Lanolina to surowiec wytwarzany przez owce, który chroni ich wełnę przed zamoczeniem. Od dawna wykorzystywany jest do pielęgnacji skóry, zapewnia jej natłuszczenie, oczyszczenie i wygładzenie. Wykazuje też pozytywny wpływ na włosy i paznokcie. Lanolinę znajduje się nawet w preparatach do pielęgnacji niemowląt. To częsty składnik płynów do prania i płukania, który usuwa zabrudzenia i zmiękcza materiał.
Co to jest lanolina?
Lanolina wywodzi się z języka łacińskiego od słowa lano ‘wełna’. To rodzaj wosku zwierzęcego, który otrzymuje się w wyniku czyszczenia owczej wełny. Stąd też zwyczajowo nazywana jest tłuszczopotem owczym. Wyodrębniana jest podczas prania wełny przed jej dalszym przerobem. Lanolina doskonale miesza się z większością surowców kosmetycznych, ułatwiając przy tym ich wprowadzenie do różnych receptur.
Lanolina topi się w temperaturze 36–42°C, w wyniku czego powstaje klarowna, ciemnożółta ciecz. W jej składzie znajdują się m.in. estry i poliestry wysokocząsteczkowych alkoholi i kwasów tłuszczowych, wolnych alkoholi i steroli. Lanolina dobrze wiąże wodę. Może wchłonąć jej dwukrotnie więcej niż sama waży. Tworzy wówczas stabilną emulsję. Płynna frakcja lanoliny nosi nazwę oleju lanolinowego. Pełni też rolę stabilizatora emulsji, czyli zapobiega rozwarstwianiu się faz w trakcie przechowywania produktu.
Jakie są rodzaje lanoliny?
Wyodrębnia się lanolinę bezwodną (z łac. Lanolinum anhydricum) i lanolinę uwodnioną (z łac. Lanolinum hydricum). W pierwszym przypadku chodzi o oczyszczony i odwodniony wosk. Lanolina bezwodna dzięki odpowiedniej obróbce nie wykazuje charakterystycznego zapachu i jest mniej żółta. To właśnie ta forma wykorzystywana jest w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym. Z kolei lanolina uwodniona zawiera 25–28% wody. Stosuje się ją przy wykonywaniu apretury (proces uszlachetniania materiałów, takich jak drewno czy tkaniny), konserwacji łodzi ze względu na działanie antykorozyjne, natłuszczaniu mechanizmów, produkcji prezerwatyw. Stanowi też składnik smarów narciarskich.
Gdzie można kupić i ile kosztuje bezwodna lanolina?
Czystą lanolinę można kupić w większości aptek i drogerii czy dzięki sprzedaży internetowej. Za opakowanie 250 g naturalnej i bez żadnych dodatków lanoliny zapłaci się około 35 zł.
Wykorzystanie lanoliny w kosmetyce
Lanolina w kosmetyce znalazła szerokie zastosowanie, w tym zarówno w preparatach przeznaczonych dorosłych, jak i dla małych dzieci (polecana przy pieluszkowym zapaleniu skóry u niemowląt). Ten wartościowy wosk znajduje się w składzie kosmetyków do pielęgnacji skóry, włosów i paznokci. Występuje w kremach do twarzy, balsamach do ciała, pomadkach i błyszczykach do ust, odżywkach i maskach na włosy, środkach do popękanej skóry na piętach, dezodorantach, mydłach.
Polecamy: Najczęstsze błędy popełniane podczas pielęgnacji twarzy
Wpływ lanoliny na skórę
Lanolina ma cechy zbliżone do naturalnej warstwy lipidowej skóry człowieka. Dzięki temu skutecznie uzupełnia braki lipidów. Jako substancja renatłuszczająca znajduje się w preparatach myjących. Doskonale zmiękcza naskórek, zmniejsza łuszczenie się skóry, łagodzi pęknięcia i zranienia. Wykazuje działanie oczyszczające, wygładzające i nawilżające. Wnikając w głąb skóry, normalizuje jej gospodarkę wodną. Tworzy na powierzchni skóry warstwę okluzyjną, która zapobiega nadmiernemu odparowywaniu wody z powierzchni. Zapobiega keratynizacji, czyli nadmiernemu narastaniu naskórka. Dzięki niej zawarte w preparatach substancje odżywcze i witaminy wnikają głębiej w skórę.
Wpływ lanoliny na włosy i paznokcie
Lanolinę z powodzeniem można stosować na włosy. Regeneruje i nawilża zniszczone kosmyki. Chroni przed zbyt szybką utratą koloru włosów farbowanych. Wygładza włosy i redukuje problem ich nadmiernego puszenia się. Polecana jest osobom o wysuszonych i rozdwajających się włosach. Mimo iż lanolina jest lepkim woskiem, to po nałożeniu nie przetłuszcza włosów i nadaje połysk. Chroni włosy przed niekorzystnych działaniem czynników zewnętrznych, wysoką temperaturą związaną z suszeniem albo szkodliwym efektem zabiegów fryzjerskich. Lanoliny używa się też do zmiękczania skórki przy paznokciach.
Polecamy: Jak przygotować naturalne maseczki na włosy? Jakie mają działanie?
Co zrobić, aby poprawić porost włosów? Odpowiedź znajdziesz w filmie:
Lanolina w przemyśle farmaceutycznym
Lanolina to częsty składnik preparatów do pielęgnacji brodawek kobiet karmiących piersią, które zmagają się z ich podrażnieniem. Ma postać maści o działaniu regenerującym, ochronnym, nawilżającym, natłuszczającym, łagodzącym. Pozostawia skórę miękką i jędrną. Za opakowanie 15 ml zapłaci się około 12 zł.
Lanolinę wykorzystuje przy produkcji opatrunków ze względu na przyspieszenie procesu gojenia ran i łagodzenia stanów zapalnych. Dodatkowo stosuje się ją w preparatach dla osób z atopowym zapaleniem skóry.
Lanolina a alergia
Lanolina powodowała niegdyś alergię. Podczas wstępnej obróbki wełny owczej wykorzystuje się detergenty, które mogą częściowo wnikać do wosku owczego. Na szczęście stosowane obecnie udoskonalone metody pozyskiwania wosku owczego zapobiegają takim sytuacjom.
Lanolina do prania
Lanolina to sprawdzony środek do prania. Doskonale nada się do czyszczenia mocno zabrudzonych materiałów. Stanowi częsty składnik płynów do prania i płukania. W sposób szczególny wskazana jest podczas prania wełnianej pościeli.