Przez wiele lat uważano, że okołoustne zapalenie skóry jest jedną z odmian trądziku różowatego. Przeprowadzone liczne obserwacje i badania kliniczne pozwoliły ustalić, że jest to osobna jednostka chorobowa. Jej przyczyn jest kilka – często są to zmiany hormonalne lub reakcja na składniki kosmetyków. Zapalenie okołoustne dotyczy przede wszystkim młodych kobiet. Ma charakter przewlekły i nawracający.

Czym jest zapalenie okołoustne?

Zapalenie okołoustne, określane także jako dermatoza okołoustna, to częsta choroba dermatologiczna obejmująca skórę wokół ust. Niekiedy jej objawy mogą pojawić się również w okolicy okołooczodołowej. Schorzenie ma charakter przewlekły i nawracający. Najwięcej przypadków dotyczy młodych kobiet, jednak okołoustne zapalenie skóry może wystąpić także u dzieci i osób starszych. Jego objawy stanowią niekiedy poważny defekt kosmetyczny i wpływają negatywnie na samoocenę.

Szacuje się, że zapalenie okołoustne u dzieci poniżej 12 roku życia stanowi około 7% wszystkich przypadków tej choroby. Ma ono najczęściej związek z obfitym ślinieniem się dziecka, atopowym zapaleniem skóry oraz przyjmowaniem wziewnych glikokortykosteroidów.

Zobaczcie, w jaki sposób pielęgnować skórę suchą:

Objawy dermatozy okołoustnej

Objawy dermatozy okołoustnej lokalizują się na skórze wokół ust, w fałdach nosowo-wargowych, na brodzie, podbródku, szyi, a niekiedy także w okolicy oczodołów. Choroba charakteryzuje się występowaniem licznych wykwitów grudkowo-rumieniowych lub niewielkich krostek o czerwonej lub czerwonobrunatnej barwie. Skóra w miejscu ich występowania jest zaczerwieniona. Pacjent często odczuwa świąd i pieczenie, rzadziej pojawia się ból. Obserwuje się również nadmierne łuszczenie naskórka.

Zaobserwowano, że objawy zapalenia okołoustnego u kobiet nasilają się przed wystąpieniem krwawienia menstruacyjnego, podobnie jak ma to miejsce w przypadku trądziku pospolitego. Dolegliwości mają charakter przewlekły, dlatego często nawracają. Mogą one znacznie obniżyć jakość życia osób, u których występują. Objawy okołoustnego zapalenia skóry mogą zostać pomylone z trądzikiem pospolitym lub różowatym.

Przyczyny zapalenia okołoustnego

Przyczyny zapalenia okołoustnego nie zostały do końca poznane. Wykluczono jednak wpływ czynników genetycznych i zaobserwowano, że niektóre bodźce znacznie przyczyniają się do pojawienia się charakterystycznych zmian skórnych. Jednym z nich są substancje zawarte w kosmetykach do pielęgnacji i makijażu, które działają drażniąco na mieszki włosowe i skórę twarzy. Wykwity mogą pojawić się również u mężczyzn nieumiejętnie usuwających zarost.

Szczególne znaczenie w rozwoju dermatozy okołoustnej ma stosowanie preparatów zawierających glikokortykosteroidy. Mają one postać maści lub leków do stosowania wziewnego. Inne możliwe przyczyny okołoustnego zapalenia skóry to:

• stosowanie past do zębów z fluorem,
• stosowanie doustnej antykoncepcji hormonalnej,
• nadmierna ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe,
• skłonność do alergii,
• zakażenie bakteryjne lub grzybicze,
• niedobory witamin i soli mineralnych,
• zaburzenia gospodarki hormonalnej,
• przewlekły stres.

Przyczyną zapalenia okołoustnego u dzieci mogą być inhalacje z użyciem glikokortykosteroidów, dlatego zawsze po zakończeniu nebulizacji należy wypłukać jamę ustną i umyć buzię dziecka. Pojawienie się grudek i krostek jest związane również z wkładaniem przedmiotów i rąk do ust oraz wydzielaniem nadmiaru śliny.

Jak leczyć dermatozę okołoustną?

Po zaobserwowaniu objawów dermatozy okołoustnej należy zgłosić się do poradni dermatologicznej. Jeżeli wystąpiły one po kuracji maścią z glikokortykosteroidami lub po użyciu nowego kosmetyku, konieczne jest zaprzestanie ich stosowania. Leczenie zapalenia okołoustnego polega zwykle na wdrożeniu antybiotykoterapii miejscowej lub doustnej, maści z witaminą A.

Leczenie zapalenia okołoustnego jest trudne i trwa długo. Może wymagać częstych kontroli w poradni dermatologicznej. Możliwe jest jej całkowite ustąpienie bez pozostawienia jakichkolwiek śladów i blizn. Po wyleczeniu grudek i krost skóra jeszcze przez długi czas wymaga odpowiedniej pielęgnacji przy pomocy kosmetyków naturalnych.

Domowe sposoby na zapalenie okołoustne

Domowe sposoby na zapalenie okołoustne mogą być skutecznym wsparciem terapii zleconej przez lekarza dermatologa. Do naturalnych metod leczenia zalicza się:

• prawidłową pielęgnację z użyciem naturalnych kosmetyków,
• zmianę nawyków żywieniowych: odstawienie potraw ostrych, przetworzonych oraz słodyczy i fast foodów,
• stosowanie na zmiany olejków eterycznych,
• nakładanie maseczek łagodzących, np. z jogurtu, miodu lub aloesu.