Ból głowy to powszechna dolegliwość o różnych stopniach natężenia. Może pojawiać się sporadycznie albo często. Czasem nie świadczy o żadnym ukrytym schorzeniu – może być skutkiem silnych emocji bądź stresu. Szczególnym rodzajem bólu głowy jest ból pulsujący, mogący wskazywać na poważną chorobę.

Pulsujący (pulsacyjny) ból głowy – możliwe przyczyny

Pulsujący ból głowy może mieć rozmaite lokalizacje. Pojawia się z tyłu głowy, po prawej bądź lewej stronie głowy, często w skroni. Jest bardzo nieprzyjemny i nierzadko utrudnia normalne funkcjonowanie.

Możliwe przyczyny pulsującego bólu głowy to:

• migrena,
  
• klasterowy ból głowy,
  
• olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnicy skroniowej,
  
• krwotok podpajęczynówkowy,
  
• zapalenie zatok,
  
• guz mózgu.
  

Zobacz film i sprawdź jakie są najczęstsze przyczyny bólu głowy? 

Migrena

Objawia się bardzo intensywnym, silnym, pulsującym bólem głowy, który często ma charakter jednostronny, najczęściej lokalizuje się w okolicy twarzy (szczególnie wokół oczodołu) oraz czoła. Oprócz tego pojawia się światłowstręt, obniżona ostrość wzroku, nudności i wymioty, mrowienie i drętwienie różnych części ciała. Migrena (łac. migraena) często występuje rodzinnie. Wzmagają ją stres oraz wysiłek fizyczny. Migrenowy ból głowy może zaatakować po spożyciu pewnych pokarmów, np. czekolady. Na migrenę częściej chorują kobiety.

Klasterowy ból głowy

Klasterowy ból głowy (ból głowy Hortona, łac. Cephalea Hortoni) występuje znacznie rzadziej od migreny. Bywa z nią mylony, częściej chorują mężczyźni. Ból jest ogromny, często pulsujący, uważany za najsilniejszy ból, jakiego może doświadczyć człowiek (ludzie z klasterowym bólem głowy często tracą nad sobą panowanie – uderzają głową w ścianę, wrzeszczą, a nawet podejmują próby samobójcze).

Pulsujący klasterowy ból głowy może umiejscowić się z tyłu głowy, w skroni, z prawej lub lewej strony czoła, w okolicy oczodołu. Jest jednostronny, towarzyszą mu: przekrwienie spojówek, łzawienie oka (lub obu oczu), wzmożona potliwość czoła bądź twarzy, obrzęk powiek, zatkanie nosa lub wyciek z przewodu nosowego. Po bolącej stronie dochodzi do zwężenia szpary powiekowej albo źrenicy. Przyczyna schorzenia nie została dokładnie wyjaśniona.

Olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic

Jest pierwotnym, przewlekłym, układowym zapaleniem naczyń tętniczych. W większości przypadków zajmuje tętnicę skroniową. Dokładna przyczyna olbrzymiokomórkowego zapalenia tętnic (inaczej: choroby Hortona, łac. Arteritis gigantocellularis) nie jest znana. Najczęściej chorują kobiety powyżej 55. roku życia. Schorzenie rozwija się powoli. Najpierw mogą pojawić się objawy ogólnoustrojowe (stan podgorączkowy, utrata apetytu, osłabienie, chudnięcie, bóle mięśniowe). Do nich dochodzą symptomy zależne od zajętych tętnic. W przypadku olbrzymiokomórkowego zapalenia tętnicy skroniowej występuje pulsujący ból głowy nasilający się nocą, często zlokalizowany w skroni. Ponadto stwierdza się bolesność oraz tkliwość tętnicy skroniowej oraz czepca ścięgnistego (pokrywa sklepienie czaszki).

Krwotok podpajęczynówkowy

Oznacza krwawienie do przestrzeni podpajęczynówkowej pomiędzy blaszką opony pajęczej (pajęczynówką) a oponą miękką (czyli oponami mózgowo-rdzeniowymi). Do krwawienia, które pojawia się niespodziewanie, zazwyczaj dochodzi wskutek pęknięcia tętniaka mózgu. Krwotok podpajęczynówkowy (łac. Haemorrhagia subarachnoidalis) może być też skutkiem urazu głowy. Jego charakterystycznym objawem jest nagły, ostry, pulsujący ból głowy, określany jako piorunujący, który często pulsuje w kierunku tyłu głowy (potylicy). Często nie występują żadne inne objawy. Ewentualnie mogą się pojawić: wymioty, zdezorientowanie, utrata świadomości, napad padaczkowy.

Zapalenie zatok przynosowych

Ból głowy, a szczególnie pulsujący ból głowy podczas schylania, może wskazywać na stan zapalny zatok przynosowych (łac. Sinusitis paranasales). Ze względu na przebieg kliniczny wyróżnia się:

• ostre zapalenie zatok,
  
• nawracające zapalenie zatok,
  
• przewlekłe zapalenie zatok.
  
• Z kolei w zależności od umiejscowienia stanu zapalnego może wystąpić:
  
• zapalenie zatok czołowych (powoduje ból czoła, zwłaszcza podczas ucisku),
  
• zapalenia zatok szczękowych (powoduje ból szczęki, zębów, policzka),
  
• zapalenie zatok sitowych (powoduje ból nasady nosa),
  
• zapalenie zatoki klinowej (powoduje ból szczytu – na czubku – głowy albo ucha).
  

Do bólu zatok dochodzą: uczucie obrzmienia twarzy, niedrożność nosa, zaburzenia węchu, gorączka, ropna wydzielina w nosie (tzw. objawy duże). Objawy małe to: kaszel, przykry zapach z ust, stan podgorączkowy, zmęczenie, uczucie zatkania ucha.

Guzy mózgu

Nowotwory ośrodkowego układu nerwowego to grupa nowotworów, które rozwijają się w tkankach mózgowia oraz rdzenia kręgowego. Objawy uzależnione są od wielu czynników, m.in. od umiejscowienia guza, wieku osoby chorującej czy dynamiki wzrostu guza. Jednym z częściej występujących objawów są bóle głowy, również w formie pulsowania. Im guz jest większy, tym potęguje się intensywność bólu. Występuje on głównie w godzinach porannych, praktycznie całkowicie znika pod koniec dnia. Do niego dochodzą mdłości i wymioty.

Leczenie pulsującego bólu głowy

Pulsującego bólu głowy można się pozbyć poprzez eliminację czynnika wywołującego przykre dolegliwości. Gdy wystąpi atak, należy usiąść lub się położyć, uspokoić oddech, przyłożyć do głowy zimny kompres, przyjąć dostępne bez recepty leki przeciwbólowe. W cięższych przypadkach stosuje się leki wydawane na receptę. Współwystępowanie objawów wskazujących na ukrytą chorobę stwarza konieczność dalszej diagnostyki.