Badanie piersi jest koniecznym elementem profilaktyki chorób nowotworowych piersi, ponieważ wczesne wykrycie zmian warunkuje większe możliwości terapeutyczne i mniejsze ryzyko wystąpienia konieczności amputacji piersi, a przede wszystkim lepsze rokowanie.

Samodzielne badanie piersi

Samodzielne badanie piersi w domu jest najlepszą metodą wczesnej diagnostyki. Oczywiście badanie piersi przez ginekologa można uznać za bardziej wiarygodne, jednak mała częstotliwość, z jaką kobieta chodzi do tego specjalisty, może spowodować, że zmiana będzie wykryta zbyt późno. Tak naprawdę jedynie kobiety w ciąży pozostają pod częstą kontrolą lekarza ginekologa. Jeśli kobieta nie ma wyraźnych problemów z miesiączkowaniem itp., z pewnością nie udaje się na wizytę częściej niż raz na rok. Dlatego każda kobieta powinna potrafić wykonać samodzielne badanie w domu, by szybko zdiagnozować niepokojące zmiany w piersiach.

Zobacz także: Profilaktyka jest najważniejsza. Zobacz, jak prawidłowo badać piersi.

Wykonując badanie piersi w domu, należy obejrzeć obie piersi przed lustrem w trzech pozycjach – z opuszczonymi rękami wzdłuż ciała, przy ułożeniu dłoni na biodrach i przy założeniu kolejno jednej i drugiej ręki za głowę w kierunku przeciwległej łopatki. Podczas obserwacji należy zwrócić uwagę na: symetrię i wszelkie wyniosłości, wygląd skóry (ewentualną obecność pomarańczowej skórki, zaciągnięć skóry, zmian w zabarwieniu), możliwy wyciek z brodawki, zmianę wyglądu brodawki, a także wygląd okolic pach i stref nad- i podobojczykowej, gdzie można dostrzec niepokojące wyniosłości, będące oznaką powiększenia węzłów chłonnych.

Po obserwacji należy przystąpić do badania palpacyjnego. Wykonuje się je ręką przeciwną do badanej piersi, za pomocą całej dłoni, a nie tylko np. opuszków palców. Obmacywanie przeprowadza się w takich samych trzech pozycjach jak przy oglądaniu, a jeśli piersi są duże, można przeprowadzić badanie również w pozycji leżącej, co ułatwia wyczucie niektórych głębszych zmian. Badanie samodzielne piersi wykonuje się okrężnymi ruchami od brodawki ku zewnątrz, zgodnie z ruchem wskazówek zegara, aż do dołów pachowych. To, na co należy zwrócić uwagę, to spoistość piersi, obecność zmian guzowatych, bolesność, a także różnice pomiędzy obiema piersiami. W razie jakichkolwiek wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem.

Kiedy wykonać badanie piersi?

Badanie palpacyjne najlepiej wykonać kilka dni po krwawieniu miesiączkowym. Jeśli chodzi o kobiety po menopauzie, może być to dowolny dzień miesiąca. Ważne, by przynajmniej raz w miesiącu wykonać samodzielne badanie piersi.

Zobacz także: Niektórych nowotworów można uniknąć. Jakie czynniki sprzyjają rozwojowi raka piersi?

Badanie piersi u lekarza

Wizytę u lekarza ginekologa powinna odbywać kobieta raz do roku. Podczas każdej lekarz powinien zbadać piersi, również poprzez oglądanie i palpację. W razie wątpliwości zaleca dodatkowe badania obrazowe – ultrasonografię (USG) lub mammografię. Niekiedy konieczne jest wykonanie biopsji celem określenia charakteru zmiany. Kobiety w ciąży mają częstsze badanie piersi, ze względu na zmiany związane z samą ciążą. Pod szczególnym nadzorem powinny być kobiety, u których w rodzinie wystąpiły przypadki nowotworów piersi, a także kobiety stosujące hormonalną terapię zastępczą opartą na estrogenach lub tabletki antykoncepcyjne na bazie estrogenów.

USG piersi – na czym polega?

USG jest najprostszym obrazowym badaniem pozwalającym uwidocznić tkanki gruczołu piersiowego z wykorzystaniem fal ultradźwiękowych. Badanie polega na przesuwaniu głowicy po piersi. Wynik badania jest dostępny od razu, w przeciwieństwie do badania mammograficznego, na którego wyniki należy czekać. USG to badanie pozwalające na ocenę zmian niewidocznych w mammografii, różnicujące torbiele i zmiany lite. U kobiet przed 35. rokiem życia piersi mają budowę spoistą, mają więcej tkanki gruczołowej niż tłuszczowej, stąd w diagnostyce zmian sprawdza się bardziej USG niż mammografia. Ponadto badanie to może być bezpiecznie wykonane w ciąży w przeciwieństwie do mammografii, ponieważ nie wykorzystuje szkodliwego promieniowania. USG piersi przeprowadzane jest w pozycji leżącej z rękami założonymi za głowę.

Zobacz także: Samobadanie piersi to za mało. Jakie badania pomagają wcześnie wykryć raka piersi?