Astma jest to przewlekła choroba dróg oddechowych obejmująca oskrzela. Oskrzela to swego rodzaju przewody, które przewodzą powietrze z górnych dróg oddechowych do płuc. Astma wczesnodziecięca oznacza nadwrażliwość oskrzeli dziecka na czynniki drażniące. Na skutek działania tego czynnika dochodzi do skurczu mięśniówki otaczającej oskrzela i skurczu dróg oddechowych. Dodatkowo błona śluzowa wyściełająca drogi oddechowe staje się obrzęknięta, dochodzi do nadprodukcji śluzu, co w efekcie powoduje zwężenie światła oskrzeli i utrudnienie oddychania. Okazuje się, że w Polsce na astmę choruje więcej dzieci niż osób dorosłych.

O tym, jak wygląda życie chorych na astmę dowiecie się z filmu:  

Przyczyny astmy oskrzelowej wczesnodziecięcej

Nie można wskazać jednej konkretnej przyczyny powstawania astmy. Z pewnością do wystąpienia astmy wczesnodziecięcej predysponowane są dzieci, u których rodziców również występowały schorzenia o podłożu atopowym (alergicznym), jak atopowe zapalenie skóry czy astma. Również zwykłe alergie występujące u rodziców predysponują dziecko do zachorowania na astmę.

Wymienia się także szereg czynników ryzyka u dziecka:

• alergia na roztocza kurzu domowego,
  
• alergia na sierść zwierząt,
  
• alergia na pyłki,
  
• palenie tytoniu bierne w domu,
  
• palenie tytoniu przez matkę w czasie ciąży,
  
• nawracające infekcje o ostrym przebiegu,
  
• zanieczyszczenie środowiska.
  

Astma wczesnodziecięca – objawy

Astma jest chorobą przewlekłą, w związku z tym uznaje się, że występuje przez całe życie. W zależności od stopnia kontroli objawów mówi się o astmie kontrolowanej lub niekontrolowanej. Zdarza się, że w przypadku astmy wczesnodziecięcej objawy ustępują w okresie dojrzewania czy u młodych dorosłych, a nawracają w późniejszym wieku. Najczęściej astma wczesnodziecięca ma łagodny lub umiarkowany przebieg. Ciężkie zaostrzenia astmy zdarzają się bardzo rzadko. Ponadto niektóre dzieci mają objawy astmy wyłącznie związane z infekcją, całkowicie ustępujące w późniejszym wieku.

Sprawdź nowoczesne metody leczenia astmy oraz jak wygląda leczenie?

Do objawów astmy wczesnodziecięcej zalicza się:

• suchy i męczący kaszel nasilający się w nocy,
  
• świszczący oddech,
  
• duszność, problem z oddechem,
  
• uczucie gniecenia w klatce piersiowej przy napadzie duszności,
  
• nawracające zapalenia oskrzeli.
  

Astma ciężka charakteryzuje się stałym występowaniem objawów klinicznych bez względu na porę dnia. Objawy astmy ulegają zaostrzeniu szczególnie po kontakcie z alergizującymi dziecko czynnikami. Dziecko nie powinno przebywać z osobami palącymi papierosy, ponieważ dym tytoniowy pogłębia patologię oskrzeli. Napady astmy zdarzają się częściej u dzieci mieszkających w miejscach o dużym zanieczyszczeniu powietrza. Istotnymi czynnikami zaostrzającymi astmę są również zakażenia, nadmierny wysiłek fizyczny, a także stres. Wystąpieniu napadu astmy sprzyjają duża wilgotność i zimne powietrze.

Rozpoznanie astmy wczesnodziecięcej

Jeśli dziecko prezentuje niepokojące objawy oddechowe pod wpływem czynników zewnętrznych, warto skontaktować się z lekarzem, który według wskazań klinicznych zleci dodatkową diagnostykę pozwalającą na wykluczenie czy też potwierdzenie astmy. Udając się do lekarza, warto zastanowić się, w jakich dokładnie okolicznościach pojawiają się napady astmy, jakie towarzyszą temu zazwyczaj objawy, a także czy w najbliższej rodzinie występowały jakiekolwiek alergie. Lekarz musi przede wszystkim zbadać dziecko, choć nie zawsze w czasie wizyty dziecko musi prezentować objawy astmy w postaci świstów. Astma wczesnodziecięca ujawnia się okresowo w związku z wysiłkiem fizycznym bądź ostrą infekcją i dopiero wtedy można ją rozpoznać.

Wśród badań diagnostycznych, jakie wykonuje się celem rozpoznania astmy, są:

• spirometria – badanie polegające na nabraniu maksymalnego wdechu i wydmuchiwaniu powietrza. Mierzy się czas wydmuchiwania powietrza. Można przeprowadzić próbę z lekiem rozszerzającym oskrzela. W astmie będzie widać efekt działania leków rozszerzających oskrzela, czyli zwężenie oskrzeli jest odwracalne,
  
• pomiar szczytowego przepływu wydechowego (PEF) – to pomiar z użyciem pikflometru. Polega na wydmuchaniu powietrza z płuc do urządzenia. Wykonuje się to 3 razy i ocenia najlepszy wynik,
  
• próby prowokacyjne, które mają na celu ocenić stopień nadreaktywności oskrzeli w reakcji na określony czynnik drażniący.
  

Niestety w przypadku astmy wczesnodziecięcej wykonanie powyższych badań diagnostycznych jest bardzo trudne ze względu na brak współpracy dziecka z lekarzem. Rozpoznanie stawia się wtedy na podstawie skuteczności włączonego leczenia.

Leczenie astmy oskrzelowej wczesnodziecięcej

Należy dążyć do uzyskania takiej poprawy klinicznej u dziecka, by nie występowały u niego napady astmy na co dzień, żeby nie musiało rezygnować z wysiłku fizycznego czy normalnego funkcjonowania. Powinno się aplikować lek zmniejszający nasilenie objawów, czyli rozkurczający oskrzela, a także lek przeciwzapalny.