Wskaźnik pH moczu jest określany podczas badania ogólnego moczu. Pozwala on oznaczyć stan równowagi kwasowo-zasadowej w układzie moczowo-płciowym. Aby rozpoznać równowagę kwasowo-zasadową całego organizmu, bada się pH krwi. Na pH moczu mają wpływ różne infekcje układu moczowo-płciowego i odwrotnie – zmiana pH moczu może predysponować do chorób układu moczowo-płciowego, np. kamicy czy zakażeń.

Co oznacza pH moczu?

Skala pH w przypadku pH moczu standardowo określa odczyn zasadowy (>7), kwasowy (<7) oraz neutralny, czyli równy 7. Prawidłowy odczyn moczu mieści się w przedziale 4,5–8 pH. Najczęściej mocz ma jednak odczyn kwasowy (5–6 pH). Wynik badania pH moczu zależy od wielu czynników: od stanu zdrowia, od funkcji układu moczowego, ale przede wszystkim od diety i przyjmowanych leków. Podczas badania ogólnego moczu poza odczynem pH określa się również jego barwę, przejrzystość, obecność białka, leukocytów, erytrocytów, glukozy czy ciał ketonowych. Jakiekolwiek choroby układowe, a przede wszystkim choroby układu moczowo-płciowego, mogą dawać obraz w wyniku badania ogólnego moczu.

Zobacz nasz film i dowiedz się wszystkiego o badaniu moczu

Za niskie lub za wysokie pH moczu

Na pH moczu bardzo duży wpływ ma dieta, a w szczególności podaż białka w diecie. Dieta bogatobiałkowa powoduje spadek pH moczu. Niskie pH moczu może wystąpić również w przebiegu gorączki. Odwrotnie na pH wpływa dieta ubogobiałkowa. Wzrost spożycia białka podwyższa pH moczu.

Drugą istotną przyczyną znacznego wzrostu pH moczu jest kwasica cewkowa. Przykładowo u osoby spożywającej duże ilości mięsa pH moczu będzie prawdopodobnie bardziej kwasowe niż w przypadku wegetarianina czy weganina. Istotnym czynnikiem wpływającym na pH moczu jest również poziom potasu w organizmie. Otóż wysokie pH moczu może być związane ze zbyt wysokim poziomem potasu (hiperkaliemią), a niskie pH moczu wynika niekiedy z hipokaliemii.

Poziom pH moczu u kobiet w ciąży

Norma pH dla kobiet w ciąży jest taka sama jak dla ogółu społeczeństwa. Zmienia się często odczyn pH moczu u kobiet w ciąży, co jest czynnikiem predysponującym do wystąpienia zakażeń bakteryjnych układu moczowo-płciowego.

Paski do pomiaru zakwaszenia organizmu

Obecne są na rynku paski określające pH moczu i stopień tzw. zakwaszenia organizmu. Należy jednak pamiętać, że nie ma w medycynie takiego terminu jak „zakwaszenie organizmu”. Zła dieta i nieprawidłowy tryb życia wpływają negatywnie na funkcjonowanie organizmu człowieka, jednak nie zmieniają pH ustrojowego. Odchylenia od normy w badaniu pH krwi mogą świadczyć o kwasicy lub zasadowicy, a są to ciężkie stany zagrożenia życia.

Nie ma to nic wspólnego z poziomem pH moczu, który zmienia się względem tego, co akurat ktoś je lub pije, a także czy przyjmuje jakieś leki, np. w postaci witaminy C, która może naturalnie zakwaszać mocz, powodując obniżenie jego pH.

Jak działa układ moczowy? Odpowiedź znajdziesz w naszym filmie