Na pierwsze zdjęcia niebieskiego człowieka zamieszczone w internecie większość ludzi patrzyła z niedowierzaniem, podejrzewając fotomontaż. Dzisiaj srebrzyca zdarza się coraz częściej, wraz z ponownym upowszechnieniem wewnętrznego stosowania srebra koloidalnego.
Co to jest srebrzyca (argyria)?
Srebrzyca, czyli argyria, to choroba polegająca na zmianie koloru skóry na niebieski poprzez osadzanie się w niej cząsteczek srebra. Nietypowe zabarwienie pojawia się w miejscach wystawionych na promieniowanie słoneczne. Metal ten może wnikać do organizmu w sposób niezamierzony – na przykład jako skutek uboczny pracy w kopalni srebra czy w fabryce, w której dochodzi do wdychania jego pyłów. Płyny zawierające ten pierwiastek były powszechnie wykorzystywane w przemyśle farmaceutycznym, dopóki nie zostały wyparte przez antybiotyki. Stąd kiedyś srebrzyca była o wiele częstsza.
Dzisiaj znowu można częściej spotkać osoby dotknięte tą chorobą. Wynika to z łatwego dostępu do różnych suplementów zdrowia i ich nieodpowiedzialnego stosowania. Wewnętrzne przyjmowanie srebra w formie płynu czy pyłu przez długi czas może prowadzić do rozwoju argyrii, nawet przy stosunkowo niskiej dawce.
Srebrzyca uogólniona i miejscowa
Srebrzyca może mieć postać uogólnioną lub miejscową. Do tej drugiej dochodzi najczęściej przy przewlekłym stosowaniu:
-
maści ze srebrem – zmiany koncentrują nie w miejscu, gdzie była stosowana,
-
kropli do nosa ze srebrem – prowadzi do zmiany koloru śluzówki nosa,
-
kropli do oczu ze srebrem – nie tylko zabarwiają rogówkę, ale mogą też prowadzić do zaburzeń widzenia.
Jakie objawy daje srebrzyca?
Srebrzyca daje objawy w postaci zabarwienia skóry na kolor niebieski, siny, lub szaro-niebieski, a w najcięższych przypadkach nawet purpurowy. Choroba zaczyna się od stopniowego pojawiania się niebieskich lub szarych punktów na ciele, które dobrze widoczne są pod mikroskopem. Z czasem całe partie skóry w miejscach narażonych na promieniowanie słoneczne przybierają nietypowy odcień. Odcięcie się od kontaktu z tym pierwiastkiem na początkowym etapie choroby w niektórych przypadkach może doprowadzić do jej wycofania, jednak najczęściej zmiany, które zajdą, mają charakter nieodwracalny.
W przypadku stosowania kropli do nosa, oczu lub maści ze srebrem, zmiany mogą pojawić się na powierzchni błon śluzowych, na przykład wewnątrz nosa.
Czy srebrzyca to groźna choroba?
Srebrzyca polega na zmianie zabarwienia skóry i nie atakuje innych organów, dlatego nie jest niebezpieczna. Istnieją wstępne przypuszczenia, że może ona prowadzić do nadmiernego obciążenia nerek i zaburzeń widzenia w nocy, jednak wciąż brak odpowiedniej ilości badań, aby to potwierdzić. Niektórzy lekarze donoszą o toksycznym wpływie nadmiaru srebra we krwi na nerki, wątrobę, układ pokarmowy i komórki krwi.
Czy srebrzyca może być wywołana przez srebro koloidalne?
Wielu naturopatów twierdzi, że srebrzyca wywoływana jest tylko przez „niebezpieczne” formy srebra (pył srebrny czy źle przyrządzone preparaty), natomiast srebro koloidalne wysokiej jakości nie wywołuje srebrzycy. Choć suplementy diety z tym pierwiastkiem pochodzące z niepewnych źródeł bądź wytwarzane samodzielnie niosą ze sobą o wiele większe ryzyko, stosowanie srebra koloidalnego znanej firmy również może doprowadzić do wystąpienia argyrii. Najważniejszym czynnikiem jest wysokość przyjmowanej dawki i długość ekspozycji na ten metal.
Argyria – jakie dawki srebra ją wywołują?
Trudno powiedzieć jak duże dawki suplementów ze srebrem mogą wywołać argyrię, gdyż zależy to od wielu czynników indywidualnych. Ryzyko rośnie wraz z czasem korzystania z preparatów i ilością przyjmowanego pierwiastka. Najniższa dawka, przy której obserwowano objawy srebrzycy wynosi 0,014 mg tego metalu na kg masy ciała przy długim stosowaniu.
Srebrzyca – z czym można ją pomylić?
Czasem, jeżeli w wywiadzie pojawia się informacja, że chory stosował srebro koloidalne, diagnoza wydaje się bardzo prosta. Powinno się jednak ją potwierdzić za pomocą badania histopatologicznego, ponieważ choroba ta może zostać pomylona z:
- hemosyderozą – nadmiernym nagromadzeniem żelaza,
- chorobą Wilsona,
- chorobą Addisona,
-
rakiem skóry,
- zatruciem innymi pierwiastkami – złotem czy bizmutem,
- skutkiem zażywania pewnych leków na malarię.
Bibliografia:
1) Butzmann CM., Technau-Hafsi K. i Bross, F.,"Silver man" argyria of the skin after ingestion of a colloidal silver solution, “Journal der Deutschen Dermatologischen Gesellschaft”, 13 (10), 2015, s. 1030–1032.
2) Ferrara G., Filosa A., Mariani MP. i Fasanella L., Occupational Argyria of the Nasal Mucosa, “Head and Neck Pathology”, 2017.