Diafragma, zwana też kapturkiem dopochwowym, bardzo często bywa mylona z kapturkiem naszyjkowym, ponieważ są to antykoncepcyjne środki dla kobiet charakteryzujące się bardzo podobnym mechanizmem działania. Gumowe krążki wprowadza się do pochwy przed stosunkiem seksualnym. Różnica polega na tym, że kapturek naszyjkowy jest trochę mniejszy niż diafragma, nakłada się go na szyjkę macicy, do której powinien ściśle przylegać. Natomiast diafragma ma większą powierzchnię, ponieważ umieszcza się ją między szyjką macicy a spojeniem łonowym.

Diafragma – co to jest

Diafragma, określana też czasami jako błona dopochwowa, to ciekawe rozwiązanie dla kobiet, które z różnych powodów nie mogą stosować innych metod antykoncepcji, zwłaszcza środków hormonalnych, uchodzących za najskuteczniejsze.

Kapturek dopochwowy jest to membrana, wykonana zwykle z silikonu, bardzo cienka i niewyczuwalna podczas stosunku seksualnego. Elastyczna krawędź zapewnia jej stabilność, a także ułatwia wprowadzenie do pochwy. Brzeg jest wzmocniony podatnym na wyginanie metalowym pierścieniem. Specjalne wgłębienie pomaga zaś w późniejszym usunięciu diafragmy.

Rozmiar kapturka dopochwowego powinien zostać dopasowany w czasie konsultacji z ginekologiem, dzięki czemu zmniejszymy ryzyko „nieszczelności” diafragmy. Choć nawet wtedy nie będzie ona w pełni skutecznym środkiem antykoncepcyjnym, ponieważ zawsze istnieje ryzyko, że nie osłoni całkowicie szyjki macicy. Dlatego diafragma powinna być stosowana razem środkiem plemnikobójczym, aplikowanym przed każdym stosunkiem płciowym w zagłębienie membrany oraz na zewnętrzną krawędź błony. Żel, zwykle wytwarzany na bazie kwasu mlekowego, ma kwaśny odczyn, tworzy w pochwie nieprzyjazne środowisko dla plemników i spowalnia ich ruchliwość.

Diafragma, ale również kapturek naszyjkowy, nie chronią przed chorobami przenoszonymi drogą płciową ani wirusem HIV. Jednak zmniejszają trochę ryzyko śródnabłonkowej neoplazji szyjki macicy, zapalenia narządów miednicy mniejszej, rzeżączki, rzęsistka czy chlamydii.

Diafragma – przeciwwskazania

Kapturek dopochwowy nie powinien być stosowany przez kobiety, które skarżą się na nawracające stany zapalne układu moczowego i pochwy, a także są uczulone na silikon czy gumę – stosowanie produktu może wówczas wywołać wstrząs toksyczny, czyli reakcję ogólnoustrojową objawiającą się m.in. obrzękiem (powiek, warg, języka, przełyku), spadkiem ciśnienia, przyśpieszonym biciem serca, osłabieniem, utratą przytomności, w skrajnych przypadkach prowadzącą nawet do śmierci.

Diafragma nie jest zalecana kobietom z osłabionym napięciem mięśni pochwy i krocza, wadami w budowie układu rozrodczego, np. przegrodą pochwy czy niewłaściwym ukształtowaniem tylnego brzegu spojenia łonowego. W takich przypadkach lepszym rozwiązaniem może okazać się kapturek naszyjkowy, mniejszy i lepiej dopasowujący się do szyjki macicy. Jego rozmiar, pasujący do specyfiki anatomicznej pochwy, również powinien dobrać ginekolog, ponieważ od tego zależy skuteczność środka.

Diafragma jest uznawana za metodę bardziej skuteczną od kapturka naszyjkowego, na co wpływa przede wszystkim równoczesne stosowanie środka plemnikobójczego. Poza tym nieumiejętnie założony kapturek naszyjkowy może zsunąć się z szyjki macicy. Dlatego skuteczność kapturka dopochwowego w skali Pearla, w zależności od doświadczenia w jego zakładaniu, jest szacowana na 4–10 (na tysiąc używających diafragmy kobiet 4–10 zachodzi w ciążę), podczas gdy w przypadku kapturka naszyjkowego ten wskaźnik wynosi 4–20.

Diafragma – stosowanie

Diafragma wymaga poświęcenie sporej ilości czasu, by nauczyć się ją odpowiednio zakładać i usuwać, co decyduje o skuteczności tej formy antykoncepcji. Błonę należy umieścić głęboko w pochwie, przykrywając szyjkę macicy, nie wcześniej niż 6 godzin przed stosunkiem seksualnym, pamiętając, by nanieść na nią środek plemnikobójczy. Nie można jej wyjmować przez przynajmniej 6 godzin po współżyciu, jednak trzeba to zrobić nie później niż przed 24 godziną od założenia (kapturek naszyjkowy można nosić dłużej, nawet 2 dni). Jeśli uprawiamy seks kilkakrotnie, w krótkim odstępie czasu, nie musimy wyjmować diafragmy, ale przed każdym zbliżeniem należy nałożyć porcję środka plemnikobójczego.

Tej samej błony dopochwowej można używać nawet 2 lata, pod warunkiem, że nie zmienił się rozmiar pochwy, na który wpływają wahania wagi ciała, a zwłaszcza przebyty poród. W takiej sytuacji konieczna jest wizyta u ginekologa, by ten sprawdził, czy diafragma nadal jest odpowiednio dopasowana.