Mieszek włosowy to rodzaj kanalika w skórze, którego dno jest unerwione i ukrwione. Tam właśnie znajduje się brodawka włosowa, z której powstaje włos. Ponadto mieszki włosowe są ujściem dla przewodów gruczołów łojowych. Produkowany przez nie łój stanowi ochronę skóry przed podrażnieniami. Jeśli dochodzi do uszkodzenia ujścia mieszka poprzez np. golenie czy depilację, drobnoustroje dostają się do środka, rodzi się stan zapalny, a w rezultacie mamy do czynienia z zapaleniem mieszka włosowego.
Zapalenie mieszka włosowego – przyczyny
Zapalenie okołomieszkowe może być spowodowane przyczynami infekcyjnymi lub nieinfekcyjnymi. W pierwszym przypadku dolegliwości są wywołane przez bakterie (paciorkowiec ropny, gronkowiec złocisty), wirusy (np. opryszczki) lub grzyby (dermatofity), które dostają się do mieszka przez jego uszkodzoną część, mnożą się i powodują stan chorobowy. Z kolei przyczyna nieinfekcyjna związana jest ze zbyt częstym i intensywnym podrażnieniem naskórka, np. podczas golenia lub przez noszenie zbyt ciasnych ubrań. Z problemem zapalenia mieszków włosowych mogą borykać się również osoby, które cierpią na nadmierną potliwość. Warto wiedzieć, że niektóre leki, a także kosmetyki do pielęgnacji skóry czy związki chemiczne o działaniu miejscowym oraz zbyt długa ekspozycja ciała na słońce również mogą być przyczyną zapalenia mieszków włosowych. Istnieją także choroby, które zwiększają ryzyko jego wystąpienia – są to wszelkiego rodzaju schorzenia obniżające odporność np. AIDS.
Jak sobie poradzić z podrażnioną skórą po depilacji? Dowiesz się tego z naszego filmu
Zapalenie mieszków włosowych – objawy
Kiedy pojawi się zapalenie, na skórze występują wykwity o napiętej powierzchni wypełnione surowicą lub ropą, a wokół grudki widoczna jest obwódka o jaskrawoczerwonym zabarwieniu. W centrum zmiany bardzo często znajduje się pojedynczy włos, który wyrasta z mieszka włosowego. Krosty mogą pojawiać się w skupiskach lub pojedynczo i często powodują ból (zapalny guzek otaczający włos) i swędzenie. U osób z obniżoną odpornością zapalnym guzkom może towarzyszyć gorączka i ogólne osłabienie. Zmiany pojawiają się szybko (w ciągu kilku godzin), ale zwykle znikają same po kilku dniach. Ropnych grudek nie należy wyciskać. Zapalenie mieszków włosowych może dotyczyć takich części ciała, jak twarz, owłosiona skóra głowy, pachy, pośladki, okolica łonowa, nogi (uda, łydki) i ramiona.
Rodzaje zapalenia mieszków włosowych
Zapalenie mieszków włosowych może mieć postać dwojaką:
- powierzchniowe zapalenie mieszków włosowych,
- głębokiezapalenie mieszków włosowych.
Pierwszy rodzaj, wywołany najczęściej przez gronkowca złocistego, objawia się krostkami, z których wyrastają pojedyncze włosy. Zmiany charakteryzują się napiętą powierzchnią i są wypełnione ropą. Po pewnym czasie same pękają, pozostawiając czerwone strupy na zaczerwienionej skórze. Najczęściej pojawiają się na twarzy, szyi i pachach i bardzo rzadko przeradzają się w chorobę przewlekłą. Leczenie powierzchniowego zapalenia mieszków włosowych ma charakter miejscowy (okłady z antybiotykiem i roztwory dezynfekujące skórę) lub ogólny (podanie antybiotyku).
Drugi rodzaj może przybrać też silniejszą postać – tak zwanego głębokiego zapalenia mieszków włosowych (efektem są pojawiające się na skórze czyraki), które objawia się krostkami wypełnionymi ropą, ale zajmującymi najczęściej skórę głowy. Schorzenie to częściej dotyczy mężczyzn niż kobiet. Wśród zapalenia mieszków włosowych wyróżnić można również:
- zwykłe zapalenie mieszków włosowych brody,
- wypryskowe zapalenie mieszków włosowych brody,
- wypryskowe zapalenie mieszków włosowych przedsionka nosa.
Zobacz także: Furunkuł czyli czyrak - jak wygląda i jak go leczyć?
Leczenie ma zazwyczaj charakter miejscowy – stosuje się środki o działaniu odkażającym i wysuszającym. Jeśli jednak zmiany są bardzo dokuczliwe, może zostać wprowadzona terapia antybiotykowa.
Leczenie zapalenia mieszków włosowych
Podjęcie konkretnych środków leczenia przy zapaleniu mieszków włosowych zależy od przyczyny powstania stanu chorobowego. Jeśli do infekcji doszło w wyniku zakażenia bakteryjnego, lekarz może zalecić terapię antybiotykową. Pomocne będą również maści przeciwbakteryjne oraz częsta dezynfekcja miejsca, w którym doszło do zapalenia. Jeśli powstało w wyniku depilacji, warto na jakiś czas zaprzestać tego zabiegu, żeby skóra się zregenerowała. Można stosować maści i kremy z mocznikiem, który silnie zmiękcza i nawilża skórę, tym samym poprawiając jej kondycję i uodporniając ją na powstawanie ropnych grudek.
Zapalenia mieszków włosowych nie należy ignorować, bo chociaż jest to schorzenie, które łatwo da się wyeliminować, stosując odpowiednie leki (głównie maści), to jego zbagatelizowane może prowadzić do choroby przewlekłej (figurówki) lub przybrać postać czyraków.