Nerwica, czyli zaburzenia lękowe, uważana jest za jedno z najpopularniejszych zaburzeń psychicznych. Dochodzi w niej do zakłócenia procesów psychicznych, w konsekwencji których pojawiają się zaburzenia z zakresu zachowania i dochodzi do rozwoju dolegliwości somatycznych. Nierzadko bywa, że objawy nerwicy uniemożliwiają choremu normalne funkcjonowanie. Atak choroby w przypadku jej zaawansowanej formy może się pojawić bez względu na porę dnia czy nocy.

Jakie są objawy nerwicy? Sprawdźcie:

Ataki nerwicy lękowej

Nerwica lękowa, czyli zaburzenia lękowe, jest najbardziej rozpowszechnionym schorzeniem o charakterze emocjonalnym. Dotyczy około 10–15% populacji. Przyczyn pojawienia się ataku nerwicy jest wiele, ale główną z nich stanowi przesadna obawa o przyszłość i zdrowie własne oraz najbliższych osób, a także o niepowodzenia zawodowe. Tzw. lęk napadowy może być również niezwiązany z konkretną sytuacją i niedający się przewidzieć. Występuje najczęściej u osób młodych, przed 25 rokiem życia. Blisko połowa chorych na nerwicę lękową zmaga się z agorafobią. Znacznie częściej napady lęku w tej grupie wyzwalane są sytuacyjnie przez podróżowanie autobusem, przejazdy tunelem czy oddalenie od domu. Ponadto wynikają z lęku przed śmiercią lub utratą przytomności.

Atak nerwicy lękowej charakteryzuje się wszechogarniającym, panicznym lękiem. Jego typowe objawy stanowią m.in.: drętwienie mięśni, sztywnienie karku, silny ból głowy, drżenie dłoni, wewnętrzny niepokój, niemożność zaznania spokoju i zrelaksowania się, uczucie zestresowania, rozdrażnienie, duszność, napady gorąca, szybsze bicie serca, zlewne poty, płacz, uczucie przeszkody w gardle, która uniemożliwia swobodne oddychanie, trudności w koncentracji i silne napięcie. Atakom lęku towarzyszy zdecydowany spadek komfortu życia i pobudzenie organizmu.

Jak wygląda leczenie nerwicy lękowej? Jak można pomóc pacjentowi:

Atak paniki w nerwicy

W przebiegu nerwicy mogą się pojawić ataki paniki. Ulega im około 9% społeczeństwa. Kobiety chorują dwa razy częściej niż mężczyźni. Niekiedy świadczyć mogą o początkach rozwoju fobii społecznej. Spowodowane są często powrotem do przykrych wydarzeń z przeszłości i katastroficznym myśleniem. Napad paniki zazwyczaj jest nieprzewidywalny. Stan ten związany jest z zaburzeniem równowagi chemicznej w mózgu. Osoba doświadczająca ataku nie ma nad sobą kontroli. Może mieć poczucie nierealności otoczenia. Nie może zapanować nad ciałem ani gonitwą myśli. Atak paniki wywołuje poczucie bezradności. Napad trwa od kilku minut do godziny.

W wyniku ataków paniki rozwija się nierzadko lęk antycypacyjny, który najprościej należy rozumieć jako lęk przed lękiem. Pojawia się wówczas, gdy chory obawia się napadu i towarzyszących mu objawów.

Atak nerwicy serca

Nerwica serca zaliczana jest do grupy nerwic narządowych, w których pojawiają się zaburzenia działania różnych układów, bez zauważalnych zmian organicznych je tłumaczących. Nerwica serca inaczej zwana jest dystonią nerwowo-krążeniową, neurowegetatywną bądź zespołem Da Costy. W większości przypadków dolegliwość ma charakter przewlekły z okresowo występującymi gwałtownymi i krótkotrwałymi nasileniami – napadami nerwicowymi.

Objawy ataku nerwicy serca nie sprowadzają się tylko do symptomów kardiologicznych. U chorych pojawia się suchość w ustach, dławienie i ucisk w gardle oraz spłycenie i przyspieszenie oddechu. Charakterystyczne są bóle i zawroty głowy. Chorzy wykazują duże skłonności do omdleń. Pojawiają się uderzenia gorąca i wzmożona potliwość (zwłaszcza dłoni, stóp i pach) albo wprost przeciwnie – dreszcze i uczucie wychłodzenia oraz ziębnięcie kończyn. Typowe są wymioty, brak apetytu, ból żołądka, mdłości, biegunka lub zaparcia. Pojawiają się problemy skórne. Skóra staje się zaczerwieniona, wysuszona, swędzi i piecze. 

Chorzy narzekają na zaburzenia pracy serca. Dochodzi do jej nadmiernego przyspieszenia, tzw. kołatania serca. Pojawiają się skurcze dodatkowe, tachykardia czy częstoskurcz napadowy. Część chorych doświadcza uczucia zamierania serca, czyli ustania jego bicia. Dolegliwościom tym towarzyszy ból w klatce piersiowej, który jest przeszywający albo przybiera charakter kłucia. Rzadziej doświadcza się tępego bólu okolicy przedsercowej. Dochodzi do gwałtownych skoków ciśnienia tętniczego krwi.

Jak sobie radzić z atakiem nerwicy?

Podstawą zapobiegania i łagodzenia ataków nerwicy jest edukacja chorego i jego najbliższych w zakresie prostych technik terapeutycznych. Co robić podczas ataku nerwicy? Konieczne jest podawanie leków uspokajających i przeciwlękowych. Bardzo dobre efekty dają treningi uspokajające, które łączą w sobie ćwiczenia rozciągające i oddechowe. Można zastosować różne metody behawioralno-poznawcze, kontrolowanie oddychania, trening autogenny lub terapię poznawczą D. Clarka. Behawioryzm korzysta z mechanizmu desensytyzacji, czyli konfrontacji ze stresującym bodźcem i stopniowego odwrażliwiania chorego.

Należy uregulować tryb życia i pracy, a także pamiętać o odpowiedniej ilości czasu na wypoczynek i relaks. Pozytywne działanie mają preparaty ziołowe w postaci tabletek, naparów czy herbatek. Wskazane jest stosowanie melisy, lawendy, rumianku i mięty. W przypadku ataków paniki można podać doraźnie Rescue Remedy, tzw. krople pierwszej pomocy. Jest to gotowa mieszanka pięciu ekstraktów redukujących napięcie.

Czym objawia się nerwica natręctw? Sprawdźcie:

Bibliografia:

1. Stasiuk J., Burkiewicz A., Kozłowski D., Afeltowicz Z., Zaburzenie lękowe uogólnione – rozpoznawanie, objawy oraz leczenie farmakologiczne, „Geriatria”, 2014, 8, s. 264–267.

2. Rzewuska M., Leczenie zaburzeń nerwicowych, „Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii”, 1999, 1, s. 47–75.

3. Rybakowski J., Możliwości leczenia zaburzeń depresyjnych i lękowych przez lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, „Psychiatria w Praktyce Ogólnolekarskiej” 2001, 1(1), s. 11–18.