Anginą określa się ostre zapalenie migdałków oraz błony śluzowej gardła. Objawy pojawiają się nagle i są to najczęściej silny ból gardła i gorączka. Angina jest chorobą zakaźną, objawiającą się w bardzo charakterystyczny sposób, wymagającą zazwyczaj leczenia antybiotykami. Okazuje się, że bakterie wywołujące infekcję mogą żyć uśpione w organizmie człowieka. Budzą się pod wpływem przemęczenia, czy też osłabienia organizmu przez choroby bądź zakażenia wirusowe. Tak przenoszone, szybko się namnażają, by następnie zaatakować migdałki znajdujące się w jamie ustnej Jest to tzw. autozakażenie.

Angina – przyczyny

Angina jest wywoływana przez przede wszystkim paciorkowce, ale również wirusy bądź grzyby. Drobnoustroje – bez względu na rodzaj – atakują gardło i migdałki. Mogą być przenoszone drogą kropelkową, na szklankach czy sztućcach, a także przekazywane przez inne zarażone już osoby podczas bezpośredniego kontaktu. Po włączeniu antybiotyku chory zaraża jeszcze przez następne 24 godziny.

Wiele osób twierdzi, że na anginę można zapaść wskutek zziębnięcia w gorące dni. Jest to prawda, gdyż ciepło poszerza naczynia krwionośne. Wystarczy, że zjemy lody, które spowodują oziębienie tkanek, a co za tym idzie – skurczenie drobnych naczyń. To niedokrwienie sprawia, że śluzówka gardła nie jest chroniona przed atakami chorobotwórczymi, gdyż mechanizmy obronne są osłabione.

Skutkiem tego jest łatwiejsze wnikanie bakterii do tkanek oraz namnażanie się drobnoustrojów, a w efekcie – ich duży wysiew powodujący stan zapalny, bardzo często w formie anginy.

Angina – objawy i rodzaje

Zazwyczaj angina rozpoczyna się od mocnego bólu gardła, który przeszkadza w przełykaniu. Może on promieniować nawet do uszu. Często występuje także wysoka gorączka, złe samopoczucie oraz dreszcze. Chory ma powiększone, bolesne węzły chłonne szyi i podżuchwowe.

Zapalenie migdałków podniebiennych różni się od zapalenia migdałka językowego z pasmami bocznymi czy migdałka gardłowego. W pierwszym przypadku najpierw jest infekowana śluzówka gardła. Jest ono czerwone, a na migdałkach widać biały nalot, którym są czopy ropne. Nieco rzadziej bakterie wnikają bezpośrednio do migdałków, czego efektem jest ich zaczerwienie i powiększenie, a także śladowe ilości nalotu.

Angina migdałka gardłowego objawia się bólem i pieczeniem gardła, uczuciem zatkania ucha oraz nieżytem nosa. Ciało ma nieznacznie podwyższoną temperaturę. Występuje także zaczerwienienie i powiększenie migdałka gardłowego oraz błony śluzowej tylnej części odcinka gardłowego. Dodatkowo może się pojawić nalot oraz obrzęk węzłów chłonnych szyi. U małych dzieci angina może się objawiać wysoką temperaturą ciała, drgawkami czy utratą łaknienia.

Zapalenie migdałka językowego i pasm bocznych może wystąpić u osób po usunięciu migdałków podniebiennych. Zapalenie migdałka językowego może powodować typowe objawy takie jak ból gardła, trudności w połykaniu oraz powiększone węzły chłonne. Natomiast w przebiegu tej choroby istnieje niebezpieczeństwo powstania ropnia języka, nagłośni oraz obrzęku głośni, które mogą powodować duszność. W przypadku pasm bocznych stwierdza się gorączkę, obrzęk i zaczerwienienie gardła, a ból może promieniować do ucha.

Angina wirusowa czy bakteryjna? Czym się od siebie różnią? Dowiesz się tego z filmu:

Innym rodzajem omawianej choroby jest angina wrzodziejąco-błoniasta (Plauta-Vincenta). Można ją rozpoznać po charakterystycznych żółtych nalotach i owrzodzeniu umiejscowionym na tylko jednym z migdałków podniebiennych. Najczęściej pacjent uskarża się na to, że coś przeszkadza mu w gardle, a w trakcie połykania odczuwa ból. Skutkiem tego bywa nieprzyjemny zapach wydostający się z ust. Rzadko występuje podwyższona temperatura ciała czy inne objawy ogólne.

Objawami wykluczającymi bakteryjną przyczynę choroby, a wskazującymi na wirusowe zapalenie gardła są: kaszel, katar, bóle mięśni, niewielka gorączka lub prawidłowa temperatura ciała.

Powikłania po anginie

Nieodpowiednie leczenie bądź całkowite zbagatelizowanie objawów anginy może doprowadzić do poważnych powikłań, na przykład zapalenia ucha środkowego, nerek, płuc czy węzłów chłonnych szyi, a także stanu zapalnego zatok. Niekiedy pojawia się też ropień okołomigdałkowy, który może spowodować zapalenie struktur wewnątrzczaszkowych. Jest to najpoważniejsze z powikłań po anginie.

Wśród skutków nieodpowiedniego leczenia zapalenia migdałków należy wymienić gorączkę reumatyczną. Jest ona bardzo niebezpieczna, gdyż wpływa na wiele narządów jednocześnie, w tym na stawy, serce, skórę oraz ośrodkowy układ nerwowy. Jest ona najczęstszą przyczyną nabytych wad serca u dzieci i młodych osób. Innym występującym powikłaniem jest ostre kłębuszkowe zapalenie nerek. Objawia się obrzękiem pod oczami, zwiększoną obecnością białka i krwinek w moczu oraz wysokim ciśnieniem tętniczym. W najbardziej zaawansowanym stadium może dojść do rozwoju ostrego uszkodzenia nerek.

Leczenie anginy

Lekarze przede wszystkim zalecają zastosowanie odpowiedniego antybiotyku. Najczęściej jest to penicylina, która niszczy prawie wszystkie paciorkowce będące przyczyną anginy. Inny preparat jest stosowany, gdy pacjent jest uczulony na penicylinę. Przepisane środki należy stosować przez 10 dni, bez względu na to, czy objawy ustąpią wcześniej.

Jak się okazuje, w czasie leczenia anginy leżenie w łóżku nie jest najważniejsze. Chory powinien spożywać duże ilości wody, aby zabezpieczyć organizm przed odwodnieniem, a także jeść potrawy półpłynne i unikać pikantnych lub gorących posiłków. Domowym sposobem na anginę jest płukanie gardła rumiankiem albo naparem z szałwii, co łagodzi ból. Na powiększone węzły chłonne można przygotować okłady – powinny być ciepłe, ale suche.