Repelenty to środki zapachowe, maści, kremy, olejki, a nawet rośliny odstraszające owady. Do repelentów zalicza się zarówno preparat na kleszcze, jak i środki przeciwko owadom tropikalnym.

Repelenty – co to?

Repelenty to różnego typu środki mające właściwości odstraszające niepożądane gatunki. Przede wszystkim mianem repelentów określa się środki odstraszające owady. Preparat na komary to jeden z najpopularniejszych przykładów repelentów. Repelentami mogą być organizmy żywe (odstraszające inne gatunki), związki chemiczne, urządzenia generujące określone wiązki światła lub dźwięki. Do repelentów zalicza się również wszelkiego rodzaju produkty, które można zakupić w drogerii lub aptece:

• kremy,
• olejki,
• aerozole,
• płyny,
• lepy,
• siatki.

Po co stosuje się repelenty?

Repelenty stosuje się po to, aby zmusić określone zwierzęta lub owady do zmiany miejsca żerowania. Chodzi tutaj nie tylko o troskę o środowisko lub ekosystem. W wielu przypadkach główną przesłanką do stosowania repelentów jest ochrona ludzkiego zdrowia i życia. W przypadku wiosennych i letnich wędrówek po lesie preparat na kleszcze dla dzieci wydaje się już dzisiaj koniecznością, podobnie jak repelenty na komary. Pojawiają się sytuacje, w których stosowanie repelentów jest niezbędne. Zabezpieczenie przed kleszczami i komarami to jedno, ochrona przed tropikalnymi owadami, które przenoszą setki niebezpiecznych dla zdrowia i życia człowieka chorób i wirusów, to drugie. Repelenty na komary tropikalne to jeden ze środków ochrony przed żółtą febrą, malarią czy wirusem Zika.

Polecamy: Uczulenie na komary – jakie są objawy? Jak zmniejszyć opuchliznę?

Co trzeba wiedzieć o kleszczach? Wszystkiego, co najważniejsze dowiesz się z naszego filmu:

Jak działają repelenty?

Repelenty mogą stawiać fizyczną barierę przed niektórymi owadami i zwierzętami. Mogą również odstraszać je za pomocą nieprzyjemnego zapachu czy zawartych w związkach chemicznych substancji żrących. W ten sposób atakują odnóża lub układ oddechowy owadów, choć większość repelentów działa jedynie odstraszająco i nie zabija owadów.

Jak należy stosować repelenty?

Preparat na komary czy inne repelenty, np. na kleszcze, należy nanosić koniecznie na zdrową skórę. Nie wolno nakładać preparatów na rany oraz na uszkodzone części ciała. Przed aplikacją repelentów nie wolno używać innych balsamów, kremów oraz aerozoli. Warto stosować się do szczegółowych zasad opisanych przez producenta danego preparatu. W Polsce można kupić zarówno repelenty na rodzime postacie kleszczy czy komarów, jak i preparaty do stosowania w regionach egzotycznych. Ich skuteczność jest potwierdzona przez różnorodne badania. Podczas wyboru odpowiedniego kremu, balsamu lub aerozolu najlepiej kierować się składem preparatu oraz stężeniem substancji aktywnej.

Repelenty na kleszcze – dlaczego warto się chronić?

Preparat odstraszający kleszcze, przy dynamicznym poszerzeniu środowiska, w którym one występują, zdaje się pożądanym środkiem ochrony przed pasożytem. Warto pamiętać, że obecnie kleszcze nie występują jedynie w lasach, lecz są bardzo ekspansywne i przenoszą się do przestrzeni zurbanizowanych (parki, skwery, ogródki działkowe i przydomowe). Wiele osób lekceważy zagrożenie związane z kleszczami, są one jednak nosicielami bardzo poważnych i groźnych dla ludzkiego zdrowia i życia chorób:

• boreliozy,
• odkleszczowego zapalenia mózgu,
• ludzkiej anaplazmozy,
• gorączki krymsko-kongijskiej.

Repelenty na kleszcze to substancje odstraszające, które zniechęcają te stawonogi do wchodzenia na człowieka lub zwierzę. W preparatach na kleszcze stosuje się głównie:

• N-N-dietylo-m-toluamid (DEET),
• ester etylowy kwasu 3-(N-n-butylo-N-acetylo) aminopropionowego (IR3535),
• kwas 1-piperydynokarboksylowy KBR3023 (ikarydyna),
• substancje naturalne pochodzenia roślinnego, np. geraniol, citriodiol, olejek eukaliptusowy.

Najważniejszym składnikiem preparatów dla dorosłych i repelentów na kleszcze dla dzieci jest DEET, który stosuje się w stężeniu od 7 do 50%. Repelenty na kleszcze wykazują różną skuteczność w zależności od zastosowanej substancji aktywnej. Na poziom ochrony ma wpływ również gatunek samego kleszcza i środowisko, w którym dochodzi do kontaktu stawonoga i żywiciela. Równie istotne są cechy ludzkiej skóry (jej grubość, otarcia, ilość gruczołów potowych). Z tego powodu przed wyborem odpowiedniego repelentu warto skonsultować się ze specjalistą. Preparatu koniecznie trzeba używać zgodnie z dołączoną instrukcją. Najczęściej, w przypadku stosowania kremów ochronnych z filtrem oraz innych kosmetyków, zaleca się stosowanie repelentu na samym końcu. Zawsze należy jednak sprawdzić zalecenia producenta. Tylko stosując preparat przeciwko kleszczom zgodnie z zaleceniami, można liczyć na odpowiednią ochronę. Ta sama sytuacja dotyczy preparatów dla zwierząt, które mają je chronić przed atakiem kleszczy.