Choroby pochwy mogą być wywołane przez różne patogeny. Jedną z częściej występujących jest rzęsistkowica – schorzenie pasożytnicze, za które odpowiada rzęsistek pochwowy. Innymi częstymi przypadłościami są bakteryjne lub grzybicze zapalenie pochwy lub typowe dla kobiet przekwitających zanikowe zapalenie pochwy.

Rzęsistkowica – wstydliwa choroba pochwy

Rzęsistkowica to wstydliwa choroba pochwy wywołana przez pierwotniaka rzęsistka pochwowego. Jest to najczęstsze niewirusowe zakażenie przenoszone drogą płciową. Może do niego dojść także drogą pośrednią, do czego predysponuje zwłaszcza używanie wspólnej pościeli, ręczników i przyborów do mycia razem z osobą chorą.

Zakażenie rzęsistkiem odpowiada za stan zapalny pochwy, obfite, cuchnące, szaro-żółte lub żółto-zielone, wodniste, pieniące upławy, uporczywy świąd i pieczenie sromu. Ponadto występuje ból podczas stosunku, plamienie kontaktowe oraz zaczerwienienie sromu, pochwy i szyjki macicy. Chore wskazują na potrzebę częstego oddawania moczu, zwykle małymi porcjami, czemu towarzyszy ból i uczucie pieczenia w cewce moczowej - stranguria. Nierzadko zdarza się, że choroba przebiega bezobjawowo, co stanowi główny rezerwuar zakażenia.

Leczenie polega na miejscowym stosowaniu środków przeciwrzęsistkowych. Najczęściej chorej podaje się metronidazol lub tynidazol, a w przypadku ciężarnych – globulki z klotrimazolem. Leczeniu powinni podlegać także aktualni partnerzy seksualni zakażonej. Podczas terapii należy powstrzymać się od współżycia seksualnego i dbać o higienę intymną.

Co to jest wulwodynia? Dowiesz się tego z naszego filmu

Zanikowe zapalenie pochwy – choroba kobiet po menopauzie

Zanikowe zapalenie pochwy to choroba występująca przeważnie u kobiet po menopauzie. Określane bywa jako starcze lub atroficzne zapalenie pochwy. Sporadycznie rozwija się u młodszych kobiet zmagających się zaburzeniami hormonalnymi. Bywa efektem ubocznym terapii hormonalnej raka piersi. Jego głównym czynnikiem etiologicznym jest hipoestrogenizm, czyli spadek produkcji estrogenów.

Objawy tej choroby pochwy to: suchość, podrażnienie i świąd pochwy, upławy, bolesne stosunki oraz krwawienie po współżyciu, nagłe parcie i nietrzymanie moczu. Zanikowemu zapaleniu pochwy towarzyszą: zmniejszenie elastyczności pochwy, suchość i skłonność do tworzenia się wybroczyn i nadżerek, zanik napletka łechtaczki, ścieńczenie warg sromowych oraz zmniejszenie ilości i obniżenie jakości wydzieliny pochwowej. Dolegliwości te są źródłem znacznego dyskomfortu i zaburzenia seksualności, co obniża jakość życia.

Objawy łagodzą środki nawilżające w postaci globulek dopochwowych, żelów czy kremów. W przypadku nasilonych dolegliwości należy rozważyć hormonalną terapię zastępczą, w której wykorzystuje się zwłaszcza estrogeny.

Kandydoza – choroba pochwy i sromu

Jedną z częściej występujących chorób pochwy i sromu jest kandydoza. Za jej rozwój odpowiadają drożdżaki Candida, które wchodzą w skład naturalnej flory fizjologicznej. Zakażenie wywołuje przeważnie C. albicans. Coraz częściej pojawia się problem tzw. kandydozy nawrotowej, czyli co najmniej 4 infekcji w ciągu roku.

Kandydoza rozwija się w wyniku długotrwałego stosowania antybiotyków, środków antykoncepcyjnych lub leków immunosupresyjnych, błędów żywieniowych, zaburzeń hormonalnych, spadku odporności i ryzykownych zachowań seksualnych. Duże znaczenie ma niedostateczna lub przesadna higiena intymna oraz noszenie nieprzepuszczalnej, syntetycznej i obcisłej bielizny.

Kandydoza objawia się: świądem, pieczeniem, bólem nasilającym się podczas stosunku płciowego lub oddawania moczu, zaczerwienieniem okolic intymnych i białymi upławami o grudkowej, serowatej konsystencji. U chorych zauważa się podwyższoną temperaturę ciała, obrzęk większych i mniejszych warg sromowych oraz przedsionka pochwy. Niekiedy mogą się pojawić objawy ze strony przewodu pokarmowego – nudności, ból brzucha, wymioty i biegunka.

Leczenie opiera się o preparaty przeciwgrzybicze stosowane początkowo miejscowo, a w przypadku niepowodzenia – doustnie. W leczeniu miejscowym najczęściej wykorzystuje się nystatynę, natamycynę i klotrimazol w postaci globulek, maści, kremów lub tabletek. Doustnie podawane są azole – flukonazol i itrakonazol. Na czas choroby konieczne jest wprowadzenie tzw. Candida diety, która obejmuje głównie eliminację cukrów prostych, drożdży i antygenów grzybów.

Powszechna choroba pochwy – infekcja bakteryjna

Infekcja bakteryjna to choroba pochwy, która rozwija się podczas ilościowego i jakościowego zaburzenia naturalnej mikroflory pochwy, gdy obniżona zostaje liczba bakterii kwasu mlekowego i następuje gwałtowne namnażanie Gardnerella vaginalis, Prevotella spp., Mycoplasma hominis i Mobiluncus spp.

Infekcja bakteryjna pochwy objawia się świądem, pieczeniem, podrażnieniem i uczuciem suchości okolic intymnych. Pojawiają się upławy pochwowe o biało-szarym zabarwieniu i nieprzyjemnym rybim zapachu, który intensyfikuje się po współżyciu. Chorym może dokuczać częstomocz, oddawanie moczu porcjami i uczucie nieopróżnionego pęcherza. Zdarza się także bezobjawowy przebieg.

W leczeniu stosuje się przeważnie doustne leki przeciwbakteryjne. Najczęściej są to metronidazol i klindamycyna. Istotną rolę odgrywają probiotyki ginekologiczne, które przywracają równowagę mikrobiologiczną pochwy, łagodzą podrażnienia, swędzenie i pieczenie. Warto stosować preparaty dopochwowe zawierające hialuronian, który po połączeniu z wydzieliną pochwy tworzy żelową powłokę działającą nawilżająco, eliminującą uczucie suchości i regenerującą uszkodzony nabłonek pochwy.

Bibliografia:

1. Serwin A.B., Koper M., Rzęsistkowica – istotny czynnik ułatwiający zakażenie ludzkim wirusem upośledzenia odporności, „Przegląd Epidemiologiczny”, 2013, 67, s. 131-134.

2. Skałba P., Guz M., Zanikowe zapalenie pochwy, „Annales Academiae Medicae Silesiensis”, 2012, 66(2), s. 74–78.

3. Paczkowska I., Wójtowicz A., Malm A., Wybrane aspekty farmakoterapii kandydoz, „Farmacja Polska”, 2010, 66(8), s. 539-543.

4. Kuthan R., Kandydoza pochwy i sromu, „Gabinet Prywatny”, 2014, 21(03), s. 27-32.

5. Jopkiewicz S., Suplementacja wspomagająca profilaktykę i leczenie kandydozy, „Hygeia Public Health”, 2017, 52(2), s. 126-130.

6. Figura B., Zapalenia narządów płciowych kobiet, „Apteka Media”, 2012, 5, s. 16-17.

7. Gałęcka M., Szachta P., Nawrotowe grzybice i bakteryjne zapalenia pochwy – charakterystyka przyczyn oraz możliwości terapeutycznych i profilaktycznych, „Forum Zakażeń”, 2013, 4(2), s. 121-125.

Chcesz wiedzieć jak wulwodynia wpływa na stan psychiczny kobiety? Koniecznie obejrzyj nasz film