Pocenie się jest zjawiskiem fizjologicznym. Służy termoregulacji organizmu, oczyszczaniu go z substancji toksycznych, ma wpływ na bakteriostatyczne właściwości skóry, jest elementem gospodarki wodno-elektrolitowej. Za normę uznaje się wydzielanie około 0,5–0,8 litra potu na dobę. Na skutek działania różnych czynników ilość ta może wzrastać nawet kilkukrotnie i jeśli staje się to przewlekłym, uciążliwym problemem, można mówić o nadpotliwości (hiperhydrozie). Hiperhydroza wymaga różnych metod postępowania przyczynowego. W każdym przypadku objawowo skutecznym preparatem na nadmierną potliwość będzie bloker potu.

Jak sobie radzić z nadmierną potliwością? Odpowiedź na filmie:

Jak działa bloker potu?

Bloker potu to rodzaj antyperspirantu, czyli kosmetyku ograniczającego wydzielanie potu poprzez blokowanie ujść gruczołów potowych. Zawiera on chlorek glinu (aluminum chloride lub aluminium chlorohydrate), który wchodząc w reakcję ze składnikami potu, tworzy amorficzny żel. Substancja ta hamuje wydzielanie potu w miejscu aplikacji kosmetyku. Ponieważ w blokerach poru stężenie chlorku glinu jest znacznie większe niż w zwykłych antyperspirantach, działają one silniej i dłużej. Uszczelnienie ujść gruczołów potowych uniemożliwia wydalanie potu przez skórę w miejscach aplikacji. To z kolei pozwala uniknąć nieprzyjemnego zapachu rozkładającego się potu (sam w sobie jest on zwykle bezwonny), będącego pożywką dla znajdujących się na skórze bakterii.

Bloker potu a preparat na pocenie do codziennego użytku

Dezodoranty nie redukują ilości potu, ale maskują jego nieprzyjemny zapach oraz ograniczają liczbę bytujących na skórze bakterii. Antyperspiranty częściowo „czopują” kanaliki potowe. Hamują wydzielanie potu, zmniejszając w ten sposób ilość dostarczanej bakteriom pożywki. Oba rodzaje kosmetyków można używać jednocześnie, co wzmacnia ich działanie. Jednak nawet kombinacja antyperspirantu z dezodorantem nie zapewni efektu, jaki uzyskuje się z użyciem blokera potu, który – dzięki wysokiemu stężeniu chlorku glinu – na kilka dni (do czasu rozkładu żelu zamykającego kanaliki potowe) całkowicie zatrzymuje pocenie się w obszarze aplikacji. Usuwa to zarówno problem nadmiaru wilgoci, jak i nieprzyjemnego zapachu w takich newralgicznych obszarach, jak pachy czy stopy.

Kiedy stosować bloker potu pod pachy lub do stóp?

Bloker potu przydatny jest wówczas, gdy kosmetyki używane na co dzień przestają spełniać swoją funkcję. Nie usuwa on przyczyn nadmiernej potliwości, ale stanowi jedyny skuteczny antyperspirant w przypadku, gdy jej objawy stają się uciążliwe. Biorąc pod uwagę mechanizm działania brokerów potu, należy stosować je zgodnie z zaleceniami producenta, czyli nie częściej niż raz na 2–3 dni, a w miarę ustępowania problemu – 1–2 razy w tygodniu. Nie ma bowiem potrzeby częstszej aplikacji. Nim jednak sięgnie się po bloker potu, warto ustalić przyczyny hiperhydrozy.

Jak przygotować domowy antyperspirant? Czy antyperspiranty są bezpieczne dla dzieci? Zobaczcie:

Nadmierne pocenie się – przyczyny

Nadmierne pocenie się pod pachami czy na stopach jest kłopotliwe, ale nie zawsze oznacza stan chorobowy. Przyczyną hiperhydrozy mogą być wysoka temperatura otoczenia, wzmożony wysiłek fizyczny, stres, lęk, spożywanie określonych produktów (np. gorących, pikantnych lub zawierających substancje przyspieszające krążenie krwi, takich jak kawa, alkohol). Skład diety ma także wpływ na zapach potu – niekorzystny efekt mogą wywoływać czosnek, cebula, koper, czerwone mięso. Podobne konsekwencje ma palenie papierosów i zażywanie niektórych leków (np. antybiotyków penicylinowych). Wyżej wymienione przypadki nadpotliwości nie wymagają leczenia przyczynowego, więc bloker potu to skuteczny sposób na rozwiązanie kłopotliwego problemu. Jeśli powód hiperhydrozy wiąże się ze zmianami chorobowymi w organizmie lub nie jest znany, pozytywny efekt zastosowania blokera nie powinien odwodzić od wizyty u lekarza. Nadmierne pocenie się może być symptomem infekcji, zaburzeń hormonalnych (w tym – menopauzy), awitaminozy, chorób tarczycy, serca, nerek, hipoglikemii, gruźlicy, AIDS, a nawet nowotworów.

Czy bloker potu jest bezpieczny?

Wokół kwestii korzystania z blokerów potu narosło wiele kontrowersji, zarówno ze względu na konsekwencje, z jakimi wiąże się blokowanie ujść kanalików potowych, jak i wykorzystywanie do tego celu związków aluminium, uznawanych za silnie toksyczne dla ludzkiego organizmu. Przeciwnicy tego rodzaju antyperspirantów argumentują, że zaburzają one procesy termoregulacji i detoksykacji organizmu, mogą przyczyniać się do powstawania patologicznych zmian w obrębie gruczołów potowych i okolicznych struktur (np. powodować raka piersi). Ze względu na skład chemiczny mogą też wywoływać stany zapalne skóry, a w dłuższej perspektywie czasowej (w związku z kumulowaniem się toksycznego aluminium w organizmie) prowadzić do poważnych dolegliwości, np. choroby Alzheimera.

Z blokerów potu z całą pewnością należy korzystać zgodnie z zaleceniami producenta – nanosić na oczyszczoną, niepodrażnioną goleniem lub depilacją skórę, robić przerwy w używaniu preparatu – choćby po to, by przekonać się, czy nadal jest potrzebny. Biorąc jednak pod uwagę, na jak niewielki procent powierzchni skóry (i to zwykle te obszary, które nie są najistotniejsze w procesie wydalania wody z organizmu) nakłada się tego typu antyperspiranty, nie należy obawiać się ich stosowania. Nie potwierdzono także naukowo związku pomiędzy zewnętrzną aplikacją niewielkich ilości soli aluminium a występowaniem chorób nowotworowych czy neurodegeneracyjnych.

Dla zmagających się z hiperhydrozą osób, które nie są przekonane o bezpieczeństwie użytkowania blokera-antyperspirantu i poszukują bardziej naturalnych środków, rozwiązaniem mogą być ziołowe preparaty na nadmierne pocenie się. Tabletki-blokery potu zawierają wyciągi z szałwii, pokrzywy czy skrzypu. Zwykle mają one działanie silnie moczopędne, więc znacząco obniżają ilość wody wydalanej przez skórę. Są jednak niewskazane dla osób cierpiących na niewydolność nerek.