Wymaz z gardła umożliwia wykrycie bakterii chorobotwórczych wywołujących stan zapalny. Badanie to jest bezbolesne i nie wymaga specjalnych, długotrwałych przygotowań. Wynik przeprowadzonego badania otrzymywany jest zwykle w ciągu kilku dni.

Wymaz z gardła – czym jest i co wykrywa?

Wymaz z gardła jest badaniem mikrobiologicznym wykorzystywanym do rozpoznawania przyczyny stanów zapalnych gardła, zwłaszcza o charakterze nawracającym. Jego wykonanie jest szczególnie wskazane przy podejrzeniu infekcji bakteryjnej. Wymaz z gardła pozwala na wykrycie bakterii chorobotwórczych i jednoznaczne określenie jej rodzaju. Dzięki temu możliwe jest dobranie właściwego antybiotyku, który zwalczy infekcję. Wymaz z gardła najczęściej jest stosowany do wykrycia bakterii – Streptococcus pyogenes, czyli paciorkowca ropotwórczego wywołującego anginę. Gardło może zostać również zaatakowane przez inne patogeny, do których należą m.in.:

• pałeczki grypy (Haemophilus influenzae) – odpowiadające na rozwój infekcji układu oddechowego, a nawet zapalenia opon mózgowo – rdzeniowych,

• maczugowiec błonicy (Corynbacterium diphteriae) – wywołuje błonicę,

• gronkowiec złocisty (Staphylococcus aureus) – odpowiada za zapalenie płuc oraz za inne zakażenia, np. ropne zakażenia skóry,

• dwoinka zapalenia płuc (Streptococcus pneumoniae) – wywołuje m.in. zapalenia płuc, zatok, a także opon mózgowych u dzieci.

Zobacz nasz film i poznaj najlepsze sposoby na bolące gardło

Wymaz z gardła – jak się przygotować?

Wykonanie wymazu z gardła nie wiąże się ze specjalnymi przygotowaniami. Badanie można wykonać na czczo. Na trzy godziny przed pobraniem wymazu konieczne jest powstrzymanie się od jedzenia i picia. W przeciwnym razie może dojść do otrzymania wyniku fałszywie ujemnego. Nie należy również myć zębów ani stosować płukanek do jamy ustnej, gdyż produkty te działają antybakteryjnie mogąc (podobnie jak jedzenie i picie) zafałszować wynik. Przed badaniem przeciwwskazane jest ssanie tabletek na ból gardła oraz żucie gumy.

Jak zrobić wymaz z gardła? Przebieg badania

Do pobrania wymazu z gardła wykorzystuje się specjalną wymazówkę, która jest zakończona wyjałowionym (sterylnym) wacikiem. Próbka pobierana jest z tylnej ściany gardła. Lekarz przeprowadzający badanie prosi badanego, by odchylił głowę do tyłu i szeroko otworzył usta. Wymazówka w sposób delikatny i ostrożny wprowadzana jest do jamy ustnej tak, by nie dotknęła języka i policzków. Lekarz dotyka wacikiem tylnej ściany gardła oraz migdałków podniebiennych, pobierając materiał poprzez pocieranie i obracanie wymazówką. Po zakończeniu tych czynności uzyskana próbka umieszczana jest w specjalnej probówce, która następnie trafia do laboratorium mikrobiologicznego. Przeprowadza się w nim hodowlę bakterii, a następnie wrażliwość patogenu na określone antybiotyki, co umożliwia dobranie właściwego leku. Na wynik czeka się kilka dni w zależności od rodzaju poszukiwanego drobnoustroju chorobotwórczego.

Wymaz z gardła – wyniki

Wyniki wymazu z gardła mogą być dodatnie lub ujemne. Wynik ujemny oznacza brak wzrostu bakterii na podłożu hodowlanym, czyli na gardle nie pojawiła się bakteria chorobotwórcza. Ujemny, czyli prawidłowy i pozytywny dla badanego wynik przeprowadzonego posiewu wskazuje na to, że podejrzewana bakteria nie jest przyczyną infekcji gardła. W takim przypadku za zakażenie mogą odpowiadać wirusy, np. grypy i paragrypy, adenowirusy, wirus mononukleozy zakaźnej. Wynik dodatni wymazu z gardła interpretuje się jako obecność w jamie ustnej podejrzewanej bakterii chorobotwórczej.

Niekiedy dochodzi do otrzymania wyniku fałszywie ujemnego, czyli niewskazującego na występowanie patogenu w gardle mimo, że są one tam obecne. Taka sytuacja ma miejsce, gdy:

• badany przyjął antybiotyki krótko przed badaniem lub na trzy godziny przed pobraniem wymazu jadł, pił, mył zęby lub użył płukanki do jamy ustnej,

• zastosowano nieprawidłową technikę pobrania wymazu lub niewłaściwie dobrano warunki hodowli, np. zbyt krótki czas hodowli, złe podłoże hodowlane.

W przypadku zanieczyszczenia materiału hodowlanego może dojść do otrzymania wyniku fałszywie dodatniego – stwierdzającego obecność bakterii w jamie ustnej mimo jej braku.

Wymaz z gardła u dziecka – nowoczesna diagnostyka paciorkowca

Wymaz z gardła u dziecka nowoczesną metodą diagnostyczną przeprowadzany jest w gabinetach pediatrycznych. Jest to prosty test, który pozwala na stwierdzenie czy przyczyną choroby jest zakażenie bakteryjne wywołane przez szczep paciorkowca typu A. Pediatra za pomocą specjalnej szpatułki wprowadzanej do jamy ustnej pociera migdałki. Wynik badania otrzymywany jest w ciągu kilkunastu sekund. Wykrywany patogen odpowiada za wywoływanie bakteryjnego zapalenia gardła i migdałków, czyli tzw. anginy, ale groźne są jej powikłania, m.in. zapalenia stawów, zapalenia mięśnia sercowego.

Jak działa układ oddechowy? Dowiesz się tego z naszego filmu