoby

Domowe sposoby na wyleczenie grzybicy pochwy to stosowanie częstych podmywań lub półkąpieli z dodatkiem ziół. Doskonale sprawdza się nagietek – jednorazowo używa się 50 g suszonego lub 4 kopiaste garście świeżej rośliny. Z kolei w celu obmywania daje się jedną kopiastą łyżę stołową ziela na 1/2 l wody. Korzystne działanie ma także napar z krwawnika stosowany do półkąpieli – około 100 g krwawnika (całe ziele) zalewa się zimną wodą i odstawia na noc, a następnego dnia napar doprowadza się do wrzenia i dodaje do kąpieli. Skutecznymi ziołami w walce z grzybicą są także rumianek, szałwia i liść pokrzywy. Pozytywne efekty przynosi ocet jabłkowy, który stosuje się do podmywania lub kąpieli (0,5 l octu dodaje się do kąpieli, która nie powinna trwać dłużej niż 15 minut). Produkt ten można także rozcieńczyć z wodą w proporcji 1:4 i w tak przygotowanym roztworze należy zamoczyć tampon, który potem wkłada się do pochwy na kwadrans.

Nie bez znaczenia jest sposób odżywiania. Kobiety zmagające się z grzybicą pochwy powinny wprowadzić tzw. candida dietę. Jest to dieta przeciwgrzybicza, która obejmuje zalecenia dietetyczne uwzględniające głównie eliminację cukrów prostych, drożdży i antygenów grzybów. Należy pamiętać także o odpowiednim nawodnieniu organizmu. Zaleca się, aby dobowe spożycie płynów wynosiło około 2 l. Domowe sposoby w walce z grzybicą pochwy stanowią:

• herbata z kolendry – łyżkę ziaren należy prażyć przez 2–3 minuty na suchej patelni, następnie przekłada się je do miski i zalewa 2 szklankami przegotowanej wody; miksturę należy parzyć pod przykryciem przez 15 minut; tak przygotowaną herbatę zaleca się pić po szklance 2 razy dziennie przez około 2 tygodnie;
  
• przemywanie okolic intymnych rozcieńczonymi w wodzie produktami, takimi jak: soda spożywcza, woda utleniona, olejek z drzewa herbacianego, olejek z oregano, sok z aloesu.
  

Rozwiązania te pomagają regulować pH pochwy, działają łagodząco, przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybiczo.

Bibliografia:

1. Haberek M., Mierzyński R., Leszczyńska-Gorzelak B., Oleszczuk J., Kandydoza pochwy i sromu, „Zakażenia”, 2007, 7(2), s. 78–81.

2. Machalski T., Der J., Sikora J., Kandydoza pochwy u ciężarnych, „Mikologia Lekarska”, 2006, 13(3), s. 185–186.

3. Perenc M., Zakażenia grzybicze pochwy i sromu w praktyce lekarza rodzinnego, „Lekarz Rodzinny”, 2007, 12(3), s. 316–322.

4. Kotarski J., Drews K., Maleszka R. i wsp., Stanowisko zespołu ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w sprawie leczenia ostrego i nawrotowego grzybiczego zapalenia pochwy i sromu – stan wiedzy na 2008 rok, „Ginekologia Polska”, 2008, 79, s. 638–652.

5. Paczkowska I., Wójtowicz A., Malm A., Wybrane aspekty farmakoterapii kandydoz, „Farmacja Polska”, 2010, 66(8), s. 539–543.

6. Trebon M., APTEKA PANA BOGA. Porady i praktyka stosowania ziół leczniczych, Warszawa, Ex Libris, 2011.

7. Gałęcka M., Szachta P., Nawrotowe grzybice i bakteryjne zapalenia pochwy – charakterystyka przyczyn oraz możliwości terapeutycznych i profilaktycznych, „Forum Zakażeń”, 2013, 4(2), s. 121–125.