Alergia może mieć różny obraz kliniczny. Występuje pod postacią obrzęku, kataru siennego, ale bardzo często objawia się przede wszystkim na skórze. Sama alergia skórna również może być różnie prezentowana. Może mieć formę pojedynczego wyprysku kontaktowego czy na przykład pokrzywki skórnej. Występuje zarówno u dzieci, jak i dopiero u dorosłych.
Przyczyny alergii skórnej
Alergia skórna może wynikać z bezpośredniego kontaktu czynnika alergizującego ze skórą, ale może powstać na skutek działania innych alergenów – np. wziewnych czy pokarmowych. Jest wynikiem nieprawidłowej reakcji układu immunologicznego. Podstawą reakcji alergicznej jest reakcja przeciwciał grupy IgE na czynnik alergizujący. W efekcie działania tych immunoglobulin dochodzi do wytworzenia różnych substancji, w tym histaminy. To właśnie ona odpowiedzialna jest za powstawanie zaczerwienienia, swędzenia skóry, obrzęku czy bąbli. Przyczyny alergii skórnej mogą być różne, jednak najczęściej wymienia się:
- lateks,
- kosmetyki,
- odzież,
- leki,
- pokarmy (np. mleko krowie),
- rośliny (pyłki czy też spożycie niektórych roślin i warzyw),
- biżuterię,
- chemikalia.
Postacie i objawy alergii skórnej
Alergia skórna może mieć różny obraz. Pierwszym przykładem jest pokrzywka, czyli wypukłe bąble wraz z zaczerwienieniem. Nazwa zmian bierze się z podobieństwa ich do tych, które powstają po kontakcie skóry z pokrzywą. Pokrzywka daje objawy, takie jak świąd skóry, ewentualnie pieczenie. Zmiany nie pozostawiają blizn. Może im towarzyszyć obrzęk naczynioruchowy. Pokrzywka może powstać nie tylko na skutek alergii, jednak na ogół bierze się ją pod uwagę.
Inną formą alergii skórnej jest wyprysk kontaktowy powstający po bezpośrednim kontakcie czynnika alergizującego ze skórą. Głównymi objawami są swędzenie skóry, zaczerwienienie, a także łuszczenie się skóry bądź pojawienie się pęcherzyków. Najczęściej zmiana powstaje w miejscu kontaktu z alergenem. Zdarza się jednak, że alergia ma charakter rozsiany.
Nie zawsze alergia skórna zaczyna ujawniać się u dziecka. Często pojawia się dopiero u dorosłych. Może się również zdarzyć, że u dziecka ma inny obraz kliniczny niż w dorosłym wieku.
Objawy niepokojące, towarzyszące alergii skórnej
Najczęściej alergia, która ma postać skórną, jest niegroźna, tzn. znika bez powikłań po eliminacji czynnika wywołującego. Zdarza się jednak, że alergia może przybrać silniejszą formę, objąć układ pokarmowy, oddechowy, a nawet doprowadzić do wstrząsu anafilaktycznego. Dlatego też jeśli poza alergią skórną pojawiają się objawy niepokojące w postaci kołatania serca, duszności, chrypki, osłabienia, zawrotów głowy, wymiotów bądź obniżenia ciśnienia tętniczego, konieczne są interwencja medyczna i podanie leków zapobiegających pogorszeniu się stanu chorego, np. obrzękowi błon śluzowych układu oddechowego i uduszeniu.
Układ immunologiczny ma to do siebie, że każdy kolejny kontakt z uczulającą go substancją może mieć bardziej nasilony obraz. Czasami zdarza się, że alergie mają charakter przejściowy.
Alergia skórna u niemowląt
Alergie skórne u niemowląt są bardzo częste. Delikatne czerwone krostki pojawiające się miejscowo lub rozsiane na ciele – to częste zjawisko u małych dzieci. Alergia skórna w tej grupie wiekowej może mieć wiele przyczyn. Przede wszystkim należy zastanowić się, czy dziecku nie zmieniono w ostatnim czasie kosmetyku czy pieluszek. Jeśli tak, należy odrzucić nowy produkt i wrócić do wcześniej używanego, niealergizującego. U niemowląt alergie skórne są częste podczas rozszerzania diety. Dlatego też nowe produkty powinny być wprowadzane stopniowo i pojedynczo, by wiedzieć, na co dziecko najprawdopodobniej jest uczulone lub jakiego produktu nie toleruje.
Leczenie alergii skórnej
Bardzo często alergia skórna nie wymaga interwencji farmakologicznej. W warunkach domowych, w razie wystąpienia niewielkich objawów skórnych można wspomóc się wapnem. Alergicy często mają wyposażone apteczki domowe w leki przeciwhistaminowe – leki z wyboru w leczeniu alergii skórnej. Osoby prezentujące dodatkowe objawy alergii powinny otrzymać glikokortykosteroidy, by uniknąć powikłań. Leczenie wstrząsu anafilaktycznego wymaga interwencji lekarskiej i podania adrenaliny.