Acyklowir to lek przeciwwirusowy. Stosowany przy wielu chorobach wirusowych jak ospa wietrzna czy opryszczka. Ze względu na swoje właściwości wirusobójcze stosowany jest przy zakażeniach. Występuje jako substancja czynna zarówno w składzie maści, jak i tabletek.

Acyklowir – działanie i właściwości

Acyklowir należy do grupy leków przeciwwirusowych. Zatrzymuje namnażanie się wirusa opryszczki (HSV) występującego w dwóch typach: 1 i 2. Wykazuje również działanie niszczące wobec m.in. półpaśca oraz wirusów, takich jak wirus Epsteina, wirus cytomegalii czy wirus ospy wietrznej. Acyklowir w organizmie osoby chorej, w komórkach zakażonych wirusem, przyjmuje postać czynnego trifosforanu acyklowiru. Przekształca się zatem w cząsteczkę związku chemicznego niezbędnego do syntezy kwasu nukleinowego. Zmodyfikowany w ten sposób zastępuje nukleotyd wirusa w jego łańcuchu DNA i zaburza jego syntezę. Konsekwencją działania cząsteczek acyklowiru jest zahamowanie namnażania wirusa, przy jednoczesnym braku wpływu na metabolizm komórek osoby zakażonej.

Acyklowir, oprócz zwykłej opryszczki, zwalcza opryszczkowe zakażenie narządów płciowych. Pomaga leczyć zakażenia skóry i błon śluzowych wywołanych przez wirus opryszczki pospolitej. U osób z prawidłową odpornością lek ten zapobiega nawrotom.

Jeżeli acyklowir jest podawany długotrwale bądź cykle leczenia są wielokrotnie powtarzane u osób ze znacznym osłabieniem (upośledzeniem) wrodzonej odporności, może nastąpić selekcja szczepów wirusa, której skutkiem będzie zmniejszenie wrażliwości na działanie leku.

Acyklowir – maść czy tabletki?

Acyklowir przyjmowany w postaci tabletek wchłania się z przewodu pokarmowego w 15–20%. Wiąże się z białkami osocza w 15–30%, natomiast w płynie mózgowo-rdzeniowym osiąga nawet 50% stężenia w osoczu. Z płynów ustrojowych przenika do narządów. W płynie mózgowo-rdzeniowym jego stężenie we krwi wynosi 30–50%, a wydalany jest w największej części wraz z moczem. W najbardziej znacznym stężeniu występuje w wątrobie, nerkach, płucach, a także mięśniach.

Acyklowir a ciąża

Stosowanie acyklowiru w ciąży i w okresie karmienia piersią należy skonsultować ze specjalistą, aby poznać wszelkie możliwe zagrożenia zażywania leku związane z indywidualnym stanem. O ciąży lub nawet jej planowaniu trzeba poinformować lekarza, który miałby przepisać preparat z acyklowirem. Zasadniczo jego stosowanie przez przyszłe matki nie jest wskazane i powinny one unikać tego składnika, ponieważ może stanowić zagrożenie dla płodu. Acyklowir wykazuje się ponadto właściwością przenikania do pokarmu kobiety karmiącej piersią.

Acyklowir – przeciwwskazania do stosowania leku

Oprócz ciąży przeciwwskazaniem do stosowania preparatów z acyklowirem jest nadwrażliwość na ten składnik. Szczególną ostrożność powinno się zachować przy niewydolności nerek i odpowiednio zmniejszyć dawkę. Osoby zażywające duże ilości acyklowiru powinny pamiętać o optymalnym nawodnieniu organizmu. Jeśli lek podawany jest w postaci zastrzyków, iniekcja powinna być wykonywana powoli, ponieważ w przeciwnym razie grozi uszkodzeniem nerek z racji podwyższonego ryzyka skrystalizowania się acyklowiru w kanalikach nerkowych. Przeciwwskazaniem jest także występowanie zaburzeń neurologicznych oraz niewydolność wątroby. Szczególną uwagę należy zachować przy podawaniu leku osobom starszym.

Acyklowir – skutki uboczne leku

Niepożądane działania preparatów z acyklowirem nie muszą pojawić się u każdej osoby stosującej ten lek. Osoby go zażywające mogą uskarżać się na zaburzenia ze strony jelit i żołądka, takie jak nudności, bóle brzucha, biegunka czy wymioty, a także bóle i zawroty głowy. Mogą przydarzyć się: wysypka, świąd lub pokrzywka i wypadanie włosów. Wśród pewnych grup ludzi odnotowuje się nadwrażliwość na światło i uczucie zmęczenia.

Znacznie rzadziej pojawiają się zaburzenia hematologiczne, takie jak niedokrwistość czy zmniejszenie liczby białych krwinek. Mogą wystąpić stany pobudzenia lub psychozy, drżenia, zaburzenia mowy, duszności czy senność. Niekiedy zażywanie acyklowiru wiąże się z powstaniem zapalenia wątroby, zwiększeniem aktywności enzymów wątrobowych czy żółtaczką. Osoby przyjmujące lek mogą uskarżać się także na bóle nerek i zaburzenia ich czynności, które jednak zazwyczaj ustępują po zaprzestaniu jego przyjmowania i uzupełnieniu poziomu nawodnienia organizmu. Może wystąpić także podwyższenie stężenia kreatyniny oraz mocznika we krwi.